De geheimen van de Rode Duivels

© BELGAIMAGE
Thomas Bricmont

De opstoot van plichtsbesef bij Kevin De Bruyne, de aanzet naar de kwestie Radja Nainggolan en de deklassering van Michel Preud’homme. Neem een ferme duik in de coulissen van de Rode Duivels.

We zijn december wanneer Kevin De Bruyne met een privéjet landt op het tarmac van de luchthaven van Dubai. De Rode Duivel kreeg van Pep Guardiola namelijk een vrijgeleide om gedurende enkele dagen te herbronnen in de zon. King Kev is aan een briljant seizoen bezig bij de Citizens, maar een maand eerder had hij zich vooral laten opmerken met forse uitspraken na een weinig bemoedigend gelijkspel tegen Mexico in Brussel (3-3). ‘Zolang er tactisch geen goed systeem staat voor deze ploeg, gaan we moeilijkheden krijgen tegen landen als Mexico’, was het harde verdict van De Bruyne. ‘We spelen een systeem dat in principe heel verdedigend is, maar als je dat invult met veel aanvallende spelers die de bal willen, dan kom je in de problemen. We gaven te veel ruimte weg en we hadden niet het lef om hoger te spelen. De trainer moet nu een oplossing zoeken waar de ploeg zich het best bij voelt. Ik wil niemand met de vinger wijzen, ik wil meehelpen om oplossingen te vinden.’

Begin 2018 spreekt Martínez met De Bruyne af in Manchester. De twee spelen meteen open kaart waardoor het gesprek in een positieve sfeer verloopt.

Pas later zou blijken dat het mediarelletje een heilzame werking heeft gehad op de nationale ploeg. Maar nog voor hij een voet aan wal had gezet in Dubai, het officieuze resort van alle gefortuneerde voetballers, wenst KDB zich via de telefoon te verantwoorden voor zijn gespierde verklaringen. ‘Ik had maar een doel toen ik die zaken gezegd heb: dat we ons op collectief vlak zouden verbeteren. We mogen niet meer tevreden zijn met een kwartfinale op een tornooi. We moeten naar Rusland gaan met de intentie om het WK te winnen. Voor de huidige generatie is het moment aangebroken om iets speciaals te verwezenlijken. Het is een van de laatste kansen voor de jongens die er al bij waren in Brazilië en Frankrijk om samen te schitteren. Ik wil deze opportuniteit niet laten liggen. In het voetbal moet je oppassen met wat je zegt. Ik heb een risico genomen en ik weet niet hoe alles gepercipieerd werd, maar dit was de perfecte timing om mijn gedacht te zeggen. We hebben nog tijd om een en ander recht te trekken.’

Net als Thibaut Courtois, die enkele minuten na de EK-uitschakeling tegen Wales de tactische dwalingen van Marc Wilmots blootlegde, ontloopt De Bruyne niet langer zijn verantwoordelijkheden. KDB heeft zijn plaats ingenomen binnen de groep, hij is niet meer de teruggetrokken kerel die we tijdens het EK in Frankrijk leerden kennen. KDB zit sinds vorig seizoen in de spelersraad van Man City en heeft een andere gedaante aangenomen. Die indruk geeft hij althans. Maar hij wil bovenal een nieuwe collectieve ontgoocheling vermijden. Binnen de spelersgroep is iedereen zich er perfect van bewust dat het WK de laatste echte mogelijkheid is om uit te blinken.

Thomas Meunier in duel met Ali Maâloul. Volgens de rechterwinger is de sfeer 'top' bij de Rode Duivels.
Thomas Meunier in duel met Ali Maâloul. Volgens de rechterwinger is de sfeer ’top’ bij de Rode Duivels.© BELGAIMAGE

Rendez-vous in Manchester

De bondscoach voelt zich gepakt door de uitlatingen van een van zijn sleutelspelers, maar hij wordt niet van zijn sokken geblazen. De voortekenen waren immers met het blote oog te zien. Zoals op 3 september, wanneer de Belgen de WK-kwalificatie op zak hebben na winst in Griekenland (1-2). De balans van de Rode Duivels is ronduit extravagant – 9 zeges, 1 gelijkspel, 43 doelpunten gemaakt en 6 tegen – maar in de catacomben van het Georgios Karaiskakis in Athene is er geen sprake van zelfgenoegzaamheid bij de spelers. Eden Hazard probeert het armtierige spel goed te praten, Kevin De Bruyne is recht voor de raap. ‘We mogen enkel tevreden zijn over het resultaat. Laten we de manier waarop zo snel mogelijk vergeten. We moeten het tempo waaraan we voetballen opvijzelen en de enorme defensieve problemen opruimen.’

Voor Thomas Meunier is het vooral een kwestie van mentaliteit. Of net het gebrek daaraan. ‘We zijn nog geen hechte groep. We zouden voor elkaar moeten vechten zoals dat het geval is in onze clubs. Het is verre van geweldig wat we laten zien, maar door het talent waar we over beschikken, redden we het meestal toch. We moeten vooral tijdens de grote tornooien een meer professionele en patriottische reflex aanleren. Daarmee maak je het verschil. Ik weet dat Roberto Martínez ermee bezig is, want hij wil een duurzame ploeg samenstellen.’

Begin 2018 spreekt Martínez met Kevin De Bruyne af in Manchester. De twee mannen spelen meteen open kaart waardoor het gesprek in een positieve sfeer verloopt. De bondscoach licht KDB zijn plannen toe voor de komende maanden en geeft aan hoe hij hem tegen het begin van het WK op zijn beste niveau wil krijgen. De Bruyne zegt dat hij zich opgesloten voelt op rechts. Zoals In Athene, toen hij achter slot en grendel zat op zijn rechterflank en zich alweer niet kon onderscheiden bij de Rode Duivels. De roodharige middenvelder heeft heel zijn carrière in de as van het veld gespeeld en wil het spel controleren, vaak aan de bal komen en het ritme bepalen. Zoals hij dat zo goed doet bij City. Maar KDB begrijpt ook dat hij Eden Hazard de nodige vrijheid moet gunnen. ‘Hij en alleen hij is de ster van de ploeg’, biecht De Bruyne op. No way dat ze elkaar opnieuw voor de voeten zullen lopen, iets wat in een recent verleden wel het geval was. Elk krijgt een eigen zone toebedeeld. Met Hazard als aanstoker van het spel en De Bruyne in de rol van regulator. Martínez verlaat Engeland met een goed gevoel: zijn boodschap is aangekomen en vice versa.

Voorkeurssysteem

De Bruyne sprankelt nog niet in Rusland, maar hij weet ook dat de ingesteldheid niet meer dezelfde is als twee jaar geleden. Toen liepen de verhoudingen tussen staf en spelers mank omdat enkelingen ongeoorloofde privileges hadden gekregen. Het betoog van De Bruyne is vandaag heel duidelijk. ‘Martínez en ik hebben wél dezelfde visie. Dat is al wat telt. Voor de match tegen Panama hebben we nog samengezeten. Uiteraard ging het over voetbal – de trainer en ik praten graag over tactiek – maar we kunnen evengoed over onze familie babbelen. Uiteindelijk kan je maar iemand begrijpen als je elkaars ideeën oppikt. De kritiek die ik in november heb geuit, heeft ervoor gezorgd dat we nog meer met elkaar communiceren. Ik wist wat ik deed en welke consequenties eraan vasthingen. In zekere zin hebben we dezelfde opvattingen over voetbal: ik wil de bal hebben en ik hou van ploegen die balbezit hebben.’

Eden Hazard pakt de bal aan met Dylan Bronn in zijn rug.
Eden Hazard pakt de bal aan met Dylan Bronn in zijn rug.© BELGAIMAGE

Je zou kunnen denken dat de huidige 3-4-3 van Martínez een toevalstreffer is. Of misschien lag Jordan Lukaku aan de basis van de omschakeling toen hij in oktober 2016 geblesseerd naar de kant moest tegen Bosnië-Herzegovina en Martínez aan het bluffen ging door met drie achterin te spelen? Niets van. In het gedachtegoed van de Spanjaard is het essentieel dat de key players de beste voorzieningen krijgen op het veld en dat de rest in dienst speelt van de uitblinkers. Blijkbaar viel de offensieve speelwijze, die de wing backs nochtans dwingen om gedurende negentig minuten hun longen uit te putten, in de smaak bij de spelers. ‘Het is het systeem dat de spelers verkiezen’, vertelde Nacer Chadli zelfverzekerd na de knappe overwinning tegen Tunesië. ‘We oefenen er al twee jaar op, maar het is een werk van lange adem. In het verleden trainden we altijd op balbezit en de manier waarom we druk moeten zetten. Maar deze keer zijn we tijdens de voorbereiding op het WK grondiger te werk gegaan. We hebben de details aangepakt. Details die ons wedstrijden kunnen doen winnen.’

Enkele seconden na affluiten van de match tegen Tunesië is er geen glimlach te bespeuren bij Thierry Henry.

‘Vanaf onze eerste dag in Tubeke lag de intensiteit heel hoog’, vult Thomas Meunier aan. ‘We zijn begonnen met een inspanningstest en daarna moesten we conditietesten uitvoeren met de bal. Na die twee proeven was ik doodop. Het leek op de voorbereidingen die je in het begin van het seizoen afwerkt bij je club.’

Vandaag moet je al ver gaan zoeken om iemand te vinden die het werk van Roberto Martínez in twijfel trekt. Nochtans moest de Spanjaard lang tegen de scepsis vechten die er was bij supporters, journalisten én spelers. ‘Je kan je gemakkelijk laten vangen door zijn discours. Hij drukt zich goed uit en maakt zelden schoonheidsfouten. Maar wat met het spelniveau?’, liet een van de leading men bij de Rode Duivels zich een jaar geleden ontvallen.

Voor Martínez is de oefenpot tegen Saudi-Arabië op 27 maart, een match die in principe weinig om het lijf heeft, bijzonder leerrijk. Met nog een half uur op de klok mag Radja Nainggolan onder oorverdovend applaus van het Koning Bouwdewijstadion de plaats innemen van Dries Mertens. De middenvelder van Roma maakt er een zootje van – weliswaar op een positie die hij niet beheerst. Het lijkt absurd, maar Martínez wil hem zo duidelijk maken dat hij niet past in zijn spelconcept. Niet als verdedigende middenvelder en ook niet hoger op het veld. Na de match trekt Naiggolan een lang gezicht. Hij heeft het statement van Martínez goed begrepen. Op 21 mei zijn er hoogstens een handvol Rode Duivels die verrast reageren wanneer ze vernemen dat de toenmalige Romein de voorselectie van 28 spelers niet heeft gehaald. De bondscoach doet het af als een beslissing die genomen werd om tactische redenen. Zes maanden eerder had Martínez tijdens een interview op de redactie van Sport/Voetbalmagazine al onomwonden verteld hoe het het dossier Nainggolan in elkaar zat. ‘Elk land heeft wel een speler van wie je denkt: die hoort in de selectie. Het zou dus geen populaire beslissing zijn om Nainggolan thuis te laten. Maar mij gaat het altijd om de grootst mogelijke balans in de kern. Elke speler heeft op het veld een beste positie en in het geval van Radja is dat de nummer tien. Maar daar hebben we al twee goeie spelers: Dries en Eden. Hun verstandhouding met Romelu is zeer goed. Op momenten dat wij Radja als tien gebruikten, liep het niet zo goed. Drie keer hebben we het geprobeerd, met verschillende opties naast en voor hem, en geen van die matchen wonnen we. Of ik Radja dan maar als invaller moet gebruiken? Hij is van een te groot kaliber om hem er zomaar bij te nemen.’ Het lot van Nainggolan was toen al bezegeld.

Peoplemanager

Het duel tegen Saudi-Arabië stelt noch de waarnemers noch de spelers gerust. Twee maanden voor het begin van het WK begint zelfs Eden Hazard te piekeren over het spelpeil. En hij is lang niet de enige. De aanvoerder van de Rode Duivel geeft soms de indruk zich niets aan te trekken van wat er zich naast het veld afspeelt, maar deze keer wil hij niets aan het toeval overlaten. Hij is van plan om samen met zijn ploegmaats zijn stempel te drukken op het grootste voetbalevenement op deze planeet. Eén man is niet ongerust: Roberto Martínez. Hij laat in ieder geval niets uitschijnen. Hij reist naar Londen om de evolutie van Batshuayi’s blessure op te volgen, hij neemt poolshoogte van de situatie van Kompany of hij gaat naar Manchester om Romelu Lukaku te ontmoeten. Binnen de schoot van de Rode Duivels wordt Martínez omschreven als een eersterangs peoplemanager. Op de voetbalbond zijn ze uitermate gecharmeerd door de Spaanse boss. ‘Martínez gaat regelmatig naar Tubeke, praat met andere trainers en is een persoonlijk engagement aangegaan om het Belgische voetbal nog verder te doen groeien. Martínez werkt fulltime voor België, meer dan fulltime zelfs, en dat is een groot verschil met vroeger’, scandeert Mehdi Bayat, lid van het uitvoerend comité van de KBVB.

Op 18 mei, minder dan een maand voor de start van het WK, wordt Roberto Martínez tot eenieders verbazing beloond met een contractverlenging van twee jaar. Maar wat als België er al in de achtste finales uitvliegt? Zelfs een vroege uitschakeling zou de situatie niet meer op zijn kop kunnen zetten. Michel Preud’homme wordt nochtans lang als de eerstvolgende bondscoach van de Rode Duivels gezien.

Een half jaar geleden staat MPH helemaal bovenaan het lijstje van potentiële opvolgers van Martínez. De spelers zijn er op een gegeven moment ook van overtuigd dat de Luikenaar de Rode Duivels zal leiden. Al springt bijlange niet iedereen een gat in de lucht. ‘Aan mij werd bevestigd dat het Preud’homme zou worden. Jullie journalisten maken er een icoon van. Maar hij heeft enkel clubs in België, Nederland en Saudi-Arabië getraind.’ Tot Bruno Venanzi zijn beste versiertrucs bovenhaalt en mensen binnen de technische commissie van de KBVB zich afvragen of hij wel de juiste man is voor de job. ‘Bij Standard is Preud’homme niet meer dan een bouwinspecteur’, zo wordt gefluisterd. De beleidsbepalers bij de KBVB willen bovendien geen almachtige selectieheer aanwerven die zijn tijd zou verdelen tussen Bordeaux en Tubeke.

Romelu Lukaku met Thierry Henry. De Franse oud-spits zal geen enkele speler naar de mond praten.
Romelu Lukaku met Thierry Henry. De Franse oud-spits zal geen enkele speler naar de mond praten.© BELGAIMAGE

BUNKER

Roberto Martínez heeft niet het cv van de grote namen uit het Europese voetbal, maar hij krijgt begin augustus 2016 wel de voorkeur op Ralf Rangnick, Dick Advocaat, Louis van Gaal en Rudi Garcia. Romelu Lukaku kent de nieuwe bondscoach dan al heel goed. De topscorer aller tijden van de Rode Duivels is onder de indruk van Martínez en zijn Wigan, een niemendalletje in de Premier League. Big Rom zal later voor Everton kiezen omdat de Spanjaard er manager is. De andere Rode Duivels, Fellaini en Mirallas niet meegerekend, moeten Martínez nog ontdekken. Ze achterhalen heel snel dat er in termen van organisatie, data-inzameling en het gebruik van technische hulpmiddelen gebroken wordt met de periode onder Marc Wilmots. Een bestuurslid van de KBVB herinnert zich ook nog goed hoe de spelers reageerden toen Thierry Henry voor het eerst het voormalige spelershotel in Diegem betrad. ‘Ik heb het gezicht van sommige spelers op een onverklaarbare manier veranderen. Hun reactie was onbetaalbaar.’

De aanwezigheid van Frankrijks beste doelschutter in de staf van de nationale ploeg geeft de gouden generatie nog meer cachet. Zijn rol is veelzijdig: de legendarische spits van de Gunners geeft raad aan aanvallers over hun positiespel en hun looplijnen, maar hij neemt ook de stilstaande fases voor zijn rekening. Af en toe kan hij heel kritisch uit de hoek komen. Enkele seconden na affluiten van de match tegen Tunesië is er geen glimlach te bespeuren bij Henry. In zijn hoofd laat hij de missers voorin en het tegendoelpunt in de laatste minuten afspelen. Hij zal geen enkele speler zomaar naar de mond praten.

Roberto Martínez toont meer zijn therapeutische kant. Hij heeft de looks van een Anglicaanse priester en hij weet al langer dat de algemene gemoedstoestand onontbeerlijk is om goed te kunnen presteren. ‘Wanneer ik samenkom bij de Rode Duivels, lijkt het alsof ik op vakantie ben’, lacht Meunier. ‘Ik zie mijn makkers terug en de sfeer is top.’

Iedereen komt aan zijn trekken bij de nationale ploeg, bevestigt Michy Batshuayi. ‘Sommige spelers gunnen zichzelf wat recuperatietijd, anderen lachen wat af en je hebt een deel dat stoom wil aflaten.’

In Brazilië hadden veel spelers de indruk opgesloten te zijn in een bunker. Terwijl de Nederlanders en Duitsers een hoge mate van vrijheid genoten. ‘Tijdens een tornooi moet je periodes inbouwen die maximale concentratie vereisen zonder enige vorm van afleiding. Maar je moet ook vrije momenten met de familie inlassen’, vertelde Martínez onder vier ogen.

Na de winst tegen Panama in het broeierig hete Sotsji liet de bondscoach alvast een training schieten. Zondag, de dag na de demonstratie tegen Tunesië, mochten de spelers hun vrije dag met hun familie zelf invullen. De resultaten zullen uitwijzen of Martínez de juiste dosering tussen werk en ontspanning heeft gevonden. De Brazilianen van hun kant hebben definitief een streep getrokken onder de methode- Scolari. Een paar uur na België-Panama zaten Marcelo, Roberto Firmino, Gabriel Jesus, Thiago Silva en co te midden van de andere gasten rustig te keuvelen op het terras van het Pullmanhotel in Sotsji. Security was er niet of nauwelijks. Het Duitse model van vier jaar geleden heeft klaarblijkelijk ingang gevonden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content