‘Sagan is als Obama: geen ego maar charisma’

Toen Peter Sagan vorig jaar Parijs-Roubaix won, schonk hij zijn fysiotherapeute Sabine De Leeuw een gesigneerde regenboogtrui, als dank voor haar hulp en expertise. Zij is dus een ideale gesprekspartner om de drievoudige wereldkampioen te doorgronden, als atleet en als mens.

Vorige dinsdag, 9 uur stipt. Aan het ‘FysioLab by Sabine De Leeuw’ in Nieuwpoort stopt de camper waarmee Peter Sagan zowat alle koersen afschuimt. Samen met zijn trouwe verzorger MarosHlad en BORA-hansgroheploegmaat Daniel Oss stapt hij even later de voor hem intussen vertrouwde praktijk binnen. Al ruim drie jaar laat de Slovaak er zijn lichaam finetunen voor, tijdens en na de Heilige Week. ‘Ja, er zijn duizenden kinesisten met wie ik kan werken, maar het is Sabine die me in 2015 met mijn probleem geholpen heeft. Bovendien klikt het tussen ons ook als mens. I only work with good people, not with somebody who I don’t like‘, lacht Sagan voor hij zich gaat omkleden.

Het ‘probleem’ waar hij over spreekt, dateert van 2015, toen hij in november van dat jaar voor de eerste keer een week lang zijn lichaam liet resetten in de toenmalige Healthclub van Sabine De Leeuw (44) in Oostduinkerke. ‘Peters teamarts bij Tinkoff, Peter Lagrou, had er ook zijn praktijk’, vertelt Sabine. ‘Hij ontdekte dat Peter met een onevenwicht in de heup- en beenspieren kampte. Mogelijk door een val in het verleden waren zenuwsignalen richting die spieren uitgeschakeld. Door die instabiliteit draaide zijn knie te veel naar buiten, vooral bij maximale inspanningen. Peter kon daardoor zijn immense power niet optimaal op zijn pedalen overzetten.’

Een probleem dat Lagrou en De Leeuw die week verhielpen. ‘Ik probeer manueel te ontdekken welke spieren gefaciliteerd of geïnhibeerd zijn’, legt Sabine haar werkwijze uit. ‘Simpel gezegd: welke spieren te veel of te weinig prikkels krijgen. Dat proberen we op te lossen met neurokinetic therapy: het herprogrammeren van het motorisch controlesysteem in je hersenen. Via heel specifieke oefeningen geven we de gefaciliteerde spieren minder prikkels, en de geïnhibeerde meer. Tot de hersenen weer in een juist patroon werken. Dat sloeg bij Peter direct aan. Al na die week in november 2015 kon hij vijf à zes procent meer kracht zetten. Niet toevallig won hij het jaar erop de Ronde van Vlaanderen.’

Sindsdien behoort De Leeuw tot de troep getrouwen die Sagan rond zich heeft verzameld. Begin maart vloog Sabine zelfs naar de Sierra Nevada om er met hem de basis voor de voorjaarsklassiekers te leggen. En vorige week, van maandag tot donderdag voor de Ronde van Vlaanderen, werkte de Slovaak twee sessies per dag af in het FysioLab by Sabine De Leeuw, voor en na zijn fietstrainingen. ‘Om alles nog eens preventief te checken en met minimale oefeningen het ‘aanvuren’ van de spieren te optimaliseren’, aldus De Leeuw. Steevast geholpen door Jennifer de Ryck, die elke oefening op beeld vastlegde. ‘Om te vergelijken met de vorige jaren.’ Geen nattevinger-, maar minutieus en hypergespecialiseerd werk.

Nadat Sagan zijn sessie heeft voltooid, waarvan journalist en fotograaf alleen het begin konden bijwonen – ‘niet iedereen hoeft te weten welke oefeningen wij doen’ – en terwijl hij met lokale trainingspartners en gidsen Frederick Catrysse en Youri Deconinck richting de West-Vlaamse polders fietst, legt Sabine haar magische handen op de capaciteiten van haar beroemdste patiënt.

Peter, de totaalatleet

‘Als je, zoals ik, gefascineerd bent door biomechanica, dan is het een eer en een uitdaging om met zo’n topatleet te werken. Peters grootste kracht is dat hij zijn lichaam perfect aanvoelt. Heel nauwkeurig kan hij minimale krachtsverschillen aanduiden. Hij weet precies en meteen hoe hij een oefening moet uitvoeren, welke signalen hij naar welke spieren moet sturen. Mede door zijn extreem hoge proprioceptie: zijn vermogen om de positie en het zwaartepunt van zijn lichaam waar te nemen in de ruimte. Zo kan ik met hem maximale resultaten boeken. Waarvoor ik met een ‘gewone’ mens twee maanden nodig heb, doe ik met Peter op een week.

‘Omdat zijn lichaam zo snel op elke training en prikkel reageert, zou hij ook in andere sporten top zijn. Zet hem op skilatten en hij wint ook, want ook op andere fysieke vlakken scoort hij heel hoog: explosiviteit, kracht, lenigheid, reactiesnelheid, uithouding… Veel atleten blinken in één iets uit, Peter in nagenoeg alles. Dat maakt hem zo’n allroundatleet. Indertijd de beelden gezien waarop hij balanceerde op een fittbal ( een filmpje dat viraal ging op sociale media, nvdr)? Hij zag surfer Tom Ameije dat hier uitvoeren en wilde dat ook kunnen. Dus riepen we Tom erbij. In no time was Peter ermee weg – dat is weinigen gegeven .

‘Toch zal mijn mond niet vlug openvallen door een van zijn straffe stoten. Ook niet als hij à la Kim Clijsters een grand écart doet ( zoals in dat andere viraal gegane filmpje, nvdr). Zoiets is immers grotendeels genetisch bepaald. Indrukwekkender vind ik hoe hij die talenten gebruikt om buiten zijn comfortzone te treden. Hoe hij altijd maar meer wil én doet – elke dag opnieuw. Hoe Peter ook bijzonder veel pijn kan verbijten. Zoals na zijn zware crash in de Tour van vorig jaar ( in de afdaling van de Val Louron-Azet, nvdr). Bijna bovenmenselijk hoe hij, mede dankzij het enorme herstelvermogen van zijn lichaam, daarna vier dagen doorgereden heeft tot Parijs, om de groene trui te kunnen behouden. Van die val heeft hij maandenlang last gehad. Nooit heeft hij dan ook meer zijn pijngrenzen overschreden als toen.’

Peter, de speelse harde werker

‘Peters grootste motivatie? De passie voor zijn job, om de beste versie van zichzelf te zijn. Hij voelt zich als het ware verplicht om zijn immense talent volledig te benutten. Genoeg motivatie om, zoals op de Sierra Nevada, na een fietstraining van zes uur, wanneer zijn ploegmaats op bed gaan liggen, met mij nog anderhalf uur te werken. Of om op een rustdag ’s morgens vroeg op te staan en zijn oefeningen plichtsgetrouw uit te voeren.

‘Zoals ook vorig jaar, toen Peter na zijn zege in Parijs-Roubaix ’s avonds laat, nog na het feestje met de ploeg, naar Nieuwpoort is gereden. Om hier in de nabijgelegen B&B te slapen en de volgende morgen al zijn lichaam te laten checken, na ruim zes uur over kasseien dokkeren. Geen decompressie, neen. Hij wilde er immers ook staan in de Amstel Gold Race, zes dagen later. Dát is de professional in Peter. Hij beseft dat elk procentje het verschil kan maken en laat niets aan het toeval over. Hoeveel renners zouden in de weken van de klassiekers, naast het fietsen, nog urenlang in de fitness spenderen? Zoals hij ook in de voorbereiding nooit ‘smokkelt’ tijdens zijn oefeningen. Twintig herhalingen zijn twintig herhalingen, hij doet exáct wat ik vraag.

‘Een focus en gedrevenheid die, merkte ik al vorig jaar en ook dit jaar, steeds groter wordt. Omdat hij beseft dat het moet als hij, op zijn 29e, zijn topniveau wil aanhouden. Bij elke sessie is Peter dan ook hypergeconcentreerd. Hij ziet en hoort niemand, is alleen daarmee bezig. Elke oefening wil hij immers helemaal beheersen. Hij gaat door, desnoods ná de sessie, tot het lukt. Om dan zelfs nog een stapje verder te gaan. Ooit moest hij vanuit stilstaande positie op opgestapelde blokken springen. Bij elke gelukte poging moest er absoluut een blok bij. We moesten hem zelfs stilleggen, want het werd te riskant. ( lacht)

‘Dan zie je nog altijd het kind, de speelvogel, in hem. Peter mooisjt immers graag, zoals we in het West-Vlaams zeggen. De eerste om een grapje uit te halen, om anderen tijdens een oefening wat te ‘ambeteren’, om voor het minste een weddenschap aan te gaan – zijn manier om de druk af te houden. ‘ Why so serious?’, is niet toevallig zijn motto, dat ook op zijn lichaam getatoeëerd staat.’

Peter, de leergierige

‘Het wordt, gezien dat speelvogelimago, wat onderschat, maar Peter is een zeer intelligente, nieuwsgierige kerel. Hij zal nooit een nieuwe oefening uitvoeren zonder te vragen: ‘Waarom? Wat is het nut ervan?’ Wanneer we beelden van zijn lichaam bestuderen, is hij ook even geïnteresseerd als ik. Hij wil begrijpen hoe alles in elkaar zit, tot in de kleinste details. En hij zal altijd nog eens recapituleren als ik hem een oefenschema meegeef: nu dit, dan dat… Ook daarom kan ik met hem heel resultaatgericht en efficiënt werken. Zijn hersenen weten immers al waaróm ze welke signalen naar welke spieren moeten sturen.

‘Ook op andere vlakken is Peter heel leergierig. Geschiedenis boeit hem bijvoorbeeld enorm. Als hij langs de Dodengang fietst ( in het nabijgelegen Diksmuide, nvdr), wil hij het verhaal ervan kennen. Peter en ik filosoferen ook, over positieve en negatieve zaken die op ons levenspad komen, hoe we daarop reageren….

‘Fascinerend vind ik dan ook hoe hij omgaat met de immense druk op zijn schouders: op de fiets als de te kloppen man, die voor de buitenwereld alleen maar kan verliezen, en ernaast als ‘vedette’. Toch klaagt Peter daar niet over. Tenzij over renners die op zijn wiel rijden – daar heeft hij een hekel aan. ( lacht) Met die druk kan hij echter om, omdat hij die niet louter bij zichzelf legt. Peter weet dat winnen van zoveel externe details afhangt. Tuurlijk is hij weleens kwaad na een nederlaag, maar hij spoelt dat vlug door, kijkt meteen weer vooruit.

‘Op je 29e al zo relativerend, kalm en mild, maar tegelijk met zoveel kracht in het leven staan, daar kunnen veel mensen van leren. Zie naar zijn reactie op zijn onterechte diskwalificatie in de Tour van 2017, na de val van Mark Cavendish. Rustig, niet met modder gegooid. Om vervolgens een jacht in Monaco te boeken en te genieten van een ongeplande vakantie.

‘Dat is Peter: niet gevangen in zijn cocon als coureur. Hij heeft en wil ook een leven ernáást. Net daarom kan hij die druk afhouden en zware trainingen doorstaan. Hij wil vooral niet vastgeklemd zitten in een routine, zonder fun. Hoelang ik hem nog zie te koersen? Zolang hij dat plezier en die passie kan blijven beleven. Tot wanneer, dat kan en zal alleen hij bepalen.’

Peter, de dankbare

‘Peter is het voorbeeld van hoe je jezelf als ‘vedette’ niet hoeft op te blazen. Veel (sport)vedetten vullen de ruimte met hun ego, hij doet dat met zijn charisma, zijn persóónlijkheid – een groot verschil. Ik vergelijk het met Donald Trump en Barack Obama. Trump is een aandacht opeisende bullebak, Obama moet niets opeisen, hij krijgt die aandacht automatisch, door zijn natuurlijke uitstraling.

‘Zo is Peter ook als ‘ster’: heel beleefd, dankbaar en nederig. Daar hebben zijn ouders, zoals hij mooi omschreef in zijn boek My World, tijdens zijn jeugd op gehamerd, in de hoop dat hij een persoon met een groot hart en diepgewortelde principes zou worden. Dat is perfect gelukt. Peters respect voor zijn entourage, sponsors en fans is immens. Ik heb al met voetballers op nationaal niveau gewerkt, een groot verschil hoor… Weinigen zouden, zoals Peter, daags na zijn hoogtestage op de Sierra Nevada naar Slovakije vliegen voor een fotoshoot van een autosponsor van zijn Cycling Academy. Wat ongelegen qua timing, maar zo kan zijn academie wel gratis die auto’s gebruiken. En dus doet hij dat, omdat die kinderen hem zo na aan het hart liggen.

‘Dat respect merk je ook aan kleine dingen. In mijn praktijk zal Peter altijd goeiedag zeggen tegen andere patiënten. Komt er iemand bij, dan maakt hij plaats. Vragen ze om een selfie, geen probleem. Altijd en overal blijft hij vriendelijk. Hij wil voor iedereen goed doen. Bijna zoals God, nu ik mezelf hoor. ( lacht)

‘Peter heeft dan ook een hekel aan onbeleefdheid, onrecht, gekonkelfoes en achterklap. Raak bijvoorbeeld niet aan een lid van Team Peter ( zoals Sagan zijn vaste entourage steevast noemt, nvdr), want dan grijpt hij in. Dat team is heilig voor hem, daar waakt hij over als een pater familias. Zij zorgen voor hem, dus zorgt hij voor hen. Op die manier kan en wil je bij Peter de allerbeste versie van jezelf zijn. Omdat je die dankbaarheid elke dag voelt.

‘Hier in de praktijk helpt hij mee opruimen, of zet hij zelf de koffie en schenkt hij die uit voor iedereen. Dat hoeft niet, maar hij wíl dat doen. Zoals Peter na elke sessie bij mij gemeend thank you zegt.

‘Die dankbaarheid uitte hij ook door mij na zijn zege in Parijs-Roubaix vorig jaar een gesigneerde regenboogtrui te schenken, of in 2016 een gesigneerde kader met de namen van alle winnaars van de Ronde van Vlaanderen. Prachtig, maar het meest apprecieer ik zijn volledige vertrouwen in mij. Dat hij, zo’n topatleet, in zo’n belangrijke periode hier oefeningen doet. Dat Peter ook in de winter al mijn oefeningen correct en consequent uitvoert. Dát vertrouwen en respect is het allermooiste cadeau.’