Jan Hauspie

Waarom Louis van Gaal in de halve finale staat (en Marc Wilmots niet)

Jan Hauspie Voormalig redacteur bij Sport/Voetbalmagazine.

Met een plan kom je doorgaans verder dan met toevalsvoetbal. Zou dat de reden kunnen zijn waarom Nederland wel en België niet in de halve finales van het WK staat?

Allemaal de schuld van die verdomde Argentijnen dat ‘we’ zo plots uit het WK-toernooi lagen: aan die conclusie hield Marc Wilmots dus ook na een nachtje piekeren vast. Als analyse was het mager, grotesk zelfs, want als je verliest, ligt het meestal aan een tegenstander. Van zelfkritiek viel weinig te bespeuren bij de bondscoach. Niet in de ontgoocheling direct na de uitschakeling, en nog steeds niet een etmaal later.

Wilmots was niet onder de indruk geraakt van de Argentijnen, wat hij zonder Lionel Messi toch maar een gewone ploeg vond, die bovendien bang was geweest van de zijne en die, mocht het op verlengingen zijn aangekomen, zeker aan krampen ten onder was gegaan. Oh ja, en ook de scheidsrechter had niet meegewerkt. België verloor met 1-0 en het lag aan alles en iedereen, behalve aan Marc Wilmots en de Rode Duivels.

KMO’tjes scherp houden

Een Facebookvriend merkte op dat de bondscoach vooral op micro-mentaal vlak (iedere speler als afzonderlijk KMO’tje scherp houden) en op macro-mentaal vlak (het vertrouwen van de spelers in elkaar en van heel België in het product Rode Duivels vrijwaren) groots werk had verricht. Voetballen kunnen onze in de grootste competities spelende internationals immers toch al. Agree, peoplemanagement is een grote kwaliteit van de moderne coach geworden en voor zover het vanuit België kon worden beoordeeld, heeft Marc Wilmots het op dat vlak puik gedaan.

Een beetje voetbaltactische branie blijft niettemin aanbevelenswaardig en dat viel tegen: op geen enkel moment in de wedstrijden was zijn hand zichtbaar. Spits voor spits, rechtsbuiten voor rechtsbuiten: Wilmots’ wissels waren voorspelbaar en grepen nooit in op de veldbezetting. Op twee keer na dan toch: tegen Algerije en Argentinië, toen hij respectievelijk Marouane Fellaini en Daniel Van Buyten in de spits joeg en voor de opportunistische lange bal koos. Met wisselend succes.

Marc Wilmots
Marc Wilmots© REUTERS

Op de counter

Misschien zijn we nog altijd Belgischer dan we dachten. Deze generatie Rode Duivels presenteert zich als wereldveroveraars, maar hun beste voetbal in Brazilië speelden ze op de counter. Winning goal tegen Algerije, tegen Rusland, tegen Zuid-Korea? Stuk voor stuk in de omschakeling, het moderne eufemisme voor de counter. Het schoentje knelde in balbezit. Het ontbrak de Rode Duivels aan ideeën.

Zelfs bij de stilstaande fases viel het op, maar daar werd dan ook niet op getraind. “Het brengt je ploeg niet vooruit, daar ben ik zeker van”, zei Marc Wilmots met hetzelfde aplomb waarmee hij eerder een psycholoog in zijn staf flauwekul had gevonden. Had hij dan niet op een blauwe maandag in Keulen een cursus psychologie gevolgd? Dat kon volstaan. Waarmee hij eigenlijk in één moeite door iedereen die ooit vijf minuten naar een voetbalwedstrijd keek, tot kenner van het spelletje promoveerde. Journalisten, bijvoorbeeld.

Trainen op details

Wilmots maakte zijn statement over de stilstaande fases luttele ogenblikken nadat hij zijn onverschilligheid voor de prestaties van Argentinië en Brazilië nog eens kracht had bijgezet. Hadden die Brazilianen Colombia dan niet pas opzij gezet dankzij een hoekschop en een vrije trap? Twee stilstaande fases, godbetert. “Het gaat om details”, zei hij nog. Als dat waar is, is het simpel: werk eraan, aan die details – een hoekschop, bijvoorbeeld.

Een clevere assistent was hier zeker bij van pas gekomen, maar ook Vital Borkelmans is vooral een toffe peer en niet de trainingstechnische en tactische toegevoegde waarde die een gevoelscoach als Wilmots nodig heeft. Twee vergelijkbare coaches: het maakt elkaar niet sterker. Het is niet geruststellend dat niemand bij de KBVB dit manco in de verder rijkelijk gestoffeerde staf van Wilmots in de gaten had.

Louis van Gaal
Louis van Gaal© Belga Image

Geluk afdwingen

De verwachtingen in de Rode Duivels waren groot. Bij de spelers zelf, op het thuisfront, in de rest van de wereld. In Nederland gaf niemand een eurocent om de kansen van Oranje. Toch staat de ploeg van Louis van Gaal en niet het verzamelde talent van Marc Wilmots morgen in de halve finales. België had de jongste selectie van alle kwartfinalisten. Van de twintig gebruikte spelers verdiende er slechts één zijn boterham in de Belgische Jupiler Pro League: Anthony Vanden Borre, een invaller. Nederland staat tussen de beste vier van de wereld met een halve ploeg basisspelers uit de Nederlandse eredivisie. Hoezo, ervaring?

Geluk dwing je af, toch volgens het versleten voetbalcliché. Maar ‘iets afdwingen’ is een werkwoord: je moet daar iets voor doen. Geluk komt niet uit de lucht vallen. Van Gaal dwong het af, Wilmots niet. Hij trainde niet eens op hoekschoppen, that says it all. Oranje en de Rode Duivels deelden het matige voetbal en de goede resultaten. Maar bij Oranje was en is ondanks alles een (vak)man met een plan aan het werk. Zijn team doet wat hij wil dat het doet. Dat lag bij de Belgen net iets anders.

Jongste bondscoach

Van Gaal heeft nu al het maximum gehaald uit een matige verzameling voetballers. Een gevoel dat niet leeft in België. De Rode Duivels speelden één goede wedstrijd, tegen de naïefste voetbalnatie van het toernooi en ver daarbuiten. Een ronde later was het over. Wilmots voerde de jeugdige leeftijd van zijn selectie aan als excuus. Dit WK was een leerschool, the best is yet to come.

Misschien geldt dat ook wel voor hemzelf. Met zijn 45 jaar was de Belgische bondscoach de jongste in de knock-outfase van dit WK. De op drie na jongste van het hele toernooi zelfs. Louis van Gaal is 62. Een verschil van 17 jaar ervaring.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content