Lior Refaelov werd door Sport/Voetbalmagazine verkozen tot beste Aziaat ooit in de Jupiler Pro League. Een portret van de Israëliër, die pas op zijn 25e naar Europa kwam.
Twee verslaggevers stuurde Sport/Voetbalmagazine de voorbije jaren naar Israël voor reportages allerhande. Beiden passeerden in Or Akiva, waar Lior Refaelov (34) opgroeide als zoon van twee immigranten. Zowel vader als moeder kwamen uit Azerbeidzjan en zochten als Joden een nieuw leven in Israël. Daar, niet zo gek ver van Tel Aviv, leerden ze mekaar kennen. Ze kregen vijf kinderen, Lior heeft nog drie broers en een tweelingzus.
De twee verslaggevers deden gelijkaardige indrukken op van Or Akiva, waar de familie opgroeide: geen vrolijke. Te kleine appartementen voor grote families – naast de kinderen en de ouders woonde ook oma bij de Refaelovs – veel armoede, veel etnische clashes tussen de zeer diverse gemeenschappen: niet alleen migranten uit de Kaukasus, Kavkazi werden ze genoemd, maar ook mensen met Joodse roots uit andere delen van Afrika: Marokko, Tunesië, Algerije, Libië,…
Allemaal op zoek naar geluk en werk, dat er toen niet zo veel was in de buurt. Dat zorgde voor veel spanningen op straat. Het leven van jongeren was: rondhangen of proberen er iets van te maken. Voetbal was de weg die Lior Refaelov koos.
Het beschermde godenkind
Talent had hij genoeg, ook internationaal opgemerkt. Maar toch bleef hij lang, tot zijn 25e, onder de radar van de topclubs in Europa. Die toonden nochtans al belangstelling toen hij als tiener indruk maakte met de nationale ploeg op tornooien, maar haakten telkens af. Of hij moest nog twee jaar in het leger, of ze vonden Refaelov niet ‘compleet’ genoeg.
Lees: alleen goed aan de bal, vooral in een centrale rol. Iemand die je moest ondersteunen met een arbeider in zijn rug, om in zijn dienst het vuile werk op te knappen. Iemand die, bovendien, ook nog eens op handen gedragen werd bij zijn club, Maccabi Haifa, en niet gepusht werd om het onderste uit de kan te halen. Een ster, die bovendien de looks mee had én een reputatie als levensgenieter.
Toen dat een paar keer de nationale media haalde, nam zijn broer snel de schuld op zich. Ze leken op elkaar, hij was het geweest in die of gene nachtclub. Niet Lior. Het godenkind werd beschermd in eigen kring, was koning in eigen land. Hij bedankte door er te staan op de grote momenten, en door zijn club trouw te blijven voor zoveel geluk. Levenslang bij Haifa, hij zou er niet eens om rouwen.
De Ronaldo van Club
Alles veranderde toen Luis Fernandes de nationale ploeg van Israël ging coachen. Hij gaf Refaelov zeer veel vertrouwen. Zijn manager, Dudu Dahan, deed de rest.
Dahan had al een paar Israëlische voetballers met veel succes naar België geloodst, Elyaniv Barda onder meer. Nu presenteerde hij Refaelov. Geen evidente transfer: hij was zoals gezegd god in eigen land, en ook zeer trouw, steunend op de vrouwen in zijn leven: thuis regeerde moeder, en terugvallen kon hij op zijn vriendin, met wie hij trouwplannen had.
Maar het kind werd man en toch ook een beetje nieuwsgierig naar waar zijn limieten lagen. Plus: het loon in Europa was lang niet slecht.
In 2011 waagde Club Brugge de stap. Refaelov is een van de eerste transfers die Vincent Mannaert, in januari 2011 in dienst gekomen van de ploeg, afwerkt. Club heeft op dat moment al goud op de flanken lopen, Nabil Dirar rechts en Maxime Lestienne links, maar die twee zijn nog wisselvallig. Lestienne mist fysieke kracht, Dirar heeft zijn karakter.
Refaelov is wel onder de indruk. Wanneer hij de eerste weken vanuit het hotel naar huis belt, zegt hij: ‘Club Brugge heeft hier Ronaldo lopen. Die Dirar is even goed.’ Later zal hij al even lovend doen over Thomas Meunier, die hij al zeer vroeg een grote toekomst voorspelt ‘als rechtsachter’, nog voor de Ardennees daar terechtkomt.
Met MPH
Er zijn in zijn Brugse periode twee Refaelovs te onderscheiden: de vroege en de late. De vroege flitste, scoorde, regisseerde maar had af te rekenen met een lichaam dat niet direct geschikt was voor topsport. Te vaak viel hij uit met een spierletsel. Het lichaam moest worden ‘opgetraind’. Bovendien bleef het meeverdedigen een probleem.
De fysieke stabiliteit die hij miste, ontbrak het ook bij Club. Pas met de komst van Michel Preud’homme viel alles in de plooi. Ook voor Refaelov. In zijn latere periode speelde hij wat wat minder vaak, maar was hij completer en stond hij er op grote momenten. Zoals in het Koning Boudewijnstadion, toen hij Club de beker bezorgde met zijn goal tegen Anderlecht. Een jaar later is hij onderdeel van de kampioenenploeg.
Een paar keer flirt hij als dertiger met een terugkeer naar Israël, maar investeringen in Brugge én Antwerpen geven aan dat hij trouw blijft, ook aan zijn tweede vaderland. Verdwijnen uit ons voetbal zal hij niet meer.
Mouwen opstropen
De komst van Ivan Leko veranderde zijn status bij Club, waar ze hem intern hard waardeerden voor het rustige leiderschap. Leko apprecieerde Refaelov enorm als voetballer, maar vond geen plaats voor hem. Niet op de flank, en moeilijk in het centrum, waar Vanaken en Vormer een meer complementair duo vormden. Bij Refaelov is er veel onbegrip: voor goeie spelers vind je altijd een plaats, zegt hij.
Als in het tweede seizoen van Leko het systeem wat gefinetuned wordt -met Schrijvers als hangende spits – is Refaelov al weg naar Antwerp. Eerst op uitleenbasis, daarna definitief.
Daar toont hij dat hij geëvolueerd is als voetballer. Refaelov wordt in de herfst van zijn carrière naast leider ook een vechter die niet te beroerd is de mouwen op te stropen als het moet, of de ploegmaats een veeg uit de pan te geven als dat nodig is. Twee keer leidt hij Antwerp mee naar Europees voetbal, met dit seizoen een nieuwe bekerfinale erbovenop. Daar wilde hij graag nog een keer schitteren. In augustus?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier