Scheidsrechter Marco Matonga Simonini: ‘Als voetballer was ik een slechte verliezer’

© BELGAIMAGE
Matthias Stockmans
Matthias Stockmans Redacteur van Sport/Voetbalmagazine en Knack Focus.

Het liefst profileert het Referee Department van de KBVB zich als één team, maar aan het unieke profiel van Marco Matonga Simonini valt moeilijk te ontsnappen: een 26-jarige en drietalige Brusselaar met een Italiaans-Congolese stamboom.

Marco Matonga Simonini ontvangt ons in zijn kantoor: een donker kamertje in de grote bibliotheek van de ULB in Elsene. Als verantwoordelijke voor de opvang van Erasmusstudenten aan de Franstalige universiteit krijgt hij deze ruimte ter beschikking. Aan de muren hangen klokken die de tijd aanduiden op allerlei exotische plekken ter wereld.

Zelf heeft hij dat amper nog, tijd. Want naast zijn studies rechten is Matonga Simonini sinds juni dit jaar ook scheidsrechter in het profvoetbal. Samen met de Oost-Vlaming Simon Bourdeaud’hui (25) maakte hij de overstap naar het elitekorps van ons Referee Department. Afgelopen weekend vierde hij zijn debuut als scheidsrechter in het 1B-duel tussen Lierse en Virton.

Hij is nog maar de tweede zwarte scheidsrechter sinds Jérôme Efong Nzolo die het tot ons professioneel voetbalniveau schopt. En om dat thema dan maar meteen uit de weg te hebben: ja, hij voelt zich een voorbeeld voor veel jonge Ketjes met een multiculturele achtergrond maar neen, hij is niet per se gevoeliger voor racisme, laat staan dat hij er al veel mee te maken kreeg. ‘Eerlijk: ik kan je geen enkel persoonlijk voorval noemen’, vertelt hij. ‘Soms roept een enkeling eens iets in het heetst van de strijd, maar dat kan ik plaatsen en meestal hoor ik op het veld niet eens wat men aan de zijkant roept. Maar ik besef wel dat ik een voorbeeld kan zijn, zoals Nzolo dat voor mij was, want plots besefte ik dat wij daar ook konden geraken.’

Soms roept iemand iets in het heetst van de strijd, maar dat kan ik plaatsen en meestal hoor ik niet eens wat men aan de zijkant roept.’

Marco Matonga Simonini

Jong geleerd

Marco Matonga Simonini praat zoals hij wedstrijden leidt: voorkomend, steeds met de glimlach, maar kordaat en duidelijk. ‘Dat is mijn persoonlijkheid, ik sta voor duidelijkheid en rechtlijnigheid’, legt hij uit. ‘Daarom studeer ik wellicht ook voor advocaat en daarom begon ik al heel jong wedstrijden te fluiten. Dat begon met de wedstrijdjes van mijn broertje, bij de U7, zelf was ik toen elf jaar. Vanaf mijn zestiende is het officieel geworden.’

De jongeman groeide op in achtereenvolgens Zellik, Asse, Denderleeuw en Aalst, maar liep school in Brussel en voetbalde daar zelf ook bij RSD Jette. ‘Ik was een linksachter of centrale verdediger. Nogal een hevig baasje en een slechte verliezer, un très grand râleur. Dan stond ik heel de tijd te zagen op de arbiter. Op een bepaald moment dacht ik: als je zoveel klaagt, waarom probeer je dan niet te tonen dat je het beter kunt?’

Al snel maakte hij naam in het amateurvoetbal, waar hij voornamelijk in de Waalse afdelingen floot. Tegelijkertijd deed hij zijn studies en had hij een baantje bij … Walibi. ‘Ik was er begeleider bij de attracties. Heel leuk en achteraf bekeken ook heel nuttig als ervaring, want daar leer je communiceren en gidsen; vaardigheden die van pas komen als scheidsrechter. Ik probeer veel te communiceren, uit te leggen waarom ik een bepaalde beslissing neem. Zo win je al veel goodwill bij de spelers en trainers.

‘Die psychologische kant van het vak boeit me enorm. Het is soms lastig om dat evenwicht te bewaken tussen autoriteit en communicatie, die ervaring komt met de jaren, dan voel je beter aan wanneer een wedstrijd een strenge hand nodig heeft. Ik maak er ook een punt van om Vlamingen in het Nederlands aan te spreken, Franstaligen in het Frans en de anderen in het Engels. Ik merk dat dat gewaardeerd wordt door de spelers.’

Marco Matonga Simonini: 'Ik vind het belangrijk dat je als scheidsrechter iets uitstraalt op het veld.'
Marco Matonga Simonini: ‘Ik vind het belangrijk dat je als scheidsrechter iets uitstraalt op het veld.’© Belga Image

Hij werd nochtans opgevoed in het Frans, als kind van een moeder met Congolese roots en een vader met Italiaanse roots, vandaar ook de dubbele familienaam. ‘Maar ik heb altijd mijn best gedaan om Nederlands te blijven oefenen, ik volgde extra cursussen, omdat ik wist hoe belangrijk dat later kon zijn’, vertelt hij. ‘Mijn ouders zijn trots op mijn parcours. Ze vinden uiteraard mijn studies even belangrijk, maar nu ze zien dat die ambitie als scheidsrechter concreet wordt, begrijpen ze mijn keuze wel. Vroeger lag dat moeilijker, vooral mijn moeder had het soms lastig met de kritiek die je als scheidsrechter krijgt. Ze kwamen bijna elke wedstrijd kijken, maar nu ben ik volwassen genoeg om mezelf te verdedigen.’ ( lachje)

Alles op het voetbal

Zijn voorbeelden luisterden naar de namen Howard Webb, Mark Clattenburg, Pierluigi Collina en … Frank De Bleeckere. ‘Mannen met charisma. Ik vind het belangrijk dat je als scheidsrechter iets uitstraalt op het veld’, aldus Matonga Simonini.

De Bleeckere is overigens een van de mensen die hem nu begeleiden in zijn ontluikende carrière als scheidsrechter. ‘Hij komt vaak naar wedstrijden kijken en dan analyseren we achteraf mijn beslissingen. Net zoals andere collega’s mij bijstaan met tips – van onderlinge concurrentie is allerminst sprake. Ik kijk zelf ook veel wedstrijden en dan houd ik uiteraard de scheidsrechters in het oog, de manier waarop ze de spanning in een wedstrijd aanvoelen en hoe ze omgaan met een situatie die dreigt te escaleren. Tegelijkertijd scout ik teams en spelers, om te weten waaraan ik me kan verwachten. Soms kijk ik als supporter, zoals naar de Rode Duivels, maar meestal ben ik diegene in het gezelschap die het opneemt voor de scheidsrechter. Dan leg ik uit dat het vanuit de zetel makkelijk beoordelen is, met al die herhalingen. En dat je als scheidsrechter bepaalde situaties anders beoordeelt, in functie van het reglement.

‘Er wordt ons soms een gebrek aan voetbalvoeling verweten, maar die analisten en trainers vergeten dat er sowieso een verschil in visie bestaat tussen de scheidsrechter en de voetballer. Ik laat liefst zo veel mogelijk spelen en een ideale match is diegene waarin je geen enkele kaart trekt. Er bestaat soms een grijze zone, waarbinnen je als scheidsrechter je eigen accenten kan leggen, maar uiteindelijk heb je het reglement als leidraad. Die uniformiteit moet er zijn. Ik begrijp dat trainers zich soms opwinden, maar eens de match voorbij is, moeten we dat achter ons laten en wederzijds respect moet er te allen tijde zijn.’

Voetbal domineert zijn leven, maar dat heeft hij er voor over, met als ultieme doel: semiprofessioneel scheidsrechter worden. ‘Toen het nog niet zo serieus was, genoot ik ook wel van het studentenleven, maar nu ik een paar stappen vooruit zette, moet alles voor die passie wijken. We hebben veel trainingen en bijscholingen, het Referee Department begeleidt ons uitstekend en zit er kort op. Ik zit ook veel in de gym en heb mijn studies nog, voor iets anders rest is er weinig tijd. Soms mis ik het wel om zelf te voetballen, maar die knop heb ik lang geleden omgedraaid: ik heb alles op een carrière als scheidsrechter gezet.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content