Waarom Vlaanderen Wout van Aert zo aan de borst drukt

Behalve voor de nog meer gehypete Remco Evenepoel gaan de applausmeters voor niemand in het Belgische peloton zo in het rood als voor Wout van Aert (25), zeker na zijn zege in de Strade Bianche. Wat is de verklaring voor zoveel liefde?

Woutliefde: het is geen term die wij hebben uitgevonden, maar die uit de pen van columniste Bieke Purnelle komt, die in haar wielerblog net voor het Belgische openingsweekend haar liefde voor Wout beschreef. Ze was echter niet de enige die aandacht aan hem besteedde. De kranten stonden vol toen hij zijn deelname aan de Omloop aankondigde, en vroeger dan verwacht zijn comeback op de weg maakte na zijn zware val in de Tour van vorig jaar

Al de maanden erna was Wout van Aert vele keren opgedoken in de media. We kregen (ook door hemzelf) geregeld updates van zijn revalidatie, hij mocht in Het Huis van programmamaker Eric Goens zijn ziel blootleggen (goed voor 1,2 miljoen kijkers), hij won De Flandrien 2019 (verkozen door zijn collega’s), sierde de covers van alle Belgische wielergidsen (ook van dit magazine), en toen hij vorige week op superieure wijze de Strade Bianche won, ging Wout nog meer viraal op social media, in binnen én buitenland.

Ook de komende weken, in de Tour, in de aanloop naar de voor/najaarsklassiekers in oktober, zult u Van Aert moeilijk kunnen ontlopen. Zelfs niet zijn vrouw Sarah, want zij maakt op hln.be videoblogs. Van Aert is hotter dan ooit. Maar waaróm vertedert hij menig Belgisch wielerhart, zelfs wanneer hij niet wint?

Veldritcarrière

Veel meer dan de betere Belgische wegrenners verscheen de Kempenaar als veldrijder al van jongs af in de nationale media. We zagen hem letterlijk en figuurlijk groot worden: van Woutje, het schriele ventje met het Beatleskapsel dat na het WK veldrijden 2012 in Koksijde met een zilveren medaille in de Sporzastudio zat, tot Wout, de imposante atleet. Volwassenen wielerfans, en vooral twintigers die met hem opgroeiden, voelen zich zo makkelijker met hem verbonden dan met wegrenners die op latere leeftijd doorbreken.

Bovendien vertolkte Van Aert vanaf 2014, samen met Mathieu van der Poel, de hoofdrol in de populaire veldritsoap. Dertig à veertig wedstrijden per seizoen, telkens voor vele honderdduizenden (Vlaamse) tv-kijkers – op BK’s en WK’s zelfs boven het miljoen.

Zo ontpopte hij zich tot de nieuwe ster van het vaderlandse cyclocross, zeker na het aftreden van modderkoning Sven Nys in 2016. Grote concurrent Van der Poel versloeg Van Aert weliswaar vaak, maar vanuit die underdogrol werd de Belg wel drie keer wereldkampioen. Die tweestrijd maakte hem én ook de Nederlander groot.

Toch klom Van Aert pas helemaal richting de top van de populariteitsladder toen hij zich ook meteen als wegrenner met ’s werelds besten kon wedijveren. Met zijn derde plaats in de memorabele Strade Bianche van 2018, met zijn fenomenale achtervolging in Parijs-Roubaix 2019, met zijn Belgische tijdrittitel en tijdritzege in de Dauphiné, met zijn sprintzege in de Tour, en met zijn triomf op de Toscaanse grindwegen.

Van Aert stond zo het hele jaar door in the picture. En dat zal ook de komende jaren zo zijn, aangezien hij – weliswaar in beperktere mate – blijft crossen. Zo heeft hij van het WK veldrijden in Oostende, komende winter, al een hoofddoel gemaakt.

Om een bijna goddelijke status à la Tom Boonen te bereiken zal Van Aert niettemin zijn palmares op de weg met grote klassieke zeges moeten uitbreiden. En zal eeuwige rivaal Mathieu van der Poel hem niet te veel mogen overvleugelen. Helden mogen weleens verliezen, maar moeten ook blijven winnen. Op basis van wat Van Aert in de Strade Bianche liet zien, ziet het er op dat vlak zeer goed uit.

Flandrien

Het is op sociale media en YouTube al honderdduizenden keren bekeken. Hoe Wout van Aert in de Strade Bianche van 2018, op de hellende Via Santa Caterina richting het Piazza del Campo in Siena, verkrampt van de fiets moest stappen, toch weer recht strompelde en richting de finish bolde. Waar hij Jezusgewijs met opengesperde armen op de plaveien uithijgde. Herinner u ook de soortgelijke beelden na Parijs-Roubaix vorig jaar, toen hij geveld door een hongerklop op het grasplein van de piste neerzeeg en amper nog een woord kon stamelen tegen vrouwlief Sarah.

Het draagt bij tot het hoge Flandriengehalte van de Herentalsenaar. Ook omdat hij als een bloeddorstige pitbull in elke wedstrijd knokt alsof zijn leven ervan afhangt. Of zoals de Nederlandse columnist en ex-renner Peter Winnen het omschreef: ‘Van Aert durft zo diep te gaan dat hij in een permanente staat van revalidatie verkeert.’

Doelend op de verbetenheid die ook van hem afstraalde tijdens zijn herstelperiode na zijn val in de Tour. Want ook dat kregen we mee. In woord – via zijn fysiotherapeut Lieven Maesschalck – en in beeld, via filmpjes op de sociale media of in het programma Het Huis.

Het was trouwens niet de eerste tegenslag in Van Aerts carrière. Hij moest ook de dood van ploegmaat en vriend Michael Goolaerts in Parijs-Roubaix 2018 en de vechtscheiding met ex-ploegleider Nick Nuyens verwerken. Op zijn 25e al ‘een zware rugzak om mee te zeulen’, zoals hij het zelf omschreef. Telkens weer uit een dal klauteren wekt echter ook bewondering op. Zie hoe de comebacks van Johan Museeuw bijdroegen tot zijn status als Leeuw van Vlaanderen, onder meer gesymboliseerd door zijn zegegebaar in Parijs-Roubaix 2000, wijzend naar zijn linkerknie. Precies zoals Van Aert begin februari bij zijn eerste veldritzege na zijn comeback, voor eigen volk in Lille, zijn rechterheup wat vreugdekletsen verkocht.

Familieman

Een voorwaarde voor een populaire held: hij moet ‘een van ons’ zijn, een boy next door, met wie Jan met de pet zich kan identificeren. Niet onbelangrijk daarbij: een oer-Vlaamse voornaam. Wout zit op dat vlak al goed.

Maar nog crucialer: zijn gewone komaf, als zoon van Henk, een gepensioneerde onderhoudsman bij de groendienst van de provincie Antwerpen, en Ivonne, stagebegeleidster bij de VDAB.

Aan die familiebanden heeft Van Aert ook altijd veel belang gehecht. Zijn ouders maken zelfs deel uit van zijn crossteam: vader stond tot voor dit seizoen in de materiaalpost, moeder is de duivel-doet-al in de camper. Niet toevallig liet de Kempenaar bij zijn eerste Belgische proftitel in 2016, voor eigen volk in Lille, ook veel tranen. Verlost van alle druk, maar vooral omdat pa Henk tegen endeldarmkanker vocht.

Twee jaar ervoor, na zijn wereldtitel bij de beloften in Hoogerheide, was Van Aert ook al huilend in de armen gevallen van zijn vriendin Sarah, wiens grootmoeder op dat moment op sterven lag. Een strijd waar hij extra motivatie uit geput had, om de regenboogtrui aan haar te kunnen laten zien. Emotionele beelden die sympathie en verbondenheid opwekken. Zoals ook bij de uitreiking van De Flandrien 2019 toen Van Aert plots zijn ouders op het podium zag verschijnen en de tranen opwelden.

Ook de rol van Sarah speelt mee in dat beeld als familieman. Zijn jeugdliefde die er op bijna elke wedstrijd bij is, maar vooral thuis zijn pijn en vreugde meevoelt. Op haar beurt met een hoog girlnextdoorgehalte, gedoopt in eenvoud en nuchterheid. En nu ook zwanger van haar droomprins. Passend en grappend aangekondigd door Van Aert op Twitter: hoe hij en zijn echtgenote in coronatijden geen social distancing hadden toegepast. En hoe Sarah haar coronakilo’s zou houden tot de winter.

Rolmodel

VVan Aerts imago is tot dusver onbevlekt. Geen ongeval met een Lamborghini, geen zware snelheidsovertredingen, geen cocaïneplasjes of stukgelopen relaties, zoals bij Tom Boonen indertijd. Het perfecte, bescheiden rolmodel, zowel qua gedrag als qua uiterlijk vertoon. Niet uitpakkend met zijn flink gevulde bankrekening of met Ferrari’s. En van opzichtige tatoeages of kapsels is er ook geen spoor. Al in 2015 vertelde hij in dit magazine hoe hij eens een excentriek zegegebaar à la Peter Sagan had willen maken, maar dat toch had gelaten, lettend op zijn imago. ‘Ik wil niet als een dikke nek beschouwd worden.’

Al van in zijn eerste profjaar staat Van Aert ook bekend als een zéér professionele, methodisch werkende en veeleisende topsporter. Ook als een geboren leider – als negentienjarige neoprof in het veldrijden nam Woutje op ploegstages al het voortouw – en als attente teamspeler.

Herinner u hoe hij in de Tour na de gewonnen ploegentijdrit met Jumbo-Visma de geloste Dylan Groenewegen opwachtte aan de finish. Of hoe hij na de jongste Omloop Het Nieuwsblad ploegmaat Mike Teunissen, die in de kopgroep had moeten lossen, na de aankomst een amicale schouderklop gaf.

Betere communicatie

In het begin van zijn veldritcarrière haalde Van Aert vaak de krantenkoppen met cassante reacties op controverses. Zoals in Niel 2013, na veel commotie rond zijn overgang van Telenet-Fidea naar Vastgoedservice. Waarop hij, na zijn allereerste duel met Sven Nys, met de vinger op de lippen als tweede over de finish reed. En van leer trok: ‘Het gebabbel mag stoppen.’

Reageren met de mond én de benen deed hij ook twee maanden later, toen hij op het BK voor beloften in Waregem na een valse start niet meer mocht vertrekken. Van Aert sprong toch op zijn fiets, maar moest na een ronde woedend afstappen. Op Twitter erkende hij wel zijn fout, al hekelde hij ook de jury en de collegialiteit bij zijn tegenstanders. Te cru verwoord dan bedoeld, maar het leverde wel commentaar op. Zoals ook in 2015, toen hij in Valkenburg, na vijf zeges op een rij, voor het eerst verloor en tegen de pers zei dat hij ‘eindelijk van hun gezaag verlost’ was.

Zijn toenmalige ploegleider Niels Albert, zelf een flapuit in zijn carrière, waarschuwde Van Aert voor té spitante uitspraken. Sindsdien let die meer op zijn woorden en reageert hij serener op polemieken. Weliswaar zonder te vervallen in clichés en zonder zijn eerlijkheid, directheid en spontaneïteit te verliezen. Mede daardoor voelt hij zich ook goed bij het Nederlandse Jumbo-Visma, waar hij mag zeggen waar het op staat.

Ook zijn communicatie met supporters heeft Van Aert verbeterd. Als belofte, zo vertelde hij in 2015 in dit magazine, stopte hij nooit voor een handtekening, deed hij zelfs alsof hij de mensen niet hoorde. Tot Bart Wellens, in zijn tijd ook zeer populair, hem inpeperde dat hij tijd moest vrijmaken voor zijn fans, zeker als nieuw uithangbord van de sport. En zo probeerde Van Aert na elke cross wel alle supporters te bedienen.

Toch gaf de Kempenaar begin dit jaar in Het Nieuwsblad toe dat de steeds groter wordende aandacht soms een last is. Een koffie gaan drinken of een vliegtuig nemen richting Spanje zonder aangeklampt te worden zit er niet meer in. Zelfs thuis in Herentals bellen fans te pas en te onpas aan. Ook omdat Van Aert niet wil weten van een poort die hem zou ‘opsluiten’. Oplossing: een videofoon, waardoor hij wel de deur opent als hij kinderen ziet.

Sociale media

‘Hey @chrisfroome, please don’t tell me you were just doing a little coffeeride?‘ Aldus tweette Van Aert toen de media begin dit jaar berichtten over de KOM, de beste tijd van (een deel van) een klim op Tenerife, die hij op Strava van de Brit had overgenomen. Waarop Froome uitdagend lachend antwoordde met de meme ‘ It’s on like Donkey Kong!‘

Onlangs gaf hij op Twitter ook een steekje aan Oliver Naesen, toen het parcours van het BK in Anzegem, met veertien beklimmingen van de Tiegemberg werd bekendgemaakt. En Patrick Lefevere zei dat dat na de Tour niet meer dan een brugje zou zijn. De helling waarop je volgens Naesen ook nooit losgereden kon worden, tot hij in de E3 Harelbeke van 2017 effectief moest passen. En dus reageerde Van Aert, op de ‘brugquote’: Is dit een quote van Oliver Naesen? (inclusief smiley).

Een mooi voorbeeld van hoe je met humor kunt inspelen op nieuws. En hoe Van Aert interactie met zijn volgers creëert. Ook door met foto’s en filmpjes een inkijk te geven in zijn leven als renner, onder meer tijdens zijn revalidatieperiode vorig jaar. Of door op Strava veel van zijn trainings/wedstrijdgegevens met zijn 82.000 followers te delen, zoals ook over de Strade Bianche. Soms met een ludieke noot, zoals toen Van Aert op Tenerife door het bos Corona Forestal reed en een foto postte met als bijschrift: ‘Dos Corona (bier) por favor, dos…‘

In beperktere mate trekt Van Aert ook het gordijn van zijn privéleven open, zoals met een foto van de openingsdans van zijn trouwfeest vorige zomer, en als liefkozende boodschap aan zijn kersverse echtgenote: ‘Ik wil niet weten hoe het danst zonder jou.’

Volgens de huidige socialemediakunst kan dat allemaal wel nog beter – met vooral meer authentieke filmpjes over zijn bestaan als coureur – maar intussen heeft Van Aert ruim 130.000 volgers op Twitter en goed 264.000 volgers op Instagram. Waarmee hij net binnen de top 20 van alle profcoureurs prijkt.

Niet mis voor een kampioen uit een regiosport als veldrijden die pas goed twee jaar echt op de weg koerst. Op Instagram doen bij de Belgische profs alleen Remco Evenepoel (320.000), Philippe Gilbert (293.000), Greg Van Avermaet (269.000) beter. Renners die door hun groter wegpalmares en langere carrière wereldwijd bekender zijn, of nóg meer gehypet worden, zoals Evenepoel.