Het schokkende verhaal van Landry Dimata: ‘Ik voelde me niet meer vrij’

© DIEGO CRUTZEN
Thomas Bricmont

Dit is het verhaal van een jonge voetballer die een lange weg aflegde van Mons naar Anderlecht en tussendoor ook Standard, Oostende en Wolfsburg aandeed. Landry Dimata staat symbool voor een voetbalwereld vol geld en aasgieren. Monoloog in de vorm van een bekentenis.

Landry Dimata: ‘Financieel hadden we het thuis niet breed én toch heb ik een doodnormale jeugd gehad. Maar het was moeilijk. Mijn vader liet ons zitten toen ik zeven jaar was en mijn moeder stond er plots alleen voor. Mijn mama is een extreem sterke vrouw en heel die tijd heeft ze zich kranig gehouden. Daarom beschouw ik haar vandaag nog steeds als mijn voornaamste inspiratiebron. Ik vraag me soms af hoe ze het heeft volgehouden met vijf kinderen. Ze combineerde tal van kleine jobs om rond te komen. Ze kookte – daar is ze echt goed in -, ze werkte als poetshulp, ze draaide shiften op kleuterscholen,…

Bij Standard dacht ik voor het eerst: het voetbal gaat veel verder dan wat er op televisie wordt getoond. Veel zaken mogen het daglicht gewoon niet zien.

Landry Dimata

‘Mijn vader verdiende de kost als diplomaat – ik kan mij herinneren dat hij enorm veel reisde. Ik zag hem één keer per jaar of één keer om de twee jaar. Tot hij helemaal uit mijn leven verdween. Het gemis aan een vaderfiguur was zwaar. Ik zag mijn maten dollen met hun papa, maar ik was thuis omringd door vijf vrouwen, mijn mama en vier zussen. Mijn moeder had pijn in mijn plaats. Door mijn financiële en familiale context werd ik heel snel in een hokje geduwd. Maar ik heb mijn situatie altijd aanvaard. Ik was te trots om hulp te vragen en dus moest mijn moeder bij de andere ouders bedelen om mij een lift te geven naar de wedstrijden. Soms ging het niet en moesten we de bus nemen. Je had ons moeten zien wanneer de bus aanstalten maakte om te vertrekken. Ik liep voorop, met mama in mijn kielzog. In haar armen had ze mijn tweelingzussen vast en ze duwde tegelijkertijd een buggy met mijn kleinste zus voort. Mijn vrienden van mijn eerste voetbalclub Saint-Michel ( in Etterbeek, nvdr) kwamen uit bevoorrechte milieus, maar mijn moeder deed er alles aan opdat ik mij niet gemarginaliseerd zou voelen. Maar ik had wel door dat ik compleet anders was dan mijn ploegmaats.

‘Wat mijn moeder heeft verwezenlijkt, is fenomenaal. Bij Brussels hadden we een dik seizoen achter de rug en alle spelers, onder wie Dodi Lukebakio, hebben ervan geprofiteerd om van club te wisselen. Ik was de enige speler die geen enkel voorstel had gekregen en ik werd er ongerust van. Mijn moeder bleef mij aanmoedigen. ‘Geloof in je kwaliteiten en mocht het toch niet lukken dan kan je altijd terugvallen op je studies.’ Ik vond het niet leuk toen ze dat zei. ( lacht) Iemand van Mons contacteerde ons, maar ik moest eerst een test afleggen. Ik interpreteerde dat als een gebrek aan respect en ik wilde niet gaan. Mijn moeder zag het anders: het was bij Brussels blijven of die test gaan doen. De test was een ramp. Ik bakte er niets van en ik heb mij die dag echt belachelijk gemaakt. En wie besliste toen om op het voorplan te treden? Mijn moeder uiteraard! Ze is gaan bemiddelen bij het bestuur. Ze zei dat ik iemand ben die vertrouwen nodig heeft. Als dat er eenmaal is, zou ik het wel teruggeven. De uitleg van mijn moeder was zo overtuigend dat ze mij uiteindelijk toch pakten. Daarna is het heel snel gegaan: in geen tijd werd ik naar de U21 overgeheveld. Was mijn moeder toen niet tussenbeide gekomen, dan voetbal ik vandaag wellicht niet meer. In Mons is voor mij alles veranderd. Ik ging op internaat en ik was daar eerlijk gezegd niet rouwig om. Thuis zag ik alleen vrouwen. De gesprekken draaiden rond make-up, de nieuwste kapsels en andere typische meisjeszaken. Op internaat kon ik optrekken met gasten, potentiële vrienden, en ik was blij dat er gekeuveld werd over voetbal.’

Landry Dimata bij Wolfsburg: 'Er zijn zeker makelaars met goede bedoelingen, maar het overgrote deel denkt enkel aan zijn bankrekening.'
Landry Dimata bij Wolfsburg: ‘Er zijn zeker makelaars met goede bedoelingen, maar het overgrote deel denkt enkel aan zijn bankrekening.’© DIEGO CRUTZEN

HONGERIGE LEEUW

‘Na Mons verhuisde ik naar Standard. En ik had het meteen naar mijn zin. We hadden een verschrikkelijk goede ploeg – in mijn eerste seizoen hebben we hoogstens twee matchen verloren. Het was op persoonlijk vlak een van mijn beste jaren. De ploeg was een bende zotten bij elkaar. Had je de spelers toen een volledige check-up laten doen, dan hadden ze bij iedereen psychologische problemen gediagnosticeerd. We waren echt niet normaal… Het was tegelijk ook onze kracht. We gaven niet af en we zetten ons altijd voor de volle 200 procent in. Ik moet er wel bij vertellen dat onze trainer veel heeft moeten incasseren.

‘Daarna is het de slechte kant opgegaan. Standard moest naar play-off 2 en het bestuur kondigde aan dat enkele jongeren hun kans zouden krijgen. Ik had het goed gedaan en bij de U19 van België scoorde ik aan de lopende band. Ik werd zelfs uitgeroepen tot beste speler van een groot internationaal tornooi. Een aantal leeftijdsgenoten werden naar de A-kern doorgeschoven en kregen zelfs speelminuten in de play-offs. Ik mocht zelfs niet meetrainen. Een paar spelers gaven mij de hint om in zee te gaan met één bepaalde makelaar. Die man zou mij helpen om speelgelegenheid te krijgen. Ik zag met mijn eigen ogen hoe jongens die twee jaar jonger waren dan ik plots in de kleedkamer van de A-kern zaten. Twee dagen daarvoor hadden ze een overeenkomst afgesloten met de juiste persoon. Voor het eerst dacht ik: het voetbal gaat veel verder dan wat er op televisie wordt getoond. Veel zaken mogen het daglicht gewoon niet zien. Ik had mezelf kunnen verlagen tot zulke praktijken. Een invloedrijke persoon aan je zijde is altijd handig. Maar wat was er dan overgebleven van mijn integriteit? Ik zou niet in de A-kern gezeten hebben voor mijn talent, maar omdat ik de juiste ‘begeleider’ ken.

‘Ik had mijn besluit genomen: ik zou onder geen beding een contract tekenen bij Standard. Ongeacht het bedrag dat ze mij zouden voorstellen. Ik had de indruk dat ze mij in een houdgreep wilden hebben. Ik was misschien jong, maar ik wist wat er gaande was. Enkele belangrijke spelers van de ploeg zijn bij Yannick Ferrera voor mij gaan pleiten en wat bleek? Hij had geen beslissingsmacht. Ik heb dus niet getwijfeld toen KV Oostende kwam aankloppen. Ik wist dat ik talent had en ik moest het gewoon tonen. Ik wilde mijn gram halen door wat er bij Standard was gebeurd. Ik was een hongerige leeuw die op zijn prooi wachtte. Het begin was niet gemakkelijk. Ik heb vier matchen moeten wachten op een doelpunt, ik heb zelfs een tijdje op de bank gezeten, maar niets kon mijn zelfvertrouwen aantasten. Bovendien had ik met Yves Vanderhaeghe een coach die enorm in mij geloofde. Ik had snel-snel mijn contract getekend bij Oostende. Ik dacht enkel aan spelen. Maar ik wilde ook alle opofferingen die mijn moeder had gedaan op de een of andere manier compenseren. Met wat ik verdiende, probeerde ik zoveel mogelijk mijn familie bij te staan. Mama wilde haar werk niet opgeven – er moest namelijk eten op tafel komen voor mijn zussen die nog schoolplichtig waren – maar ik vond dat ze het rustiger aan moest doen.’

In theorie maakt een transfer deel uit van een sportief plan, in de praktijk worden spelers getransfereerd omdat de makelaar en de club goede banden hebben met elkaar.’ Landry Dimata

VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN

‘Tegen eind november, begin december kwam er een voorstel van Wolfsburg binnen en in januari heb ik mijn contract getekend. Ik glunderde, maar achter de schermen werd er bij de totstandkoming van mijn transfer veel geregeld waar ik niet van op de hoogte was. Met de tijd besef je dat het anders had moeten lopen. Eigenlijk moet je niet op het eerste voorstel springen zoals ik heb gedaan. Ik had het einde van het seizoen moeten afwachten. Onbewust verslapt de concentratie wanneer je zo vroeg op het seizoen weet waar je naartoe gaat. Dat is een puur psychologische aangelegenheid.

‘Maar ik weet ook dat mensen misbruik hebben gemaakt van mij omdat ik nog jong was. Ik had de kleine lettertjes moeten lezen om zeker te zijn dat er geen sluikhandel in het spel was. Vandaag snap ik dat ik een grove fout heb gemaakt. Ik zal een voorbeeld geven: ze hadden mij wijsgemaakt dat ik bij Wolfsburg dé speler was op wie ze al lang zaten te wachten. Maar ik kwam te weten dat mijn status niet veel voorstelde. Ik werd voorbijgestoken door spelers die na mij werden aangetrokken omdat er speciale clausules in hun contract waren opgenomen. Ik stelde mij dus de vraag: zat de timing van mijn transfer wel goed? Ik vertel dit om te vermijden dat het andere jonge spelers zou overkomen. Ik vind het verwerpelijk dat makelaars hun spelers ellenlange contracten laat tekenen. Ze winnen je vertrouwen, om je daarna als een klein kind te behandelen. Makelaars steken steeds hetzelfde zinnetje af bij hun spelers: ‘Je moet niets doen, zorg gewoon dat je elke week op het veld staat.’ Dat moet stoppen. Waarom vertonen veel voetballers het gedrag van een nietsnut? Terwijl wij ons als ondernemers zouden moeten gedragen. Ik ken collega’s die de dertig jaar naderen en niet inzien dat ze moeten veranderen. Spelers moeten het heft in handen nemen, ze moeten hun verantwoordelijkheid nemen.

‘Ik ben naar Anderlecht gekomen met de gedachte dat ik evenveel zou verdienen als bij Wolfsburg. Ik werd onder druk gezet om te tekenen en nu stel ik vast dat de cijfers in mijn contract niet overeenkomen met wat Didier Frenay ( zijn voormalige makelaar, nvdr) mij had beloofd. Mijn contractverlenging? De details werden mij verzwegen. Ik heb mij dus voorgenomen om vanaf nu elk contract helemaal te lezen. Mijn passage bij Wolfsburg heeft mij dingen doen inzien. Er was zelfs sprake van misbruik van vertrouwen door mensen uit mijn vroegere entourage. En die werden op hun beurt opgelicht. Aan het hoofd van die organisatie stond er een man: Frenay. Ik heb geld van hem geëist toen ik vernam wat hij op mijn rug had verdiend.

Landry Dimata bij Anderlecht: 'Vandaag voel ik mij prima in mijn vel. Ik ben niet meer dezelfde kerel als bij Wolfsburg.'
Landry Dimata bij Anderlecht: ‘Vandaag voel ik mij prima in mijn vel. Ik ben niet meer dezelfde kerel als bij Wolfsburg.’© DIEGO CRUTZEN

‘Dodi en ik zijn met hem beginnen te onderhandelen om een oplossing te vinden, maar Frenay ging de hele kwestie uit de weg. Vreemd aangezien hij ons als zijn eigen zonen beschouwde… Hij beweerde dat hij geld had gegeven aan mijn moeder en dat hij een deel had afgestaan aan mijn vader. Een man die ik sinds mijn zeven jaar niet meer had gezien! Die man kletst er maar op los. Zijn leugens zitten zo goed in elkaar en hij kan het zo mooi uitleggen dat je hem op zijn woord gelooft. Toen ik de samenwerking met Frenay heb stopgezet, werd ik via telefoon gestalkt door makelaars die mij probeerden te overhalen met een gepolijst discours. Er zijn zeker makelaars met goede bedoelingen, maar het overgrote deel denkt enkel aan zijn bankrekening.’

RANDDEBIELEN

‘Na enkele wedstrijden in eerste klasse was mijn transfer naar Duitsland beklonken. Het heeft niet lang geduurd voor ik begreep dat het zo snel was gegaan omdat mijn makelaar close was met de sportief directeur van Wolfsburg. Mijn case is geen alleenstaand geval. In theorie maakt een transfer deel uit van een sportief plan. Of omdat een speler naar een bepaalde club wil gaan. In de praktijk worden spelers getransfereerd omdat de makelaar en de club goede banden hebben met elkaar. Je moet dus niet versteld staan dat er hoge commissielonen worden bedisseld en allerhande constructies vorm krijgen. Weet je dat ze zelfs bij Anderlecht verbaasd waren dat Frenay meer aan mijn transfer had verdiend dan ikzelf?

‘Er was maar een juiste conclusie: ik ben erin geluisd. Hoe kan je anders verklaren dat die man een veelvoud van mijn gage heeft binnengehaald? Uiteraard moet je vergoed worden voor je werk. Maar het zijn niet de makelaars of de ouders die op het veld staan. Wij moeten presteren, wij zien af, wij kampen soms met blessures. We oefenen een schitterend beroep uit, maar het is niet iedereen gegeven om stand te houden in het wereldje. Een ding mogen de mensen niet vergeten: als een speler niets laat zien tussen de lijnen, dan kan een makelaar niets uitrichten. Loopt het wel vlot, dan mag je zelfs je moeder als makelaar inschakelen want de voorstellen zullen toch binnenstromen. Ik wil wel af van het imago dat voetballers idioten zijn. Soms ligt de schuld bij ons. Maar het zijn vooral mensen uit het voetbalmilieu die dat beeld onderhouden. Voor hen zijn we randdebielen die enkel op een bal kunnen trappen en niet in staat zijn om na te denken.

Weet je dat ze zelfs bij Anderlecht verbaasd waren dat Frenay meer aan mijn transfer had verdiend dan ikzelf?

Landry Dimata

‘Het klopt dat ik elke maand een niet onaardig salaris gestort krijg. Veel heeft ook met mijn leeftijd te maken. Ik zit er financieel warmpjes bij, maar er zit wel een duidelijk plan achter. Ik heb mijn transfer naar Anderlecht geforceerd. Ik wilde opnieuw elke week voetballen. Aanvankelijk wilde Frenay niet weten van een terugkeer naar België. Hij wilde mij in Wolfsburg houden. Voor bepaalde makelaars, niet allemaal, zijn alle middelen goed om een vertrouwensband op te bouwen met een speler. Auto’s, geld en zelfs vrouwen… Je zoekt dat soort afleidingen niet bewust op, maar je kan snel de pedalen verliezen.

‘Luxe is nooit mijn ding geweest, maar het is wel de standaardprocedure die gebruikt wordt door makelaars om spelers te verleiden. Dodi en ik hebben de fout gemaakt om een paar personen blind te vertrouwen. Dat is schering en inslag bij een pak spelers, hoor. Sommige jongens zitten in de greep van hun makelaar. Ik zal het met een karikatuur voorstellen. Naar het toilet gaan? Dan moet je de toestemming vragen. Wil je een reis boeken? Dat moet het via hem passeren. In het slechtste geval gaat hij met jou mee op vakantie. Weg privacy. Er wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen het voetbal, het privéleven, het zakelijke gedeelte, enzovoort. Alles loopt door elkaar en dat is een gevaarlijke combinatie.’

Landry Dimata: 'Vroeger hadden mijn makelaars toegang tot mijn bankrekening. Ze konden dus geld opnemen wanneer het hen aanstond en ze hadden het recht om al mijn transacties te checken.'
Landry Dimata: ‘Vroeger hadden mijn makelaars toegang tot mijn bankrekening. Ze konden dus geld opnemen wanneer het hen aanstond en ze hadden het recht om al mijn transacties te checken.’© DIEGO CRUTZEN

AFRIKA

‘In de ogen van veel makelaars zijn Afrikaanse jongens makkelijk te manipuleren. Ze nemen je mee naar een huis met een adembenemend zicht en ze denken: hij zit in mijn achterzak. Mij zegt het weinig. Ik rij met de auto die ik van de club heb gekregen en dat is voor mij ruim voldoende. Casino’s bezoeken en mijn geld verkwanselen is niet mijn ding. Ik ben nooit een big spender geweest. Maar diep vanbinnen weet ik dat ik een tijdje mezelf niet meer was. Mensen die mij goed kennen, wisten dat ik met een probleem zat. Ik voelde mij niet vrij. Ook niet op mentaal vlak. Alles was met elkaar verstrengeld. Mijn makelaars deden zich voor als leden van mijn familie. We hadden zogezegd een vader-zoonrelatie met elkaar…

‘Een maand na mijn aankomst op Anderlecht, toen ik terugkeerde van internationale verplichtingen met de beloften, heb ik alles stopgezet. Mijn moeder heeft mij doen inzien dat er iets niet klopte. Uit die periode in mijn leven heb ik veel geleerd. Ik kon de fouten die ik in het verleden had gemaakt een plaats geven. En nu probeer ik mijn ervaringen te delen met de jongere generatie. Vooral met de ‘zwartjes’ zoals we in het milieu genoemd worden. Zij zullen ook toestanden meemaken zoals ik destijds. Vandaag laat ik mij omringen door een team waarin elk lid een specifieke taak heeft. Ik heb een advocaat, een boekhouder en iemand die zich bezighoudt met mijn vastgoed. Ik werd er vaak attent op gemaakt dat het geld niet zomaar zou blijven binnenkomen, maar nu zie ik het met mijn eigen ogen. Veel voetballers verbrassen hun geld. Ze denken wellicht dat ze die levensstijl tot hun dood zullen kunnen aanhouden. Met een goede begeleiding kan je een eind komen. Maar je moet te allen tijde de controle over je carrière en je leven behouden. Jij bent verantwoordelijk voor jezelf. Geen enkele beslissing zou genomen moeten worden zonder dat jij op de hoogte bent. Jij bent de boss. Vroeger hadden mijn makelaars toegang tot mijn bankrekening. Ze konden dus geld opnemen wanneer het hen aanstond en ze hadden het recht om al mijn transacties te checken. Wie in de buurt kwam van hun buit was een bedreiging. Een weldenkende en eerlijke persoon in mijn entourage zagen ze als een potentieel gevaar. De oplossing? De speler isoleren.

‘Vandaag voel ik mij prima in mijn vel. Ik ben niet meer dezelfde kerel als bij Wolfsburg. Ik kan eindelijk mezelf zijn. Ik ben jong, maar ik ben op korte tijd getuige geweest van krankzinnige taferelen. Mijn persoonlijke parcours was een goede leerschool. Dit verhaal kon ik niet voor mezelf houden, ik vond het mijn taak om het in de openbaarheid te brengen. Want nogmaals: ik weet dat veel voetballers zich in mijn verhaal zullen herkennen.’

De making-of

In augustus 2017 is er een eerste interview met Landry Dimata in Wolfsburg, die enkele weken daarvoor was aangekomen in Duitsland. Na veertig minuten praten in aanwezigheid van de persdienst en zijn voormalige begeleiders valt het op dat Dimata fel veranderd is. Hij was niet meer de joviale en goedlachse jongeman met wie we een paar maanden eerder hadden afgesproken in het Brusselse Jubelpark om zijn hobbelig parcours te reconstrueren. In september 2018 ontmoetten we elkaar voor een tweede interview en na operatie Propere Handen waren er een aantal vrijblijvende ontmoetingen in Brussel. Aan de hand van zijn contracten kon hij aantonen hoe hij voorgelogen en bedrogen werd. Tien dagen geleden besloot hij om het volledige verhaal te vertellen.

De boodschap van Romelu Lukaku en Roberto Martínez

Landry Dimata: ‘Eén voorval heeft bij mij een diepe indruk achtergelaten. Ik zat met Dodi ( Lukebakio, nvdr) op de kamer – op dat moment hadden we nog niet beslist om te kappen met Godson Sport Management en Didier Frenay – en toen is Romelu Lukaku ons komen opzoeken. We hebben drie uur gepraat en tijdens het gesprek heeft hij zijn persoonlijke ervaringen gedeeld. Hij zei: ‘Ik weet wat jullie nu doormaken, want ik heb het ook meegemaakt. Ik heb door toedoen van enkele makelaars ook ziekelijke zaken gezien en gehoord.’ Romelu had het over onfrisse zaakjes, keuzes waar hij niet achter stond, makelaars die hun wil opdrongen omdat ze een grote commissie konden opstrijken. Hij raadde ons aan om te beslissen over ons eigen lot. Uiteindelijk waren we toch volwassen mannen… Zijn discours heeft ons geraakt. Rom was nochtans niet tot in de details op de hoogte van wat er speelde bij ons. Dodi en ik wisten dat er iets moest veranderen en het gesprek met Romelu zorgde voor een klik in ons hoofd. Daarna hebben we een gesprek gehad met Roberto Martínez en zijn betoog was min of meer hetzelfde. Het klonk ongeveer zo: ‘Jongens, jullie zijn er bijna. Blijf vooral voort werken en neem het heft in eigen handen. Jullie moeten meester blijven van jullie carrières.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content