Carcassonne – Montpellier in de Tour: hoe Abdel-Kader Zaaf zichzelf en Coppi nekte

© Belga Image
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Wint André Greipel eindelijk een rit voor Lotto-Soudal?

Carcassonne – Montpellier: hoe Abdel-Kader Zaaf zichzelf en Coppi nekte

U kent het allicht, het verhaal van Abdel-Kader Zaaf, de Algerijn die in de Tour van 1950 met landgenoot Marcel Molines ontsnapt, in een door de hitte geteisterde etappe naar Nîmes. Zo warm dat Zaaf zijn dorst lest met brandewijn, op 15 kilometer van de finish tegen een plataan sukkelt, daar in slaap valt, even later weer bijkomt en in de verkeerde richting, het peloton tegemoet, zijn tocht voortzet. Om daarna weer in katzwijm te vallen en in een ambulance weggebracht te worden.

De dag erna vraagt Zaaf aan de Tourdirectie om de resterende kilometers van de vorige rit af te werken, om dan aan de volgende te beginnen, maar hij stuit op een ‘non’.

Een mooi legende, met die nuance dat, althans volgens Zaaf, hij – als moslim – nooit bewúst alcohol heeft gedronken, en dat iemand er hem heeft ingeluisd, door hem pure alcohol in plaats van water te geven. Waarschijnlijker is echter dat de Algerijn, zoals velen in die tijd, stijf stond van de amfetamines en er een zelfregulerend effect in zijn lichaam optrad.

Veel minder bekend is dat Zaaf een jaar later in de etappe tussen Carcassonne en Montpellier, dezelfde start- én aankomstplaats van deze rit, onbewust mee de oorzaak was van de ondergang van Fausto Coppi. Voor de start had de Afrikaan een deal gesloten met diens helpers. Zaaf zou aanvallen en zij zouden, om de Fransen te misleiden, een fake achtervolging inzetten.

Toen hij echter al op 150 kilometer voor de finish aan zijn solo wilde beginnen, vonden Coppi’s gregario’s dat veel te vroeg. De Algerijn trok zich er niets van aan, maar ontketende met zijn aanval een heftige reactie van Hugo Koblet en Raphaël Geminiani.

Voor Coppi, mentaal al gekraakt voor de Tour door de dood van zijn pas verongelukte broer Serge, een nekslag. De Italiaan eindigt op ruim 33 minuten, de grootste vernedering uit zijn carrière. Al redt Il Campionissimo later die Tour wel nog zijn eer door de etappe naar Briançon te winnen.

Geen wijnprotest

Ook in deze rit leek alcohol een thema te worden, want wijnboeren uit de Languedoc-Roussillonregio dreigden er begin dit jaar mee de koers te blokkeren. ASO had immers een deal gesloten met de Chileense wijnfabrikant Cono Sur. Weliswaar alleen als partner in de buitenlandse etappes, want bij onze zuiderburen mag er tijdens sportwedstrijden geen reclame voor alcohol gemaakt worden. “Heiligschennis!”, riepen de Franse wijnmakers niettemin, waarop ASO beloofde dat zij in elk startdorp een standje krijgen waar ze hun drank kunnen laten proeven.

Promotieverbod voor alcohol is in Frankrijk al langer in voege. Begin de jaren zestig mochten zelfs alleen fietsenmerken wielerteams sponsoren. Maar daar vond de gewiekste sportdirecteur Raphaël Geminiani iets op. Hij trok het aperitiefmerk Saint Raphaël aan als geldschieter, en zette zijn voornaam, afgekort tot Rapha, in hetzelfde lettertype als dat van de aperitieffabrikant op de shirts. Reglement slim omzeild… Een verhaal waaraan het Britse fietskledingmerk Rapha, onder meer leverancier van Team Sky, trouwens zijn naam heeft ontleend.

Extra bizar toeval: in 1960 had Geminiani zijn leven te danken aan quinine, een van de ingrediënten van… het Rapha-aperitief. Toen nog als renner was hij met Fausto Coppi naar Afrika gereisd om er een criterium te rijden. Ze liepen beiden malaria op: Geminiani herstelde thuis in Frankrijk, mede door een behandeling met quinine, Coppi stierf wegens een verkeerde diagnose, negen jaar na zijn inzinking richting Montpellier.

McEwen dankzij ploegmaats

Hoezeer de renners in deze tocht tussen de middeleeuwse vestingstad Carcassonne en studentenstad Montpellier zullen afzien, zal afhangen van de mistral. Blijft het windluw, dan krijgen de sprinters weer een kans op de biljartvlakke laatste rechte lijn van twee kilometer richting eindstreep aan het rugbystadion van Montpellier.

Een massasprint, zoals in de laatste vier aankomsten in de geboortestad van wijlen Jean-Luc Dehaene, met achtereenvolgens Robbie McEwen (2005), Robert Hunter (2007), Mark Cavendish (2011) en André Greipel (2013) als triomfators. Vooral MarioAerts, Christophe Brandt, Wim Vansevenant en Johan Vansummeren hebben goeie herinneringen aan Montpellier, want in 2005reden de vier Davitamon-Lottorenners in dienst van McEwen een gat van ácht minuten dicht op een vijfkoppige vluchtersgroep. Zelden helpers zo blij gezien met de zege van hun sprinter als toen. Dat zal bij Lotto-Soudal vandaag niet anders zijn als André Greipel eindelijk een rit wint.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content