Rit 17: Bagnères-de-Luchon – Peyragudes (144 km)

Deze laatste bergrit is eigenlijk een klimcriterium rond Luchon en de Peyresourde.

De laatste bergrit en dus eigenlijk de klimmersfinale van de Tour. Iedereen kijkt naar zo’n rit uit – behalve de duizenden leden van de Tourkaravaan zelf en dat heeft puur praktische redenen, namelijk: deze Pyreneeënetappe wordt mogelijk beslist in bed.

Dat zit zo. Luchon is een mooi maar bescheiden kuuroord, diep in de Pyreneeën en vlak bij de Spaanse grens. Er is (ruim) onvoldoende hotelaccommodatie, dus moet het gros van de karavaan de avond van rit 16 weg uit Luchon, om de ochtend van rit 17 terug te keren.

Je kunt Luchon alleen in – en ook uit – via de col de Peyresourde, in het westen, of via de smalle, kronkelende col du Portillon in het zuidoosten, richting Spanje. Tenslotte is er ‘de derde weg’: die door de vallei naar Saint-Gaudens. U leest goed: dé weg, door dé vallei. En door die ene weg in die ene vallei moeten honderdduizenden toeristen en toeschouwers, alle ploegbussen en auto’s, de verzamelde technische equipes, de volledige reclamekaravaan, de teams van radio- en tv en schrijvende pers, het meereizende vipgebeuren, … alles!

Dat heeft ook sportieve effecten. In een gelijkaardige situatie geraakte vorig jaar de autocar van Leopold Trek klem in een megafile in de lange, smalle vallei van Oisans, tussen Alpe-d’Huez en Grenoble. Fabian Cancellara was maar nipt op tijd op het startpodium voor de tijdrit, die hij zonder de minste opwarming aanvatte – volgens de Zwitser de reden voor zijn mindere prestatie. In Luchon is de vraag niet óf er ploegen klem geraken, maar hoeveel. Zeker de renners die de dag voordien in ‘de bus’ de aankomst bereiken (en die dus pas naar hun hotel kunnen vertrekken op het ogenblik dat de tien- tot honderdduizenden supporters dat ook doen) weten dat het uren kan duren voor ze massage krijgen, een maaltijd, en rust.

Dat wordt elk jaar erger, omdat de Tourorganisatie munt slaat uit haar parcours. Toureigenaar ASO biedt steeds meer ‘grote pakketten’ aan voor het vele geld dat moet betaald worden. In dit geval kocht Luchon én een aankomst, én een start, én nog een tweede aankomst. Want de laatste bergrit arriveert op de nieuwe skipiste van Peyragudes, bovenaan de Peyresourde.

Tourlogica

De laatste bergrit is eigenlijk een klimcriterium rond Luchon en de Peyresourde en het is een open vraag of het ook een beslissende rit wordt. Natuurlijk is het de laatste bergrit: wie wil winnen (of juist niets meer te verliezen heeft), moet hier gaan. Maar kan dat ook? De twee eerste cols, Menté en Ares (tweede categorie), liggen tot honderd kilometer van de finish en dienen enkel ter opwarming. De twee slotcols volgen elkaar wel snel op. Eerst de Port de Balès (buiten categorie): erg hoog en bijwijlen erg steil, beroemd van het duel tussen Andy Schleck en Alberto Contador in 2010. Schleck demarreert, maar zijn ketting loopt eraf, Contador gaat erover, stopt niet en is weg. Opmerking toch: het was allemaal wel gruwelijk spannend, maar na een ijzingwekkende finale had het groepje-Contador amper 39 seconden bonus op Schleck en gezellen. Op de Port de Balès wordt blijkbaar niet met minuten gespeeld.

Dan gaat het in vliegende vaart naar het dal. Maar nog voor de renners daar zijn, draaien ze de Peyresourde op. Na de top is er een afdaling van twee kilometer en dan volgt nog een klim(metje) van 3,5 kilometer tot Peyragudes. Die gecombineerde ‘col’ is zogezegd eerste categorie. Zeker, de aankomst is ook ruim 1600 meter hoog, maar tegelijk blijft het een geamputeerde Peyresourde: de renners beginnen niet aan de voet, maar in het bergdorp Saint-Aventin, toch al 813 meter hoog. Vandaar is het een steile maar geen loodzware klim (de weg stijgt 7 tot 8,5 procent, nooit meer, soms wel minder) en het tweede klimmetje heeft in het begin één strook van 9,6 procent, maar dan is het minder lastig, en op het einde is er nog een vlakke kilometer om goed te maken wat men verloor. En volgens de Tourlogica wordt de combinatie van een col van tweede (de Peyresourde-bis) plus een helling van derde categorie (het stuk naar Peyragudes) ineens een reus van eerste categorie. Bof… Is dat het onuitgegeven decor voor ‘de apotheose’ van de Tour? Of is het nog maar eens promotie van een skistation? Afspraak op 19 juli.

Walter Pauli