De Tour in 22 cijfers: hoe Wout van Aert in de voetsporen van Eddy Merckx kan treden, exáct 50 jaar later

© iStock
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Vrijdag begint in Kopenhagen de 109e Tour de France. Een editie in het teken van een verwachte strijd tussen Tadej Pogacar en Jumbo-Visma. En ook 18 Belgen, van wie Wout van Aert op winst in de openingstijdrit, een aantal dagen geel én de eindzege in het puntenklassement mikt. Een overzicht in 22 opvallende cijfers.

55°40’33.94

De breedtegraad van Kopenhagen. De Deense hoofdstad wordt zo de meest noordelijke Grand Départ-locatie in de Tourgeschiedenis, twee graden noordelijker dan Leeds (2014) en Dublin (1998).

Wel niet van de drie grote rondes, want die titel heeft een andere Deense stad, Herning, in handen, voor de Grande Partenza van de Giro 2012. Herning ligt immers nog een graadje noordelijker dan Kopenhagen.

3

Zoveel Belgen wonnen al de openingstijdrit of proloog van de Tour de France: Eddy Merckx (drie keer, in 1970 Limoges, 1972 Angers en 1974 Brest), Freddy Maertens (in 1976, Saint-Jean-de-Monts) en Eric Vanderaerden (in 1983, Fontenay-sous-Bois).

Opvallend: Vanderaerden en Merckx (in 1972) wonnen de proloog op 1 juli, de dag waarop vrijdag de openingstijdrit van de Tour in Kopenhagen start… Als Wout van Aert die zou winnen, zou hij dus exact 50 jaar later in de voetsporen van de Kannibaal treden.

1

Zoals Filippo Ganna bij zijn debuut in de Giro meteen het roze pakte, dankzij een chronozege in Palermo (2020), zo kan de Italiaanse wereldkampioen vrijdag in Kopenhagen ook het geel veroveren bij zijn allereerste Tourstart.

Deze eeuw zijn daar alleen Fernando Gaviria (2018), David Zabriskie (2005), Fabian Cancellara (2004) en David Millar (2000) in geslaagd, de laatste drie ook in een proloog/tijdrit.

3346,5

Zoveel kilometers telt deze Tour de France, qua afstand de kortste editie sinds 2002 (toen 3278 km). En de op drie na kortste in de naoorlogse geschiedenis, na ook 1989 (3285 km) en 1988 (3286 km).

1

Zoveel Belgen haalden de top drie van het puntenklassement (Philippe Gilbert in zijn wonderjaar 2011) sinds de laatste landgenoot de groene trui in Parijs kon aantrekken: Tom Boonen in 2007.

Die 14 jaar zonder vaderlandse zege in dat klassement is evenwel geen record. Tussen Eddy Planckaert (1988) en Boonen zaten er 18 edities.

Tom Boonen in 2007, als laatste Belgische winnaar van de groene trui in de Tour, naast toenmalig eindwinnaar Alberto Contador.
Tom Boonen in 2007, als laatste Belgische winnaar van de groene trui in de Tour, naast toenmalig eindwinnaar Alberto Contador.© belga

2

Als Wout van Aert slaagt in zijn groenetruimissie, wordt hij de zoveelste renner die in hetzelfde jaar het puntenklassement van Parijs-Nice, het Critérium du Dauphiné én de Tour de France op zijn erelijst zet.

Alleen Sean Kelly realiseerde dat eerder, 40 jaar geleden, in 1982.

3

Het aantal Belgische renners in de ploeg van Jumbo-Visma: Van Aert, Tiesj Benoot en Nathan Van Hooydonck. Het hoogste aantal voor een Nederlands Tourteam sinds 1994, toen WordPerfect Marc Wauters, Eric Van Lancker en Edwig Van Hooydonck (de oom van… Nathan) meenam.

Opvallend: Jumbo-Visma selecteerde slechts één Nederlander (Steven Kruijswijk). Dat is het laagste aantal ooit in de teamgeschiedenis, die teruggaat tot begin jaren negentig.

8

Zoveel verschillende nationaliteiten, over evenveel renners, telt de UAE Emirates-ploeg van Tadej Pogacar, met Rafal Majka (Polen), George Bennett (Nieuw-Zeeland), Brandon McNulty (VS), Marc Soler (Spanje), Marc Hirschi (Zwitserland), Vegard Stake Laengen (Noorwegen) en Mikkel Bjerg (Denemarken). Alleen Trek-Segafredo, met onder meer Jasper Stuyven, is even internationaal getint.

Desondanks telt het totale Tourpeloton slechts 26 nationaliteiten, het kleinste aantal sinds 2006 (toen ook 26). In de Ronde van Frankrijk van 2016 waren dat er nog 35. Weliswaar toen met 198 renners aan de start, sinds 2018 is dat gezakt naar 176.

Er staan nochtans slechts 32 Fransen op de startlijst, het minste sinds 2005 (toen 30). En amper 9 Spanjaarden, het minste sinds… 1972 (toen 2).

1

Voor het eerst in de teamgeschiedenis, die begon in 1985, neemt de Lotto-ploeg een Afrikaan mee naar de Tour: de Zuid-Afrikaan Reinardt Janse van Rensburg.

Lotto vervolledigt zo zijn continentale Tourkaart, nadat het eerder voor het eerst renners selecteerde uit Oceanië (de Australiër Erik McKenzie, in 1985), Zuid-Amerika (de Braziliaan Wanderley Magalhães, in 1994), Azië (de Kazak Oleg Kozlitine, in 1996) en Noord-Amerika (de Amerikaan Freddy Rodriguez, in 2005).

12

Zoveel Tourdeelnames tellen de acht renners van Alpecin-Fenix, onder wie debutanten Edward Planckaert en Alexander Krieger, in totaal. Geen enkele ploeg heeft zo weinig ervaring in de Ronde van Frankrijk.

Opvallend: Quick-Step Alpha Vinyl is met 14 deelnames tot dusver het op een na minst ervaren Tourteam, met onder meer debutanten Fabio Jakobsen, Mikkel Honoré en Andrea Bagioli.

De acht renners van Total-Energies, met onder meer Peter Sagan en Edvald Boasson Hagen, tellen de meeste Tourstarts: liefst 52.

De oudste ploeg is dan weer Israël-Start Up Nation, met een gemiddelde leeftijd van 33,6 jaar, het oudste team sinds RadioShack in 2012.

10

Voor het zoveelste jaar op rij, sinds 2013, kan Quick-Step minstens één rit winnen in de Tour. De ploeg van Patrick Lefevere heeft de langste reeks van alle teams. Alleen Jumbo-Visma en BORA-hansgrohe komen in de buurt (sinds 2017).

Als Fabio Jakobsen en co in de komende editie drie ritsuccessen zouden behalen, dan rondt Quick-Step ook de kaap van de 50 etappezeges in de Tour, sinds de start van het team in 2003.

39

Zoveel jaar en 361 dagen oud zal Philippe Gilbert vrijdag zijn, als hij aan zijn 12e Tour en 25e grote ronde begint.

Hij is zo de oudste renner in dit Tourpeloton én de oudste Belgische deelnemer sinds Pino Cerami in 1963 aan La Grande Boucle begon op een leeftijd van 41 jaar en 56 dagen.

De Waal won dat jaar ook een rit, en is daarmee nog altijd de oudste etappewinnaar ooit in de Tour.

1 januari 2000

Voor het eerst nemen er renners deel aan een Tour de France die ná die datum, de jongste eeuwwisseling, geboren zijn.

Twee Amerikanen: Quinn Simmons (21 jaar en 54 dagen oud, geboren op 8 mei 2001) en Kevin Vermaerke (21 jaar en 258 dagen oud, geboren op 16 oktober 2000).

23

Zoveel jaar en 283 oud zal Tadej Pogacar vrijdag zijn, als nog altijd 13e jongste renner van het Tourpeloton.

Tot en met volgend jaar kan hij, volgens de huidige regels, nog het jongerenklassement winnen. Verovert de Sloveen ook het geel, dan wordt hij de jongste renner die drie keer de Tour op zijn naam schrijft.

1

Het aantal keer dat Primoz Roglic en Tadej Pogacar, sinds de fameuze ontknoping van de Tour 2020 op La Planche des Belles Filles, alle twee een rittenkoers beëindigden: de Ronde van het Baskenland in 2021, waar Roglic won voor zijn ploegmaat Jonas Vingegaard en Pogacar.

Beiden begonnen verder alleen samen aan de Tour van vorig jaar, maar daar viel Roglic uit na een crash.

1016

Zoveel aanvalskilometers telt Pierre Rolland dit seizoen. De Fransman is, op basis van dit jaar, de meest aanvalslustige renner op de startlijst van de Tour.

Daarna volgen Taco van der Hoorn (888 km), Alexis Gougeard (840 km) en ene Mathieu van der Poel (826 km).

3

Zoveel ex-wereldkampioenen veldrijden bij de profs staan aan de start: Mathieu van der Poel, Wout van Aert en Tom Pidcock. Het zijn meteen ook de drie renners die alle WK’s cyclocross sinds 2015 wonnen.

Pidcock kan na Van der Poel vorig jaar en Eric De Vlaeminck in 1968 de derde regerende wereldkampioen veldrijden worden die een etappezege behaalt in de Ronde van Frankrijk.

19,5

Zoveel kilometer kasseien liggen er te wachten in de vijfde rit, verdeeld over 11 sectoren in de laatste 76,5 km (of 25 procent). In totaal 2,2 km minder pavés dan in 2018 (21,7 km, toen het meeste sinds 1981).

Die zouden wel meer afscheiding moeten veroorzaken. Parcoursbouwer Thierry Gouvenou koos bewust voor langere én technisch moeilijkere sectoren van ruim 2 km.

4

Zoveel jaar is het geleden dat l’Alpe d’Huez nog eens op het parcours van de Tour lag, tot de komende editie. Dat is de langste periode zonder de ‘Hollandse berg’ sinds die vanaf 1976 een tweede maal geïntroduceerd werd.

40

Zo lang zal de tijdrit op de voorlaatste dag van de Tour zijn, richting Rocamadour. De langste sinds de tijdrit van Bergerac naar Périgueux in de editie van 2014, toen over 54 km, gewonnen door Tony Martin.

Met 40 km is deze chronoproef ook de langste in alle UCI-wedstrijden dit jaar (exclusief nationale kampioenschappen, categorie +1.1/2.1).

33

Zoveel jaar is het geleden dat een Belg deel uitmaakte van de ploeg van de eindwinnaar. Frank Hoste, René Martens, Johan Museeuw, Eddy Planckaert, Ronny Van Holen en Philippe Van Vooren hielpen in 1989 Greg LeMond aan de gele trui, als renners van ADR-Agrigel. (Axel Merckx was in 2006 wel ploeggenoot bij Phonak van Floyd Landis toen die de Tour won, maar de Amerikaan werd later gediskwalificeerd wegens dopinggebruik.)

Mogelijk krijgen zij drie opvolgers, als Van Aert, Benoot of Van Hooydonck of Primoz Roglic of Jonas Vingegaard richting het hoogste podiumtrapje in Parijs kunnen loodsen.

500.000

Het aantal euro’s dat de winnaar van de Tour opstrijkt, 22 procent van de totale prijzenpot van net geen 2,3 miljoen. Voor de grootste wielerkoers ter wereld is dat, in vergelijking met andere sporten als golf of tennis, peanuts.

De gele trui leverde Tadej Pogacar vorig jaar 500.000 euro op.
De gele trui leverde Tadej Pogacar vorig jaar 500.000 euro op.© belga

De totale prijzenpot is zelfs amper een half miljoen meer dan in… 2001 (!), toen goed voor 1,8 miljoen euro.

De eindwinnaar kreeg dat jaar ‘slechts’ 335.390 euro, wat later opgetrokken werd naar 400.000, 450.000 en 500.000 euro. Dat bedrag is sinds 2016 echter niet meer geïndexeerd.

Of hoe organisator van de grote Tour ook klein kan zijn. En vooral gierig.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content