Roland Duchâtelet: ‘De BeNeLiga is de oplossing, maar het zal er wel weer niet van komen’

In hoeverre verandert de coronacrisis straks het Belgisch profvoetbal? Roland Duchâtelet vreest het ergste.

Stap voor stap trekt ondernemer Roland Duchâtelet, voorheen actief bij STVV, Standard en in enkele buitenlandse clubs, zich terug uit het voetbal. Maar dat betekent niet dat hij geen mening heeft over hoe het beter kan en hoe het anders had kunnen gaan. ‘Ik had gewoon de competitie verder laten spelen, maar dan enkel met mensen onder de 45 op de tribunes.’

Een gesprek met een man die geen blad voor de mond neemt, ook niet in tijden van corona.

Wat heeft u in dit coronaverhaal het meest verbaasd met betrekking tot het Belgisch en met uitbreiding het internationale voetbal?

Roland Duchâtelet: ‘Weinig, omdat zeker de Belgische voetbalwereld in het algemeen amper bezig is met de fundamentele problemen, en nauwelijks met het thema: wat moeten we doen om een beter product te maken? Aangezien ze geen analytische capaciteiten hebben, ondergingen ze gewoon wat de politici beslisten.’

‘Anders hadden ze zelf ontdekt dat het virus amper impact heeft op wie jonger is dan 45. Dus hadden ze perfect kunnen beslissen om verder te voetballen, mét publiek jonger dan 45. Misschien zouden er een paar spelers besmet geweest zijn, maar die waren na een paar weken helemaal hersteld, zoals dat soms met een gewone griep gebeurt, die ook wel eens een ploeg een paar weken in de greep kan houden.’

‘Dat was trouwens ook een oplossing geweest voor de zomerfestivals. Maar die organisaties verwijt ik dat minder, omdat ze een kleinere bezetting hebben, van wie je niet moet verwachten dat ze aan die studies geraken. Want de info waarop ik me baseer, is al beschikbaar van 17 februari. Dat zijn gegevens uit China die later bij andere onderzoeken bevestigd zijn. Ze kunnen dus niet zeggen: wat kletst Roland Duchâtelet nu weer uit zijn nek? 17 februari, dat was ruim voor we hier alles dicht gooiden.’

‘De politiek is zeer zwaar in de fout gegaan door geen onderscheid te maken tussen mensen die ouder zijn dan 45 en mensen die jonger zijn. Het voetbal is daar het slachtoffer van geworden, omdat ze zelf weinig nadenken en dus niet geanticipeerd hadden. Het voordeel van die andere strategie was geweest dat veel mensen onder de 45 geïnfecteerd zouden zijn geweest, maar daar weinig hadden onder geleden waardoor je nu al een grote groep had gehad die immuun was.’

‘Maar nu werden in de meeste landen alle mensen verplicht thuis te blijven, in plaats van alleen de 45-plussers. In Zweden is dat niet gebeurd, in Nederland aanvankelijk ook niet. In plaats van een algemene lockdown af te kondigen, had men er één moeten doen voor 45-plussers. Maar omdat ons profvoetbal geen analytisch vermogen heeft en van week tot week leeft, is men niet in het verweer gegaan en heeft men geen alternatief plan kunnen aanbieden.’

‘In plaats van een algemene lockdown af te kondigen, had men er één moeten doen voor 45-plussers.’

Wat had u gezegd, had u vandaag nog in de profliga gezeten? Stoppen of spelen?

Duchâtelet: ‘Ik had voorgesteld om al de resterende matchen te spelen met een publiek van mensen tot 45, als die willen komen. Spelen zonder toeschouwers vind ik sowieso onnozel.’

Hebt u die regel ook toegepast in uw bedrijven?

Duchâtelet: ‘Ja. Dat werkt in zowat alle landen in alle bedrijven die we open wilden en kunnen houden. Voor jongeren onder de 45 is uit werken gaan geen probleem.’

Zou u, mocht het voetbal doorgegaan zijn of als het straks weer opgestart wordt, zelf opnieuw naar het stadion gaan?

Duchâtelet: ‘Neen, want ik zit in die risicogroep boven 45 jaar. Tenzij er ondertussen een vaccin zou zijn, dan is alles opgelost.’

BeNeLiga

Wat ziet u straks als de oplossing voor het Belgische profvoetbal?

Duchâtelet: ‘De BeNeLiga, zoals ik dat eerst voorstelde in 2007, en later nog eens in 2012. De eerste keer werd dat door de Belgische clubs weggelachen, men heeft zelfs niet naar de argumenten willen kijken. De tweede keer had ik de Belgische clubs mee, en de meeste Nederlandse, waaronder Feyenoord en PSV, maar toen liet Ajax het plan ontploffen. Verzetten zij zich toen niet, dan was de BeNeLiga nu al een feit.’

Roland Duchâtelet
Roland Duchâtelet© HATIM KAGHAT

Ook nu is de BeNeLiga het gespreksonderwerp. Denkt u dat het er straks van komt?

Duchâtelet: ‘Nee, ik denk niet dat het nu anders zal lopen dan de vorige twee keer, omdat de corporate governance sindsdien niet veel verbeterd is. De baas van de Pro League is nu opnieuw een voorzitter van een profclub. Als je dan een beslissing moet nemen, hinkt die voorzitter altijd op twee gedachten. Als het niet goed is voor zijn club, zit hij al vast.’

‘In het Belgische voetbal zijn de belangenconflicten een echte schande. Dat Mehdi Bayat voorzitter is van de Belgische voetbalbond bewijst dat. Dat zal nooit veranderen, tenzij de Belgische overheid zich ermee moeit, zoals dat in Spanje is gebeurd. Daar is de kwaliteit van de liga door de bemoeienissen van de overheid beter geworden.’

‘Hier is dat geen prioriteit voor de overheid, en de mensen in de voetbalwereld zelf zijn niet in staat om zichzelf heruit te vinden. Terwijl het beter is om zichzelf om te vormen van binnenuit. Een jaar of acht geleden zijn een paar stappen gezet in die richting, toen Ivan De Witte opgevolgd werd door externe mensen van buiten de voetbalwereld. Dat ging goed, tot een aantal clubs terug meer invloed wilden ten opzichte van de gemeenschap.’

‘In het Belgische voetbal zijn belangenconflicten een echte schande’

Dat is toch door de andere clubs aanvaard?

Duchâtelet: ‘Omdat een aantal van die clubs onvoldoende geïnformeerd waren of gechanteerd werden door een paar grote clubs: pas op of we lenen u geen spelers meer uit. Dat soort zaken. Ik hoop dat er een verandering van mentaliteit plaatsvindt, maar we hebben niet de cultuur om dat op een fatsoenlijke manier van binnenuit te doen.’

Maar u blijft achter de idee van een BeNeLiga staan?

Duchâtelet: ‘Voor profsport heb je twee modellen: het Amerikaanse, met een gesloten competitie, zoals in de MLS, wat financieel het meest aantrekkelijk is voor de investeerders omdat dat het meeste rendement garandeert, of het Europese model, waarop een kleine club uit het niets een fantastisch team wordt, of omgekeerd, waarbij een traditieclub in geen tijd wegglijdt. In dat systeem is het slechtst van al een competitie met 20 clubs waarvan er maar één zakt en stijgt. Dat is moordend.’

‘In mijn simulaties voor de BeNeLiga ging ik altijd uit van een maximaal aantal stijgers of dalers, zodat alle clubs perspectief op een redelijke toekomst behouden. In landen waar drie dalers en stijgers zijn, zoals in Italië, Engeland en Duitsland, kan je makkelijker accepteren dat je zakt, omdat er een redelijke kans op een terugkeer is.’

‘Een BeNe-competitie heeft veel voordelen: ze ligt centraal voor de scouts van de grote voetballanden, de tv-inkomsten verhogen en de onderlinge afstanden zijn klein, al zullen veel Belgen steigeren als ze dat lezen. Maar de afstand tussen Eindhoven en Standard kan je bijna te voet afleggen, en ook Feyenoord en Antwerp zijn maar een uur rijden van elkaar. Zelfs Eupen-Oostende is korter dan van Rijsel naar Mulhouse, wat in de Franse competitie niet eens zo’n verre verplaatsing is. Je moet dan wel bijna altijd op afzondering, maar dat doet men nu in België ook al, ook bij die kortere verplaatsingen.’

Niet neutraal

Denkt u dat deze coronacrisis het wezen van ons profvoetbal verandert?

Duchâtelet: ‘Nee. Omdat we twee grote problemen hebben. Ten eerste onvoldoende analytisch vermogen van neutrale mensen. Bart Verhaeghe is iemand met veel analytisch vermogen, maar hij is niet neutraal, want altijd betrokken partij. Ten tweede hebben we geen structuur die dingen in de goeie richting kan laten evalueren.’

‘We hebben in het Belgisch voetbal te weinig analytisch vermogen van neutrale mensen. Bart Verhaeghe heeft analytisch vermogen, maar is niet neutraal, want betrokken partij.’

Kortom, eigenbelang troef?

Duchâtelet: ‘Ja, maar in Nederland is dat niet anders, hoor. Daar denkt Ajax dat het beter is dan de rest omdat het één keer Europees ver geraakt. En in Portugal doen de drie absolute topclubs er alles aan om Europees te kunnen spelen, zodat ze die inkomsten hebben én hun spelers kunnen verkopen, terwijl de competitie niets voorstelt en de meeste ploegen gemiddeld 3000 kijkers lokken.’

‘Je ziet nu veel buitenlandse investeerders topclubs in kleinere landen kopen, net vanwege dat vooruitzicht op Europees voetbal. Zo’n club waarmee je dan via de Tsjechische competitie in Europa meedoet, kost een stuk minder dan een Engelse club uit de Engelse tweede klasse. Idem in Oostenrijk: wat was er qua voetbal te beleven in Salzburg voor Redbull er neerstreek?’

Als de oplossing die volgens u werkt, niet gerealiseerd zal worden, wat ziet u dan hierna wel gebeuren in het Belgische voetbal?

Duchâtelet: ‘We gaan naar een competitie met 20 clubs, omdat de afgelopen zes maanden niemand intensief is bezig geweest met lobbying met een uitgewerkt voorstel hoe een BeNeLiga zou kunnen werken. Daar moet je zes maanden intensief mee bezig zijn, maar dat is niet gebeurd, waardoor je nu dat plan niet in werking kan stellen .’

Deloitte is toch bezig met zo’n onderzoek?

Duchâtelet: ‘Tien jaar geleden is er nog eens een bureau mee aan de slag gegaan om uit te maken wat de beste oplossing zou zijn voor het Belgische voetbal. En weet u waar die bij uitkwamen? Bij een BeNeLiga. Maar helaas: voetbalstructuren zijn niet in staat om zichzelf te hervormen. Als alles bij het oude blijft, gaat dit systeem bij gebrek aan geld kapot.’

‘Als wij onze bedrijven zouden leiden zoals de politici het land in deze crisis besturen, waren we allemaal al lang failliet geweest.’

U vreesde in een eerder interview dat België over een paar jaar op het niveau van pakweg de Bulgaarse competitie staat als Operatie Propere Handen niet tot grondige hervormingen zou leiden.

Duchâtelet: ‘Je hebt drie soorten voetballanden: landen zonder corruptie, met een beetje corruptie en met veel corruptie. België zit in de middenmoot, terwijl een fan in Engeland, de meeste landen van Scandinavië of zelfs Nederland zich amper kan voorstellen dat corruptie in zijn competitie kan.’

‘Intussen zie je dat op Europees vlak kleinere Europese competities verglijden tot het niveau van wat vandaag ons provinciaal voetbal is. Vroeger leefde provinciaal voetbal echt, nu is dat bijna irrelevant geworden, omdat alle geld en aandacht naar het topvoetbal gaat, en stilaan naar de vijf topcompetities of die ene topcompetitie van de 20 tot 28 absolute topclubs die zich op een dag dreigen af te scheiden en hun eigen organisatie gaan creëren, los van de UEFA. Met 500 miljoen inwoners in Europa maakt dat één topclub per 20 miljoen inwoners. Daar is hooguit plaats voor één Belgische of Nederlandse club.’

Wat heeft u, los van het voetbal, het meest verbaasd in dit crisisverhaal?

‘Ik ben vooral getroffen door het feit dat men zo slecht geïnformeerd is en zo weinig analytisch vermogen toont aan de top. Als wij onze bedrijven zouden leiden zoals de politici het land in deze crisis besturen, waren we allemaal al lang failliet geweest.’

Geert Foutré

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content