‘Tijd voor resultaten van deze zo vaak opgehemelde generatie Rode Duivels’

Na het EK van 2016 in Frankrijk leefde bij de meesten de overtuiging dat deze ploeg onder Marc Wilmots geen vooruitgang meer kon boeken, zegt Jacques Sys. ‘Maar voor welke meerwaarde heeft Martinez eigenlijk gezorgd?’

Een nuttige test, noemde Roberto Martínez zaterdagavond de wedstrijd tegen Portugal. Als je de bondscoach hoort praten, krijg je op de een of andere manier steeds weer de indruk dat deze ploeg in een leerproces zit en er nog veel werk aan de winkel is. Zoeken naar stabiliteit, tactische flexibiliteit, het vinden van de juiste balans in het elftal, ergens komt het steeds weer op hetzelfde neer. Martínez zei het al bij zijn aanstelling, nu bijna twee jaar geleden. De Rode Duivels begonnen uitstekend tegen Portugal. Een kwartier lang werd er een hoog tempo ontwikkeld, de combinaties waren mooi, het voetbal oogde soms frivool, Kevin De Bruyne dirigeerde op een meesterlijke manier de ongemeen gretige ploeg.

Maar vervolgens zakte alles in elkaar. Dat kan voor een deel te maken hebben met het gebrek aan ritme, maar onrustwekkend was vooral de manier waarop de Portugezen het spel in handen namen. De mentale kracht om terug te slaan leek te ontbreken. Het publiek morde na een wedstrijd die weer voor veel vraagtekens zorgde. En niet alleen door de blessure van Vincent Kompany.

Veel minder dan vier jaar geleden is er op dit moment de beleving rond de nationale ploeg. Toen, op weg naar het WK in Brazilië, bracht dit team de bevolking meermaals in een delirium. De eendracht op het veld werd luid bejubeld en maakte van de Rode Duivels een nationaal product.

Nu moet dat enthousiasme nog groeien en hing er bij wijlen een bizarre sfeer in het Koning Boudewijnstadion. Soms waren er aanmoedigingen, dan weer fluitconcerten. Die toon kan snel omslaan. Woensdagavond bijvoorbeeld in de wedstrijd tegen Egypte of volgende week maandag in de uitzwaaimatch tegen Costa Rica. Maar het is wel hoog tijd voor een resultaat, ook al moeten vriendschappelijke matchen gerelativeerd worden. Want welke vooruitgang is er eigenlijk gemaakt sinds Roberto Martínez het roer in handen kreeg? Er is een ander systeem dan onder Marc Wilmots, maar amper beter spel. Ook al oogt de balans – achttien matchen en slechts één nederlaag – fraai. Maar slecht was het rapport van Wilmots evenmin.

Deze al zo vaak opgehemelde generatie moet eindelijk maar eens de prestaties brengen die in overeenstemming staan met haar talent. Opmerkelijk is dat deze spelers een grote rust uitstralen en zich nergens zorgen over maken. Een garantie op succes is dat uiteraard niet. Na het EK van 2016 in Frankrijk leefde bij de meesten de overtuiging dat deze ploeg onder Marc Wilmots geen vooruitgang meer kon boeken. Maar voor welke meerwaarde heeft Martinez eigenlijk gezorgd? Zijn er onder hem nieuwe stappen gezet? Nog altijd is dit team afhankelijk van bevliegingen.

Eigenlijk waren er al vragen bij de aanstelling van de Spanjaard die amper een palmares heeft. Dat Martínez zijn staf mocht meenemen, gaf de indruk dat er begonnen was aan een nieuw tijdperk en veegde het voorbehoud onder tafel. Nu valt nog altijd af te wachten of Martínez wel voldoende bagage heeft om deze lichting topvoetballers te leiden. Het WK zal dat duidelijk maken. Zal de bondscoach de juiste knopen doorhakken? Maar vooral: gaat hij in tegen (top)spelers die zich niet aan bepaald opdrachten houden, waakt hij erover dat iedereen zich aan het rollenpatroon houdt? Kan hij tijdens een wedstrijd gepast tactisch ingrijpen in een groep die de persoonlijkheden mist om op het veld zelf te corrigeren?

Duidelijkheid is in vele opzichten de sleutel voor het succes. En een teamgeest waarin iedereen zich wegcijfert voor het collectief. Martínez toonde ruggengraat door tegen de stroom in Radja Nainggolan niet te selecteren. Maar een groep voetballers, ieder met zijn eigen ego, gedurende een maand tevreden houden, is nog een ander verhaal.