Staat Jupiler Pro League deze zomer voor ongeziene trainerscarroussel?

In de dug-outs van de eerste klasse kondigt zich een hete zomer aan. Meer dan de helft van de T1-tenues zal opnieuw naar de kleermaker gebracht moeten worden.

Luik is anders, Luik houdt ervan zijn originaliteit te benadrukken, zoals met de benaming Vurige Stede. Als oord van permanente passie beleeft Sclessin nu wel bijzondere dagen, op zoek naar een stabiliteit die in het altijd kokende rouche bloed nochtans meer op een virus lijkt. Voor de eerste keer sinds Guy Luzon begint een coach van Standard aan zijn tweede opeenvolgende seizoen op de Luikse bank. Het project van Michel Preud’homme bevindt zich nog in een embryonaal stadium en samen met Emilio Ferrera is hij al bezig met de verfijning van de plannen voor een tweede, ambitieuzer seizoen.

Het is een typisch Luikse paradox, want Standard is een van de slechts twee clubs die in de top tien van de reguliere competitie zijn geëindigd waar men voor komend seizoen niet aan een nieuw gezicht in het tenue van de T1 denkt. De andere is KV Kortrijk, waar de terugkeer van Yves Vanderhaeghe stilaan een succes wordt. Het zou dan ook een verrassing zijn mocht de gewezen verdedigende middenvelder komende zomer niet in de dug-out van het Guldensporenstadion zitten.

Overal elders staat er een vraagteken achter de huidige trainer, omdat niet iedereen over hem tevreden is of omdat zijn werk meer prestigieuze poorten voor hem heeft geopend. Iedereen mag dan wel hoofdzakelijk op de velden gefocust zijn, sommige bestuurders beoefenen de kunst der voorzienigheid en hebben al, met meer of minder kracht, de deur op een kier gezet voor hun technische staf van morgen.

Na Leko

Enkele kilometers verwijderd van het strand dat voor Gert Verheyen uiteindelijk drijfzand werd, begint de muziek van de stoelendans te spelen in Brugge. Laurent Guyot zou normaal wel het vertrouwen van het Monegaskische bestuur moeten behouden, maar het lot van Ivan Leko lijkt bezegeld in het Venetië van het Noorden. Over de Kroaat, die nochtans in de running is voor een tweede titel op rij met Club Brugge en die er ook een geslaagde campagne in de Champions League heeft opzitten, was er nooit unanimiteit in het Jan Breydelstadion. In de bestuurskamers waagden sommigen het zelfs om de grootste verdiensten van de titel van vorig jaar toe te schrijven aan Leko’s voorganger Michel Preud’homme. Hun argument is dat de beslissende punten in het begin werden gepakt, toen de groep nog gekneed was naar het recept van MPH.

Op papier heeft Leko zijn ploeg nochtans spectaculair gewijzigd, maar volgens sommigen nog te defensief, alsof ze al een voorwendsel zochten om hem aan de deur te zetten. Ook de voorlopige hechtenis van de Kroaat in het kader van de beruchte Operatie Propere Handen en het niet opstellen van Hans Vanaken of Ruud Vormer op sleutelmomenten, komen bij op de lijst met argumenten voor zijn vertrek (allicht naar het buitenland), zelfs al zou Club voor het eerst in veertig jaar zijn titel nog eens kunnen verlengen.

Sommigen bij blauw-zwart zagen Timmy Simons als opvolger van Leko en beschouwden het feit dat hij in het begin van het seizoen in de staf werd opgenomen als een manier om hem op de functie voor te bereiden. Maar de iconische ex-aanvoerder van Club lijkt niet de nodige drive te hebben om met hart en ziel dat trainerstenue aan te trekken. De enige binnenlandse piste die in de catacomben van het Jan Breydelstadion bekeken wordt, leidt naar een oudgediende van het huis, die twee jaar geleden de functie niet kreeg.

In Brugse ogen lijkt Philippe Clement de ideale opvolger van Ivan Leko. De huidige coach van Genk werd destijds van de lijst met kandidaten geschrapt door het bestuur omdat het de voorkeur wou geven aan meer ervaren trainers en omdat het twijfels had bij de nauwe band tussen Clement en de spelers. Clement was dus wel ontgoocheld toen Leko werd aangesteld, maar nu zou hij niet weigerachtig staan tegenover een terugkeer naar zijn Brugse liefde.

Belgisch Ajax

Toen hij van Waasland-Beveren naar Genk vertrok, drukte de huidige coach van Racing zijn vrees uit dat de Freethiel zou ontmanteld worden. Hij voorspelde daarmee in zekere zin het moeilijke seizoen dat zijn ex-club tegemoet zag na het vertrek van belangrijke spelers dat niet gecompenseerd werd door een veel te wisselvallige scouting. En ook al staat de structuur van de Limburgers een stuk steviger, er wordt in de Luminus Arena terecht gevreesd voor een leegloop komende zomer, wanneer spelers als Ally Samatta, Sander Berge, Roeslan Malinovski, Leandro Trossard of Joakim Maehle ertoe verleid zouden kunnen worden om hun carrière elders voort te zetten. Een vooruitzicht dat Clement ertoe zou kunnen aanzetten om op het eventuele aanbod van Club Brugge in te gaan, zelfs als hij de titel pakt met de Genkies. Ten slotte ging ook Frankie Vercauteren weg uit Limburg na de titel van 2011, voorlopig de laatste van Racing.

Om zo’n scenario te vermijden zou Genk van plan zijn om Clement een nieuw contract aan te bieden, van bepaalde duur, en zo een eind maken aan het contract van onbepaalde duur dat het voor de coach makkelijker maakt om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Als het toch zover zou komen, moet Racing op zoek naar een andere trainer. Een zeldzame parel die opgedoken wordt in het buitenland? Genk heeft zich al vaker naar Nederland gewend en er coaches gevonden met een offensieve spelfilosofie en een uitgesproken zin voor postformatie. De club jaagt zo het ideaal na om een soort Belgische versie van Ajax te worden.

Van een Ajaxdroom is er ook in onze hoofdstad sprake. Ondanks zijn Nederlands paspoort lijkt Fred Rutten niet aan alle kenmerken van het voetbal op zijn Amsterdams te voldoen. Ook al vervulde hij het eerste deel van zijn contract door paars-wit te kwalificeren voor play-off 1, hij zou al mirakels moeten verrichten om de directie ervan te overtuigen hem een verlengd contract te geven aan het hoofd van de recordkampioen. Rutten wordt door een deel van de kleedkamer niet geapprecieerd en doet ook het volk op de tribunes niet echt dromen. Het bestuur zou al onder vier ogen aan enkele spelers toevertrouwd hebben dat er volgend seizoen een andere coach komt. De man die in januari al de prioriteit had en dicht bij een handtekening stond, Kasper Hjulmand, lijkt in polepositie te liggen. In de winter werd hij nog tegengehouden door zijn club FC Nordsjælland, maar bij het begin van de lente werd zijn contract in onderling overleg beëindigd en het zou best kunnen dat hij bij de hervatting van de trainingen in de dug-out van het Constant Vanden Stockstadion plaatsneemt. De Deen zou hoog ingeschat worden door zijn landgenoot Frank Arnesen.

Thorup in spanning

Kan die Danish connection in ons land nog aangroeien? De toekomst van Jess Thorup, die eerder vaag was na zijn eerste maanden met hoogtes en laagtes, zou in de eindsprint duidelijk kunnen worden. Aan het eind van de winter was er wat twijfel over de Deense coach, maar zijn kwalificatie voor play-off 1 en de aanwezigheid van de Buffalo’s in de bekerfinale, zouden zijn kaarten gunstig kunnen schudden. Thorup zou het dan op dezelfde manier kunnen vergaan als Vanderhaeghe enkele maanden eerder: op het altaar van de resultaten werd een methode opgeofferd waarover men het binnen de club niet altijd eens was.

In geval de Gentse trainer toch vertrekt, zijn er genoeg gegadigden voor een zitje op de bank in de Ghelamco Arena. Onvermijdelijk circuleert de naam van Hein Vanhaezebrouck, die hoog aangeslagen wordt door voorzitter Ivan De Witte vanwege zijn titel en zijn parcours in de Champions League. En dan is er nog Felice Mazzu, die nooit karig is met complimenten jegens de club wanneer hij er in de competitie op bezoek komt. Hij werd na het ontslag van Vanderhaeghe in het begin van het seizoen via Roger Henrotay al eens gepolst over een mogelijke verhuis naar Gent.

Voor het eerst sinds hij op Mambourg neerstreek, lijkt een vertrek van Mazzu op het einde van het seizoen een reële optie. De coach van de Zebra’s vocht met ongeziene hevigheid tegen het vertrek van Kaveh Rezaei en Cristian Benavente, dat nefaste gevolgen had voor dit seizoen, dat uiteindelijk op een anonieme en ontgoochelende negende plaats werd afgesloten. Zijn recente uitlatingen in de media zetten alleszins de deur open voor een nieuwe uitdaging. Dat kan dan een vertrek zijn ofwel een verregaande vernieuwing van de kern, die de voorbije maanden al veel verandering onderging.

Charleroi luistert alleszins aandachtig naar de geruchten dat Mazzu indien nodig weleens een sabbatjaar zou kunnen nemen vooraleer hij op een andere bank plaatsneemt, en treft de nodige voorzorgen. Er werd al contact gelegd met Luka Elsner, de succescoach van 1B-club Union, voor een plaatsje op de bank van de Zebra’s in een nabije toekomst.

Ambitieuze outsiders

De notering van Mazzu is evenwel gedaald na de laatste maanden, die gekleurd werden door teleurstelling. Aan de top van de hype in België werd de Waalse coach voorbijgestoken door de elegantie van Marc Brys en het tactische genie van Bernd Storck. Het is weinig waarschijnlijk dat die twee hun plaats in de schaduw zullen behouden volgend seizoen, zij het om uiteenlopende redenen.

Op Stayen hoort men, ondanks de resultaten waardoor de Kanaries tot het einde mochten geloven in een kwalificatie voor play-off 1 (bijna tien jaar na de vorige en enige andere keer dat ze de top zes haalden), meer en meer belangrijke spelers grommen. De methodes die Brys dag in dag uit toepast, zijn erg belastend, met twee, vaak lange, trainingen per dag. Dat creëert veel vermoeidheid bij de spelers, die zich ervan bewust zijn dat ze aan een veel Spartaanser regime onderworpen worden dan de meeste van hun collega’s in eerste klasse. Brys zou dus weleens naar de uitgang kunnen gewerkt worden door de Japanse eigenaars en profiteren van zijn gestegen notering om op een bank met meer prestige plaats te nemen. Tenzij hij het spoor zou volgen van Tom Van den Abeele, de sportief directeur van STVV die onlangs naar Breda vertrok, waar NAC al met ambitie werkt aan een terugkeer naar de elite na de degradatie die dit seizoen onafwendbaar lijkt.

In Moeskroen, waar de sportieve toekomst van de club altijd in de voorwaardelijke wijs wordt geschreven, is de dolle reeks van de manschappen van Storck niet onopgemerkt gebleven. In tegenstelling tot de meeste van zijn collega’s, die off the record graag klagen over het gebrek aan kwaliteit van hun kern om slechte resultaten of futloos spel te rechtvaardigen, haalt de Duitser het maximum uit een middelmatige groep en doet hij de meeste spelers boven zichzelf uitstijgen. Les Hurlus zullen uiteraard alles in het werk stellen om hun succescoach aan boord te houden, maar er zullen allicht heel wat voorstellen binnenlopen op de telefoon van een coach die sommigen al aan het hoofd van een van ’s lands topclubs zien. Storck heeft waarschijnlijk keuze in overvloed en zal zeker op de shortlist staan van de al genoemde clubs, die op zoek zijn naar een nieuwe kapitein om hun schip de toekomst binnen te loodsen.

Het Antwerps vraagstuk

Om de stoelendans compleet te maken moeten we ook even langs Antwerpen. Hoewel hij nog een contract voor een jaar heeft op de Bosuil, lopen de meningen over László Bölöni uiteen in de bestuurskamers van de Great Old. Sommigen zeggen dat ze teleurgesteld zijn in het voetbal dat zijn mannen brengen en dat dat te minimalistisch is ondanks de aanwezige kwaliteit in de kern. Maar de relatief vroege kwalificatie voor play-off 1 pleit toch weer in het voordeel van de Roemeen, die nu minder ter discussie staat dan een jaar geleden, toen de meerderheid binnen de club op zijn vertrek hoopte.

Luciano D’Onofrio behield toen het vertrouwen in zijn fetisjtrainer en bevestigde zo zijn gezag bij stamnummer 1. De ex-makelaar van Zinédine Zidane meende dat voor de heropbouw van de club een sterke persoonlijkheid aan het roer moest staan. Hij gaf Bölöni het vertrouwen omdat hij wist dat die niet zou wijken voor de vele externe invloeden die sowieso gepaard gaan met elke reuzenstap van de ambitieuze club.

Een jaar later hebben de resultaten hem wel gelijk gegeven, maar wordt er minder duidelijkheid gecreëerd over de toekomst van de Roemeen. Een scheiding behoort tot de mogelijkheden en de resultaten in de play-offs zullen zeker een invloed hebben op de toekomst van de Great Old. De spanning is de afgelopen twaalf maanden alleszins fel gedaald en een contractverlenging voor Bölöni is dus ondanks alles geen utopie.

Een eventuele opvolger – als die de komende weken zou gevonden worden – zal alleszins niet van zijn eigen bank komen. Wim De Decker, die voor de promotie naar 1A zorgde, is tevreden met zijn rol in de schaduw. De oud-middenvelder ziet eerder brood in een functie als sportief directeur dan als trainer. Allicht vreest hij voor een zwerftocht als die van Bob Peeters of Glen De Boeck, die hun statuut zagen veranderen van de coming men van het nationale trainersgilde tot coaches die alles moeten aannemen wat ze kunnen krijgen bij de elite. Die namen zullen alleszins niet uit de hoge hoed van D’Onofrio komen, al zitten daar vaak verrassingen in. Eén ding staat vast: als Antwerp en Bölöni uiteengaan, dan zal de stoelendans in eerste klasse nog een hogere snelheid aannemen. Wanneer de muziek stopt, zal iedereen zich moeten haasten om een plaats te vinden. En wie ernaast zit, zal op de val van een ongelukkige moeten rekenen om weer aan bod te komen.

En de anderen?

Hoewel de resultaten in het seizoensbegin zijn positie onder druk zetten, slaagde Francky Dury er zoals gewoonlijk weer in om de zaken recht te trekken. Hij begint dus allicht aan een nieuw seizoen in het Regenboogstadion, waar zijn afdruk in de zetel van T1 ondertussen bijna versteend moet zijn.

In de Oostkantons valt bij de entourage van Claude Makelele te horen dat het diens laatste weken zijn aan het hoofd van de Panda’s. Hij wil voor het komende seizoen een uitdaging met wat meer ambitie. Een zekerheid is dat gerucht evenwel niet, want het was ook een grote verrassing dat de oud-speler van Real Madrid het huidige seizoen aanvatte op de bank van Eupen. Iedereen dacht dat hij uit Eupen zou vertrekken nadat hij het behoud van de club in 1A verzekerd had.

De toekomst van het grillige Waasland-Beveren laat zich moeilijk voorspellen, maar door de punten die Adnan Custovic wist te sprokkelen met een van de zwakste ploegen uit eerste klasse, krijgt hij nu voor de eerste keer de kans om het seizoen te beginnen als T1 van een club uit 1A. Zijn vorige club, KV Oostende, moet in elk geval op zoek naar een opvolger voor Gert Verheyen wanneer de interim van Hugo Broos afloopt.

De clubs en coaches in eerste klasse die niet in de voorwaardelijke wijs over het komende seizoen moeten spreken, zijn momenteel dus zeldzaam. Het belooft een boeiende transferperiode te worden voor de trainers.