De Brugse Metten 2.0: reconstructie van hoe Club Brugge Anderlecht met 5-0 vernederde

Nooit voorheen sabelde Club Brugge aartsrivaal Anderlecht zo genadeloos neer als op 17 december 2017: 5-0. Een reconstructie van de Brugse Metten 2.0, in een monoloog verteld door een bevoorrechte getuige: het Jan Breydelstadion.

JAN BREYDELSTADION: ‘Ruud Vormer. Zou er de laatste jaren iemand zo symbool gestaan hebben voor de passie, het lef, de strijdlust van mijn Brugse vrienden? Zelden een voetballer zo’n interview zien geven als hij op die memorabele 17e december, net nadat hij en zijn maats de hautaine paars-witte heren van hun paard gekieperd hadden. Niet met ‘Schild en Vriend’ als leuze, maar met ‘Doorgaan! En kapotmaken!’, zoals Ruud zijn ploeggenoten naar eigen zeggen tijdens de rust extra opgejut had.

‘Oké, je kunt over dat laatste woord discussiëren, maar uit zijn mond, met die heerlijke Nederlandse tongval van hem, klinkt het zo puur en onversneden – niet zo ‘oorlogszuchtig’ bedoeld als het klinkt. Play Sports heeft er zelfs een ringtone van gemaakt en nog altijd zie je de hashtags #Doorgaan #Kapotmaken op twitteraccounts van Clubfans verschijnen – die fameuze quote heeft dus wel wat teweeggebracht.

‘Iets subtieler was een ander zinnetje tijdens Ruuds interview: “En deze keer was het níét met geluk.” Een verwijzing naar wat Hein Vanhaezebrouck twee dagen ervoor, op zijn persconferentie, beweerd had. Hoeveel geluk blauw-zwart niet had met scheidsrechterlijke beslissingen, dat de videoref bij matchen van Anderlecht steevast aan het slapen is, en bij die van Club altijd ontwaakt. Of dat het Brugse publiek op externen – tegenstanders en vooral de refs – een enorme druk uitoefenen, en Club mede daardoor zo’n stevige thuisreputatie heeft. HVH’s beproefde tactiek: de fans op mijn tribunes hem laten viseren, en natuurlijk de ref, zodat zijn spelers de topper zonder druk kunnen aanvatten. Zijn kapitein Sofiane Hanni goot vervolgens nog een lepeltje minachting in Heins soep: “Ik ben niet onder de indruk van Club.” Nochtans stond blauw-zwart toen al 10 punten los op kop…

‘Ivan Leko bleef er tijdens zijn vooruitblik stoïcijns kalm bij: “Het is mijn probleem niet dat zij op deze manier toeleven naar zondag. Ik zie geweldige steun voor ons, fans die altijd negentig minuten achter hun team staan. Geluk dwing je trouwens zélf af. Alle trainers zeggen niet zomaar wekelijks dat wij de beste ploeg van België zijn, fysiek en tactisch. Complimenten die mijn punt bewijzen.”‘

‘Aan het voorbereidingsschema wijzigde Leko ook niets – zelfs niet voor deze clash. Op zaterdag dus training om 10.30 uur, waarna de spelers zaterdagnamiddag en -avond vrij waren. De coach probeert een optimaal evenwicht tussen concentratie op de wedstrijd en family time te vinden en geen onnodige druk te creëren door jongens uit vaste gewoontes te halen. Onder Michel Preud’homme trok Club vaak op afzondering – voor alle duels op verplaatsing, én voor de toppers thuis -, maar voor Ivan moeten de spelers zich voor een zondagmiddagmatch pas om 10.45 uur hier aan mijn poorten melden. Waarna ze met de bus naar Hotel Weinebrugge, de vaste pleisterplaats, trekken. Om 11 uur nemen ze er een sportmaaltijd, gevolgd door een korte rustperiode op de kamer en de tactische bespreking, om rond 12.45 uur te vertrekken en een kwartiertje later hier weer aan te komen.

‘Ook in die tactische analyse – één uitgebreide twee dagen voor de match, en een bondige herhaling net voor de wedstrijd – geen speciallekes, heeft assistent Rudi Cossey me ingefluisterd. Extra peptalk? De artikels met de ‘geluksvoetbal’-quotes van Hein in de kleedkamer ophangen? Geen sprake van. Te makkelijk, vindt Leko. Neen, hij gaat uit van de eigen sterkte, pompt zo geloof in zijn groep.

‘Ook qua tactiek veranderde Ivan weinig. Waarom zou hij, hier bij mij, in eigen huis? Dus: veel druk naar voren bij balverlies, Anderlecht proberen te overpoweren met fysiek sterke spelers, hen niet in hun spel laten komen en vastzetten op eigen helft. Ivan wijzigde zijn basiself slechts op één plaats: Nakamba als centrale middenvelder boven Clasie, om de vaak naar binnen snijdende flankspelers van Anderlecht, Gerkens en Hanni, beter te kunnen opvangen. Voorin het vaste spitsenduo Diaby–Wesley, wegens het meest complementair: snel en vinnig de diepte zoeken versus groot en sterk lijf-aan-lijfduels aangaan.”

Koeien op het veld

‘Wie of wat Vanhaezebrouck uit zijn hoed zou toveren om de schorsing van Teodorczyk op te vangen, wist Leko dan nog niet. Hij dacht aan drie opties: Harbaoui in de spits, met Onyekuru op links; Onyekuru in de punt; of Onyekuru op links met Hanni als valse negen. Dat Vanhaezebrouck Beric, de Sloveense paniekhuurling van Saint-Etienne, voor het eerst zou opstellen, en Onyekuru, misschien wel de beste counterspits van het land, op de bank zou houden? Nooit vermoed, zei Rudi Cossey me – zelfs de spelersgroep van Anderlecht had dat niet verwacht. Zoals de Brugse trainersstaf evenzeer verrast was toen ’s middags al bleek dat Frank Boeckx in doel zou staan, en niet Matz Sels. Pósitief verrast, want Sels vinden ze beter.

‘Weet je wie ook zijn verbazing niet kon verstoppen toen hij Heins opstelling zag? Michel Preud’homme! Ik zie hem nog het hoofd schudden hier aan de viptafel met Wouter Vandenhaute, advocaat Sven Mary en Bob Madou, ex-business director van de voetbalbond. Anderlecht dat zich aan de tegenstander aanpast, en Vanhaezebrouck die hetzelfde doet – de ‘organisatie’ voorop: het leek ooit pure fictie, ook voor Michel. Het benieuwde hem vooral hoe HVH in die lage veldbezetting met vier verdedigers en vijf middenvelders de infiltraties van Vormer zou afstoppen, iets waar geen enkele ploeg in België tot dan in geslaagd was. Verder loofde Michel zijn opvolger dat hij zijn systeem níét aanpaste.

‘Tijdens dat etentje kreeg Michel van Vincent Mannaert, toen die de vips de hand kwam schudden, zelf ook een opdracht: de aftrap geven, samen met Ernst Happel junior. Die zou dat aanvankelijk alleen doen, maar Vincent wilde de spelers en vooral de fans een extra duwtje in de rug geven. En dus stuurde hij naast Roderik Desiere, CEO van hoofdsponsor Daikin, Happel junior én Preud’homme mijn veld op.

‘Dat lag er helaas zeer slecht bij. Op woensdag werd de bekermatch tegen Charleroi door de vele regen en sneeuw zelfs afgelast. Met bladblazers en zand kregen de greenkeepers mijn grasmat ternauwernood klaar, al was het verre van een biljart. Op Twitter luidde het zelfs dat ‘de koeien net van het veld gehaald waren’. In de hoofden van Vormer en co speelde dat echter niet mee – klaar voor alle omstandigheden. Nadat de mannen van de tv twéé keer de bel hadden laten rinkelen vooraleer beide teams uit de kleedkamer kwamen, viel het me zelfs op hoe zij in de spelerstunnel dan al meer autoriteit en zelfvertrouwen uitstraalden dan de Anderlechtspelers. Ook Vanhaezebroucks blik was strak, gespannen. Hij moest zelfs nog snel even naar het toilet.’

Blauw-zwarte pennenzakken

‘Niet alleen de Clubspelers, ook de 27.000 fans waren fired up – een zínderende sfeer. Eerst de traditionele You’ll never walk alone, telkens weer een kippenvelmoment. En toen de spelers het terrein opliepen, werd op mijn Noord-Tribune een tifo ontrold, met zwartje blaadjes op een blauwe achtergrond die de letters BLUES vormden. Een werk van een vier-, vijftal uur van Geert De Cang en zijn mannen van supportersclub Blue Army. Volgens Geert zelfs een vrij kleine inspanning. De grootste tifo’s, waarvan zijn vrouw Leen de tekeningen ontwerpt, sparen hij en zijn blauw leger immers op voor play-off 1.

‘Na de tifo en enkele ontplofte (nochtans verboden) rookbommetjes – een jongeman raakte zelfs gewond aan zijn been – was het aan Preud’homme en Happel junior. Waarop de spionkop het bekende ‘Allez Michel, chante avec nous!‘ schreeuwde, terwijl in mijn Noord-Tribune een supporter met een vlag zwaaide, met daarop de beeltenis van vader Happel. En eigenlijk ook van de zoon, want die is het spiegelbeeld van zijn vader. Even weinig spraakzaam ook, zo liet ik me vertellen. (lacht) Al was hij wel vereerd door de open doekjes die hij van iedereen kreeg. Toen Happel junior en Preud’homme van mijn terrein stapten, klonk het vanuit de muil van de leeuw meermaals: ‘Michel is van ons!’ Waarna die Ivan Leko nog een kus gaf, en Vanhaezebrouck hem lachend toeriep: ‘We zijn kansloos. Jullie hebben vandaag twéé trainers!’

‘Jammer dat die prachtige prelude wat ontsierd werd toen de supporters meteen erna, in de eerste halve minuut van de match, “Al wie niet springt, is een Sporting Jood” scandeerden. En de helft van de toeschouwers op het ritme meesprongen. Een baldadige reactie op de brief die het Coördinatiecomité van Joodse Organisaties in België naar het Clubbestuur, de Belgische voetbalbond en de Pro League gestuurd had om het volgens hen antisemitische riedeltje te bannen. Ik weet wel dat Clubfans het zo niet bedoelen, en dat ze die van Anderlecht zo noemen omdat die iets hebben met Ajax en die ook Joden genoemd worden, maar toch… Laat dat achterwege, beste supporters. Jullie kunnen van mij ook een hel maken zónder dat liedje.

‘Zo veel ludieker en origineler vond ik hoe jullie met vele honderden een blauw-zwarte pennenzak meegenomen hadden en ‘Hein, waar is je pennenzak?’ zongen. Een verwijzing naar zijn leugen tijdens zijn eerste persconferentie als Anderlechtcoach. Toen vertelde HVH immers dat hij op school vroeger een paars-witte pennenzak had, terwijl hij als kind een Clúbsupporter was. Even hard moest ik lachen toen jullie met zijn allen begonnen te zwaaien op het moment dat Vanhaezebrouck voor het eerst uit zijn dug-out kwam. En nog meer toen ik achteraf het sfeerfilmpje zag van de mannen van FCB Support, op de tonen van… Purple Hein – een persiflage van Purple Rain. Niet laughing in de paarse regen, maar wáving, naar Paarse Hein.’

Dubbele uppercut

‘Toch moest Vanhaezebrouck niet zo veel zwaaien in de eerste helft, want Club vond 45 minuten lang geen gaatje in zijn verstevigde verdedigingslinie. Mede door het slechte veld kwam het niet verder dan een paar halve kansjes, alleen Dendoncker moest op de lijn een afgeweken schot van Wesley weghalen. Hanni kreeg zelfs de grootste mogelijkheid, maar hij wrong die de nek om door alleen voor doel niet zelf te besluiten en de bal als een hete aardappel naar Beric door te schuiven. Miste de Algerijn vertrouwen omdat zijn eigen fans hem vaak uitfloten? Hij heeft er naar eigen zeggen alleszins nachtmerries aan overgehouden.

“Preud’homme had intussen een antwoord gekregen op zijn vraag hoe Anderlecht assistkoning Vormer wilde afstoppen: door Trebel bij balverlies in zijn zone achter hem te laten hollen. Met succes. Tot echter de 46e minuut, net voor rust! Een herkenbare actie van Club: balbezit beginnend op links, via de voeten van de zich slim vrij lopende Hans Vanaken naar rechts, waar Dion Cools via een heerlijk tikje Trebel het bos en Vormer de diepte in stuurde. Diens strakke voorzet knikte Diaby in doel: 1-0 – een eerste uppercut.

‘Een tweede mokerslag volgde amper zes passes later toen Spajic en Boeckx een Laurel&Hardy-act opvoerden, en Diaby na de carambole de bal simpel in het open doel kon trappen. Of hoe Frank The Tank zijn bijnaam bij de Brugse aanhang alle eer aandeed: Frank The Prank, Frank De Klucht. 2-0! Korte – Brugse – metten gemaakt met de Franskiljons in amper één minuut! Gevolgd door die strijdkreet van Ruud: ‘Doorgaan! En kapotmaken!’ Vanhaezebroucks uitlatingen vooraf hadden duidelijk als een rode lap op een blauw-zwarte stier gewerkt. Leko benadrukte tijdens de rust niettemin dat Club goed beloond was voor een matige eerste helft, en waarschuwde voor verslapping: niet inzakken! Gaan voor de 3-0 zelfs, de knock-out.

‘Velen verwachtten dat de paars-witte ridders na de rust zélf met getrokken messen weer op hun paard zouden kruipen. Zelfs scheidsrechter Sébastien Delferière maakte er zijn assistenten attent op. Maar hun revolte bleef uit. Alsof ze een harnas van honderd kilogram droegen, sleepten Hanni en co zich lamlendig voort. Columnist Hugo Camps omschreef het plastisch als ‘ijselijke desinteresse gestold tot gebeente zonder ziel’.

‘De Clubspelers, onder aanvoering van kolonel Vormer en luitenant Vanaken, bleven echter hun paarden de sporen geven. Zo werd Anderlecht overlopen, onder meer met twee penalty’s, in de 57e en 73e minuut. Eerst een van Vormer, na een fout van Obradovic op Diaby. Een tweede van Vossen, nadat Vanaken over het uitgestoken been van Spajic gevallen was – hier kon je over redetwisten. Zoals er jammer genoeg ook discussie was bij die eerste strafschop, omdat Wesley zo graag zijn goaltje wilde meepikken en de volgorde van de strafschopnemers niet respecteerde. Iets waar generaal Leko, voor wie regels heilig zijn, niet mee kon lachen. Druk gesticulerend gaf hij aan dat Vormer de elfmeter moest trappen. En even later mocht Wesley op de bank gaan mokken. Vossen viel in, waardoor niet Vormer maar híj, als eerste op het strafschoppenlijstje, de tweede penalty mocht binnenschieten.

‘De Brugse fans lieten het niet aan hun hart komen. Al na de 3-0 dansten ze nogmaals op de tonen van ‘Allez Michel, chante avec nous!‘ Naast en voor Preud’homme, die zelf zijn ticketjes in mijn West-Tribune gekocht had voor hem en zijn familie, gingen zelf supporters rechtstaan en applaudisseren, waarna MPH keizerlijk terugzwaaide. Elke pass van Club begeleidden ze daarna door een jennende ‘Ólé!’. En toen de vierde ref in de 77e minuut het bord met nummer 25 omhoog stak, schalde er ‘Ruud, Ruud, Ruud!’ en ‘Vormer Gouden Schoen, olé olé!’ – inclusief een staande ovatie. Saillant detail: in zijn plaats kwam Jordy Clasie, uitgerekend de speler die Vormer tijdens diens Feyenoordperiode tot een tweederangsrol veroordeelde. De reserve van toen was nu de grote blikvanger. Nauwelijks drie dagen trouwens nadat Ruud flink ziek in de zetel had gelegen, maar zoiets houdt hem niet tegen, hé – altijd blijven doorgaan.’

Wandeling in het park

‘Nadat de Mexican wave over mijn tribunes was gerold, stak Club in de 87e minuut het mes nog dieper door de uitgerafelde maliënkolder van Kums en co. Dennis speelde Vossen op rechts vrij, die gaf uitstekend voor waarna Vanaken binnenkopte. Zelfs op mijn persbanken keken de journalisten elkaar ongelovig aan. 5-0! Nooit won Club met grotere cijfers van Anderlecht. Of zoals Geert De Cang van Blue Army het omschreef: ‘A walk in the park, maar in óns park, niet het Astridpark.’ En ook al leverde het slechts anderhalf punt op, het plezier was er niet minder om.

‘In sterk contrast met het vernederde Anderlecht: het hoofd van Hein Vanhaezebrouck sloeg purper uit, dat van voorzitter Roger Vanden Stock op mijn eretribune asgrauw. Vijf dagen later zou die trouwens bekendmaken dat Marc Coucke zijn club gekocht had – moet die eerbare man een zware week beleefd hebben.

‘De Anderlechtfans natuurlijk ook. Al een kwartier voor het einde van de match waren ze het bezoekende vak ontvlucht. Op wat gegooi met bier na – ook vanuit Brugse kant – is het zelfs nooit tot rellen gekomen. Vijf ‘bestuurlijke aanhoudingen’, meer niet. Ook de confrontatie tussen de twee harde supporterskernen op de kerstmarkt van Wetteren, aangekondigd op sociale media, bleef uit. Waarom vechten als je kunt feesten, hé? En dat kunnen mijn Brugse vrienden als de beste. Meteen na de wedstrijd riepen ze uitblinker Diaby na, toen die voor mijn Noord-Tribune met een megafoon ‘We are Bruges! Super Bruges! We are wonderful!’ scandeerde. Waarna het blauw-zwarte legioen in de cafetaria weer uit volle borst You’ll never walk alone aanhief. En dansende fans presentator Leo Van der Elst vergezelden op zijn podium van Club TV Live, hier op mijn supportersplein. ‘Nog maar zelden gebeurd’, aldus Leo.

‘Het leedvermaak na de bolwassing van de grote vijand bleek dan ook groot. Op Twitter klonk het onder meer: ‘Om ons veld te sparen ging Anderlecht akkoord om enkel op hun helft te spelen!’, ‘We moeten Hein bedanken voor de extra motivatie!’, ‘Anderlecht mist Weiler’, ‘De enige manier om dit @rscanderlecht te verkopen is als de opbrengst naar Music for Life gaat’. Ex-speler Thomas Meunier deed er nog een treiterend schepje bovenop: ‘Proficiat aan Club Brugge om de landstitel te hebben behaald.’

“In de Brugse kleedkamer iets nuchtere kopjes. Voorzitter Bart Verhaeghe en Vincent Mannaert feliciteerden de spelers een voor een, net als Ivan Leko, die evenwel realisme predikte: ‘Anderlecht was evengoed 0-1 voorgekomen, jongens. Geniet van dit resultaat, maar woensdag wacht ons op KV Mechelen een nieuwe, moeilijke match.’ Intussen had hij, en ook Vormer en Vossen, excuses gekregen van Wesley, na het penalty-incident. Daarmee was de kous af, want een sanctie kreeg de Braziliaan niet. Op Mechelen mocht hij zelfs weer starten. En scoorde hij de 0-2, om daarna in Leko’s armen te springen. Veelzeggend, niet?’

(Niet) zwijgen

‘Ondanks het gepredikte realisme deelden Leko’s spelers na hun douche toch enkele prikjes richting Anderlecht uit in de mixed zone. En niet alleen Vormer. ‘Geluk dwing je ook af met dominant voetbal. Dit heeft niets met geluk te maken, we zijn gewoon béter’, beklemtoonde Hans Vanaken. ‘Of dit het zwakste Anderlecht was waar ik ooit tegen gespeeld heb? Misschien wel’, fileerde Jelle Vossen. Achter hen hun paars-witte collega’s die met de koptelefoon op gezwind richting de bus stapten. De enige richtlijn die ze wél goed uitvoerden: zwijgen tegen de schrijvende pers.

‘Zwijgen kon Hein Vanhaezebrouck op de obligate persconferentie voor de trainers echter niet. Al was het niet van harte. Met ‘Een goeie middag kan ik niet echt zeggen’, begroette hij de journalisten, om dan zijn afkeer te spuien. ‘Lang geleden dat ik zo beschaamd geweest ben. Zeker als coach van Anderlecht, toch de grootste club van het land. Je kunt verliezen, maar op zó’n slappe manier? Daar kan ik niet mee leven. Het ergste wat ik al meemaakte.’ Opvallend hoffelijk was HVH wel voor zijn collega en diens ploeg: ‘Ze speelden als een kampioen.’ Leko toonde zelf iets meer euforie als in de kleedkamer: ‘Deze zege is historisch. Ik zag passie, inzet en goed voetbal: alles waar Club Brugge voor staat. Ons DNA kon je vandaag op het veld zien’, glom hij van trots. Om zelfs te besluiten: ‘Ik geloof écht dat ons voetbal beter kan’.

‘De lijdensweg van HVH was dan nog niet ten einde: in Neerpede werden hij en zijn spelers opgewacht door een dertigtal verontwaardigde supporters, die hen tegenhielden toen ze met de auto naar huis wilden vertrekken. Kara stapte uit om een bitsige discussie aan te gaan, Vanhaezebrouck nam een vijftal minuten de tijd om vanuit zijn auto de boze fans te kalmeren, vooraleer naar huis in Maarkedal te rijden – allicht een zéér lange rit.

‘Dan zal Leko met een veel grotere glimlach vanuit Brugge naar zijn woning in Schilde gereden zijn. The Blue Army mag dan wel zijn voorganger Michel Preud’homme luidop toegejuicht hebben, na deze match hesen zij en ik, Jan Breydel, onze Kroatische vriend definitief op het schild. Want in de vier maanden na de pijnlijke Europese uitschakeling tegen AEK Athene – en de daarmee gepaarde twijfels – stak hij een niet te stoppen bulldozer in elkaar die alles op zijn pad wegruimt.

‘Of zoals Ruud Vormer het op zijn manier verwoordde: ‘Doorgaan! En kapotmaken!'”