Gedaan met de BeNeLiga? Nieuwe NL League in Nederland heeft andere plannen

Met de lancering van de NL League lijkt een streep door het idee voor een gezamenlijke competitie met Nederland te kunnen. Nederland ziet weinig heil in de veelbesproken BeNeLiga, wil met de NL League zijn eigen topdivisie waarborgen, maar de deur naar een apart toernooi met de topclubs van beide landen staat wel op een kier.

Door Iwan van Duren, Freek Jansen en Marco Timmer (VI)

In de afgelopen jaren kwam het met regelmaat voorbij: de komst van een BeNeLiga. Het was vaak direct voer voor boeiende discussies in voetballand. Wel of geen toekomst met de Nederlandse clubs? Wat levert het op? Wat zijn de voor- en nadelen? Sportief en financieel? Is het qua regelgeving haalbaar? Talrijke vragen kwamen omhoog. Zoals dat al tientallen jaren ging. Reden voor de Nederlandse topclubs, met Ajax voorop, om een uitgesproken houding aan te nemen: onderzoek het nou eens grondig en goed, en dan hoeft de komende dertig jaar er niet meer over worden gesproken. Of wél, als het wel positief zou uitvallen.

Het antwoord lijkt inmiddels op een dikke streep door de BeNeLiga uit te lopen. Belangrijkste prikkel: de lancering van de NL League. In dat laatste plan is er geen ruimte voor een mogelijke samenwerking tussen beide landen. In het concept waarover werd gestemd, wordt over de BeNeLiga weinig tot niet gerept. In het memorandum waarin in negen pagina’s de besluiten worden toegelicht, vinden we welgeteld één keer het woord BeNeLiga terug. Dat is bij het allerlaatste puntje op de allerlaatste pagina. Puntje J onder de noemer Communicatie: Na besluitvorming op 18 juni 2021 zullen ook de overige stakeholders worden meegenomen. Van belang is hier ook dat er door de initiërende Nederlandse clubs afstemming wordt gezocht met de Belgische collega’s, in relatie tot de verkenning van de BeNeLiga.

Niet behandeld

Afstemming zoeken lijkt bij voorbaat kansloos. In het Businessplan Nederlands betaald voetbal 2021-2025 Finaal document moeten we overigens nog langer zoeken. De vergevorderde plannen voor de BeNeLiga, die in 2025 van start had moeten gaan, zijn in eerste instantie niet te vinden, niet behandeld, niet bediscussieerd, niet doorgerekend. Best opvallend, omdat als je de moeite neemt ook de bijlages van het rapport te lezen, en in bijlage 8 ineens vanuit het niets wordt voorgerekend dat een gezamenlijke competitie de Nederlandse clubs een miljard zou kunnen opleveren (zie tabellen).

Dat is dus veel meer dan de zevenhonderd miljoen euro waar het eerst 65 pagina’s over is gegaan en waarover uiteindelijk is gestemd. Toch niet de meest rendabele keuze, volgens de bijgevoegde modellen.

Belangrijk daarbij te weten is dat de BeNeLiga in de voorbije periode door zes clubs in Nederland werd onderzocht: Ajax, AZ, Feyenoord, PSV, Vitesse en FC Utrecht. De Belgische bond en clubs waren positief gestemd, in Nederland waren er volop wisselende geluiden. Tussen clubs en binnen één club.

Het begint er dan ook steeds meer op te lijken dat het concretiseren van de BeNeLiga niet meer dan een pressiemiddel is geweest om hervormingen in Nederland af te dwingen. Vanuit de topclubs richting de rest, maar de andere kant op was er weer veel kritiek over de schijnbare onwil van de topzes om alle details te delen. Ook nu lijkt het financieel interessante model dus gewoon buiten alle papieren gebleven te zijn. Saillant detail daarbij is dat accountantsbureau Deloitte & Touche zowel de NL League als de BeNeLiga berekende. Opvallend, maar door verder in de materie te duiken wordt zichtbaar dat er toch nog een kleine kans is op een gedeelde competitie tussen beide landen.

Dat zou dan niet volgens de veelbesproken gedachten gebeuren, maar in de vorm van een gesloten toernooi met de topclubs. De topvier van Nederland zou vanaf de winterstop met de topvier van België doordeweeks wedstrijden gaan afwerken. Naast de competitie in eigen land en naast de Europese competities. Heikel detail is dat daarover met geen woord is gerept tegenover de andere clubs. ‘De BeNeLiga is niet springlevend, maar er komt iets anders aan’, zijn de eerste cryptische berichten.

Andere BeNeLiga?

De BeNeLiga mag dan wel in de marge van de plannen verdwenen zijn, achter de schermen loopt doodleuk intussen een onderzoek naar een compleet nieuwe opzet van een grensoverschrijdend toernooi. Maar dan wel voor members only. Geen geheel nieuwe competitie. Wel één die naast de bestaande zou moeten komen. Daarbij zouden alleen de sterkste clubs uit beide landen aan het einde van het seizoen gezamenlijke zogeheten blockbusters-wedstrijden gaan spelen.

Dit voortbordurend op de wetenschap bij Ajax, Feyenoord en PSV dat 77 procent van de kijkers in Nederland inschakelen voor de traditionele topdrie-clubs. Via een pay-per-view zou daar veel geld mee te verdienen zijn (zie tabellen). Daarmee zou het aantal grote wedstrijden in één klap verdubbelen. Meer wedstrijden, meer geld, meer tegenstand. De eigen competitie zou dan gewoon doorgaan, waarmee het format niet zou veranderen. Er komen direct praktische bezwaren voorbij, maar die zorgen zijn voor later. De Nederlandse topclubs wilden dat echt alles zou worden onderzocht, en dat gebeurt dus momenteel. De BeNeLiga lijkt afgeschoten, maar wedstrijden tussen Nederlandse en Belgische clubs zijn nog niet definitief van de baan. Wordt vervolgd.