Niet de UCI of ASO, maar het coronavirus zal het verdere verloop van het wielerseizoen bepalen

© AFP
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Sinds woensdagmiddag is het officieel: de uitgestelde Tour start op zaterdag 29 augustus. Al zal zelfs de almachtige organisator ASO moeten inbinden als de coronapandemie blijft aanslepen. Een analyse van een (voorlopig) aangepast wielerseizoen.

Tourbaas Christian Prudhomme maakte het woensdagmiddag op de Franse tv officieel bekend: de uitgestelde Ronde van Frankrijk zal op zaterdag 29 augustus starten in Nice, en zal duren tot zondag 20 september.

Enkele weken later dus dan wat veel media, zelfs in Frankrijk, dinsdag nog hadden gemeld. Maar op zich is de nieuwe startdatum niet onlogisch.

Want hoe later, hoe meer de naweeën van de coronacrisis mógelijk geweken zijn. En hoe meer de Fransen het dagelijkse leven, na het langzame opheffen van de lockdown (al dan niet vanaf 11 mei), weer enigszins hervat zullen hebben.

Mogelijk zullen dan ook de grenzen van de Schengenlanden weer open zijn, zodat ook niet Europese renners, onder meer de Colombiaanse titelverdediger Egan Bernal, naar Frankrijk kunnen vliegen – al dan niet door eerst twee weken in quarantaine te gaan.

Ongelijk speelveld

De nieuwe startdatum op 29 augustus geeft renners bovendien meer tijd om zich goed voor te bereiden. Zeker diegenen die nu niet buiten mogen trainen, zoals de Franse profs – een niet onbelangrijke factor in dit verhaal.

Veel Franse coureurs en ploegleiders, onder meer Marc Madiot als voorzitter van de Franse bond voor profrenners, hadden al geklaagd over een ‘wielrennen op twee snelheden’ als de Tour op de voorziene datum (27 juni) zou beginnen. Renners in andere landen, zoals die in België en Nederland, mogen immers wel nog altijd buiten fietsen.

Dat ongelijke speelveld kan met een latere datum vermeden worden, met een aanloopperiode die zelfs even lang duurt als in een ‘normaal’ seizoen.

Tussen het einde van Parijs-Nice (8 maart) en de eerst geplande datum van de Tour (27 juni) zaten 110 dagen. Tussen het (mogelijke) einde van de lockdown in Frankrijk (11 mei) en de nieuwe start van de Tour (29 augustus) zitten… 111 dagen.

Die latere start schept ook ruimte om in aanloop naar de Tour meer dopingcontroles uit te voeren (nadat die door de lockdowns door een minimum werden herleid). En om in augustus, misschien nog achter gesloten deuren, voorbereidingskoersen in te plannen.

Het uitgestelde Criterium Dauphiné (ook een organisatie van ASO) zou, net als de Ronde van Polen en Tirreno-Adriatico, begin die maand (allicht tussen 10 en 16 augustus) geprogrammeerd worden, mogelijk wel met minder wedstrijddagen.

Daarnaast krijgen de Tour en de betrokken vertrek- en aankomstplaatsen door de latere start ook meer tijd om in economisch zeer moeilijke coronatijden de gigantische logistieke organisatie aan te passen. Van het boeken van hotels (die in september minder ingepalmd zullen zijn door toeristen dan in augustus) tot het optrommelen van 18.000 agenten om alles in goede banen te leiden.

Geen onbelangrijk detail: de nieuwe datum (29 augustus tot 20 september) past ook enigszins binnen het plaatje van twee andere grote sportevenementen in Frankrijk: het EK atletiek in Parijs, voorlopig nog altijd gepland tussen 25 en 30 augustus (weliswaar dus met een overlapping met de Tour in het weekend), en het uitgestelde grand slamtoernooi Roland Garros, dat op zondag 20 september start, de laatste dag van de Tour – óók in Parijs.

Geen aangepast WK

Logisch dus, die nieuwe datum. Maar anderzijds ook opmerkelijk, zeker gezien de al eerder aangekondigde start van het WK in Zwitserland.

Zo valt de individuele tijdrit samen met de slotrit van de Tour (op zondag 20 september). Zo zal dat WK tijdrijden het met een tweederangsdeelnemersveld moeten stellen. De tijdritspecialisten/ronderenners zullen immers (bijna) allemaal in de Tour aan de slag zijn – op Remco Evenepoel en Rohan Dennis na misschien.

De Internationale Wielerunie liet vreemd genoeg al weten dat het competitieschema níét gewijzigd wordt – wat op een clash met ASO duidt. Hopelijk drijft het gezond verstand boven en verandert de UCI toch nog de planning: met de individuele tijdrit op woensdag (in plaats van zondag), en de onpopulaire gemengde ploegentijdrit (met sowieso een minder deelnemersveld) op zondag (in plaats van woensdag).

Niet de UCI of ASO, maar het coronavirus zal het verdere verloop van het wielerseizoen bepalen
© AFP

Wat met de Ronde?

De nieuwe Tourdatum bewijst in ieder geval hoe machtig organisator ASO is. En hoezeer de héle wielerwereld, zelfs de UCI, afhankelijk is van La Grande Boucle.

Dat is dan ook de enige wielerkoers die op mondiaal vlak enigszins aanslaat en dus voor sponsors écht interessant is, met gemiddeld 15 à 20 miljoen kijkers wereldwijd (voor bergetappes 20 à 25 miljoen).

Ter vergelijking: topklassiekers als de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix halen ‘amper’ vijf à zes miljoen kijkers. De Giro zit ook ongeveer op dat niveau, de Vuelta en andere klassiekers zitten daar net onder.

Ook Flanders Classics, organisator van de Ronde van Vlaanderen, moet zich door de nieuwe startdatum van de Tour weer aanpassen. Begin april verschenen berichten dat de Ronde mogelijk op 19 september zou plaatsvinden, de dag waarop eerst de GP Impanis Van Petegem gepland was. Daarover waren zelfs al gesprekken gevoerd met het organiserend comité van die GP.

Die 19e september valt nu echter samen met de voorlaatste dag van de Tour (de tijdrit op La Planche des Belles Filles). Compleet onzinnig dus om dan de Ronde te plannen.

De beste klassieke renners als Philippe Gilbert, Greg Van Avermaet en Peter Sagan zullen door hun teams immers verplicht worden om de (nu meer dan ooit) o zo belangrijke Tour te rijden.

Allicht zullen de Ronde en de andere wielermonumenten daarom verschuiven naar de eerste twee weken van oktober, met – zo melden verschillende media – de Ronde van Vlaanderen op 11 oktober, Parijs-Roubaix op 18 oktober, de Ronde van Lombardije op 31 oktober en Luik-Bastenaken-Luik op 8 november. Milaan-Sanremo zou volgens La Gazzetta dello Sport als enige nog vóór de Tour plaatsvinden, in augustus.

Weliswaar niet in het weekend van 23 augustus, want dan worden de nationale kampioenschappen geprogrammeerd, zoals in een ‘normaal’ wielerseizoen een week voor Le Grand Départ van de Tour.

Al is dat voor het BK in Anzegem allicht niet mogelijk, wegens het verbod op massa-evenementen in België tot eind augustus. Van een BK in afgeslankte vorm wil de burgmeester van Anzegem en het organisatiecomité ook niet weten. Want zonder vips en toeschouwers geen inkomsten. Ook voor dat Belgisch kampioenschap moet dus nu naar een nieuwe datum gezocht worden.

Hetzelfde voor de Belgisch/Nederlandse BinckBankTour, oorspronkelijk gepland tussen 31 augustus en 6 september. En voor de Canadese WorldTourkoersen, de GP’s van Québec en Montréal (op 11 en 13 september).

De vraag is: zal er überhaupt nog plaats zijn op de kalender voor die wedstrijden?

Giro en Vuelta

Zeker is dat de monumenten de spotlights zullen moeten delen met de Giro en Vuelta (of omgekeerd). Die zullen plaatsvinden na het WK, achtereenvolgens in oktober en november.

Mogelijk in een verkorte vorm, waar de UCI en ASO op aansturen. Voor de Vuelta is dat geen probleem, want die ronde is eigendom van ASO. Directeur Javier Guillen moet zich dus schikken. Girobaas Mauro Vegni is echter veel minder enthousiast.

In tegenstelling tot de Tour (waar er weinig verandert aan het rittenschema) zullen die twee grote rondes wel hun parcours sterk moeten aanpassen. Beiden zouden oorspronkelijk immers in het buitenland starten: de Vuelta in Utrecht, de Giro in Boedapest, elk met drie ritten.

Die verplaatsingen zullen echter allicht geschrapt worden, om het risico op coronabesmettingen te minimaliseren. De Spaanse sportkrant AS heeft dat al gemeld over de Vueltastart in Nederland.

In Utrecht wachten ze voorlopig af en onderzoeken ze de situatie. ‘Maar het wordt, mede door beschikbaarheid van de wegen, moeilijk’, klinkt het daar.

Vueltabaas Javier Guillen sprak zelfs al over een start in het Baskische Irun, met start op dinsdag 20 oktober of woensdag 21 oktober, waarna zijn ronde zou eindigen op zondag 7 november.

Dat zou dan wel overlappen met de laatste week van de Giro, die zou beginnen op zaterdag 3 oktober en zou eindigen 25 oktober. Niet over 18 ritten dus, zoals de ingekorte Vuelta, maar over de geplande 21 etappes, zoals geëist door Girobaas Mauro Vegni.

Sowieso zal de laatste dag van het wegseizoen moeten plaatsvinden voor 15 november, een datum die veel actoren in het wielermilieu al aanhaalden als de ultieme limiet voor het verlengen van het koersseizoen. Met oog immers op de wielercampagne van 2021.

Niet te vergeten dat ook het veldritseizoen dan al volop bezig is. Door de late wegcampagne zullen veel crossen in oktober en begin november een pak minder aandacht (en sponsorgeld) krijgen.

Het podium van de 74e Vuelta. Vlnr: Alejandro Valverde (zilver), Primoz Roglic (goud), Tadej Pogacar (brons).
Het podium van de 74e Vuelta. Vlnr: Alejandro Valverde (zilver), Primoz Roglic (goud), Tadej Pogacar (brons).© Belga

Hooggebergte

Een niet te onderschatten detail van de late herfstdatum van de Giro en Vuelta is dat mogelijk ook enkele bergritten in het gedrang komen, gezien de slechtere weersomstandigheden op grote hoogte in die periode van het jaar.

De Giro passeert onder meer over de Passo di Stelvio (2758 meter) en over de Colle dell’Agnello (2744 meter), in de achttiende en de twintigste rit. Diep in oktober dus, terwijl die cols normaal al in november gesloten worden, met de winter in zicht.

De Vuelta zoekt iets minder het hooggebergte op (behalve de aankomst op de Tourmalet, in de negende rit, 2115 meter boven de zeespiegel), maar speelt zich wel hoofdzakelijk af in het noorden van Spanje. Dus ook geen garantie op nog mooi, droog weer, zeker niet begin november.

Wat met corona?

Let wel: dit is allemaal voorwaardelijk. De Franse sportkrant L’Equipe mag dan wel triomfantelijk uitpakken met ‘La rentrée du Tour’, maar niemand die nu weet hoelang de coronapandemie zal blijven nazinderen. Of later in het (na)jaar opnieuw zal oplaaien.

Het rondreizende circus in zo’n grote ronde, met name in de Tour, kan zelfs weer een nieuwe besmettingsgolf veroorzaken.

En zullen de gezondheidsdiensten en regeringen dat willen riskeren, als de coronacurve in juli/augustus nog geen platte lijn is geworden? Niet alleen in Frankrijk, maar in heel Europa?

In de VS, zelfs in Frankrijk, verklaarden verschillende wetenschappers al dat er zonder vaccin tegen het coronavirus er geen grote sportwedstrijden zouden mogen plaatsvinden, zeker niet met publiek. Sommigen noemen het zelfs “compleet onverantwoord”.

Enig voordeel van de nieuwe startdatum van de Tour is dat er minder volk langs de kant van de weg zal staan, aangezien La Grande Boucle nu samenvalt met la rentrée, de start van het schooljaar in Frankrijk.

En dus niet in de maand juli, wanneer er tien à twaalf miljoen wielerfans de renners aanmoedigen langs het parcours. Van wie tachtig procent Fransen en twintig procent buitenlandse koersfans, die sowieso al minder geneigd zullen zijn om de reis naar Frankrijk te maken.

Allicht zullen organisatoren ook maatregelen moeten treffen om mogelijke risico’s op besmetting te minimaliseren, onder meer door het afschaffen of het sterk inperken van de drukbevolkte reclamekaravaan en van de vipdorpen bij de start en aankomst. Misschien zelfs ook met dagelijkse coronatesten bij renners en ploegpersoneel, en het verplicht dragen van mondmaskers.

Hoe dan ook zullen de regeringen en virologen het laatste woord krijgen of alle koersen effectief op hun nieuwe datum mogen plaatsvinden.

Als de coronapandemie nog niet helemaal onder controle is, zal zelfs de almachtige ASO moeten inbinden.

Die zal een jaar zonder Tour wel overleven, maar veel profploegen en andere wedstrijden zullen dan in de afgrond verdwijnen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content