Het supportershart van Malinwa: ‘KV Mechelen weerspiegelt het echte leven. Dat is niet altijd mooi’

Een matchfixingverhaal trof KV Mechelen dit jaar vol in het aangezicht. Toch haakt het legioen niet af. ‘Zó veel mensen zijn zó diep verbonden met de club.’ Veel valt te verklaren door de vorige grote crisis van Malinois, de vereffening, die uitmondde in een verhaal dat geel-rood mee vormde en ook nu weer drijft: de redding.

B ertrand Peeters (45) schuwt de grote woorden niet: ‘Zoals iedereen nog weet waar hij was op 9/11, zal ik mij altijd herinneren waar ik voor het eerst hoorde over operatie Propere Handen.’ Peeters is voorzitter van het Malinwa Archief, dat documenten en objecten bewaart uit de geschiedenis van KV Mechelen. Hij werkt als steward bij Brussels Airlines. ‘Die 10e oktober was ik ’s ochtends opgestegen in Brussel en ’s avonds geland in Abidjan. Daar kruiste ik de crew van de terugvlucht. Iemand zei: ‘Er is wat gebeurd in het Belgisch voetbal.’ De commandant, een Standardfan, riep: ‘ Et Malines est vraiment dedans.’ Als ik me op mijn sterfbed tien ijkpunten uit mijn leven voor de geest zal halen, zal dat erbij zijn.’

In operatie Propere Handen linkt het federaal parket KV Mechelen en makelaar Dejan Veljkovic aan dubieuze financiële constructies en aan private omkoping op het eind van vorig seizoen. Drie KV-bestuurders staan in verdenking: hoofdaandeelhouder Olivier Somers, sportief directeur Stefaan Vanroy en financieel directeur Thierry Steemans. ‘Dat nieuws sloeg in als een bom,’ zegt Peeters, ‘een groot verschil met de vereffening van 2002; die voelde je aankomen.’ Dat Peeters terugdenkt aan de vorige grote crisis van KV, ligt voor de hand. Toen geel-rood zestien jaar geleden financieel over de kop ging, sleurden de fans Malinois eigenhandig terug uit het graf. Het is echt hún club die nu in een nieuwe crisis zit, hun kind. Wat in het seizoen 2002/03 gebeurd is, nestelde zich diep in de geel-rode ziel. Het verklaart mee waarom de fans KV ook nu weer met hand en tand verdedigen.

Knippen in driekleur

Peeters, zoon van wijlen bondsvoorzitter Jan, is in dat noodlottige seizoen 2002/03 al zo’n twintig jaar supporter. ‘Ik kwam hier naar mijn eerste match in 1983’, zegt hij. ‘Op sportief vlak was dat geen ongelooflijk jaar, maar dat interesseerde mij niet zo. Van in het begin begeesterde alles rond het veld mij meer: het sociale aspect, het stadion, de show. Ik vond het plezant om hier rond te snuisteren, bijvoorbeeld in het kamertje waar de kaartjes verkocht werden. Na de match lagen de niet-verkochte ticketjes daar gewoon op de grond. Die raapte ik op en nam ik mee naar huis.’

Ook Kevin Smedts (32) raakt van jongs af in de ban van Malinois. ‘Ik herinner me nog een oefenmatch rond mijn veertiende, in Kampenhout. Thuis hadden we een grote Belgische vlag. Daar knipte ik de zwarte band af. Het geel-rode stuk maakte ik vast aan een stok en daarmee trok ik naar Kampenhout. In die periode mochten mijn vrienden en ik al zonder onze ouders mee met de bus. Daarop zaten volwassenen die mijn vader kende. Die mannen zeiden: ‘Blijf bij ons tijdens de match.’ Dat is het schone aan KV: als jonge mannekes wat verdwaasd rondlopen, ontfermen ouderen zich over hen.’

Corneel Van der Poel (nu 82) is een van de anciens die kleine Kevin in het oog houden wanneer die veertien is, rond 2000. Van der Poel schuifelt op dat moment richting zijn pensioen. In 2002 zet hij een punt achter zijn carrière. Kort erna meldt hij zich aan als vrijwilliger bij de club waarvoor hij al sinds zijn tiende supportert. ‘Plots had ik veel tijd. Mijn vrouw was gestorven, de kinderen waren het huis uit en ik ging graag naar het voetbal.’

Van der Poel engageert zich uitgerekend op een moment dat de club door een wanbeleid in zwaar weer zit. De kantine in de hoofdtribune is al maanden dicht. Samen met twee gelijkgezinden beslist Van der Poel om die in september 2002 te heropenen. ‘Eerst kuisten we er drie weken en peuterden we hamburgers van tussen de radiatoren. Nadien zorgde Steven Tuyls voor het personeel, John Begois voor de contacten met de brouwer en ik voor het financiële luik. Dat marcheerde meteen ongelooflijk.’

Maar met de club zelf gaat het eind 2002 van kwaad naar erger. Peeters werkt op dat moment in een Peugeotgarage in de buurt. Hij ziet KV voor zijn ogen een soap worden. ‘Hier was altijd iets te zien; elke middag had ik een uurtje pauze en kwam ik in de tribune mijn boterhammen opeten. ( lacht) Je moet niet zo raar kijken; ik was echt niet de enige die zoiets deed. Er lag in die tijd een brede asfaltstrook achter de hoofdtribune. Vaak zag je supporters met hun auto de parking opdraaien, tot achteraan rijden en meteen de parking terug afrijden, gewoon om even voeling te hebben met KV.’

Geen smoskes

De neerwaartse spiraal waarin KV eind 2002 verzeilt, geeft het fanatisme van Peeters, Van der Poel en Smedts geen knauw, integendeel. Smedts: ‘In dat seizoen stopte ik eens drie weken lang niet in het snoepwinkeltje, at ik geen smoskes en ging ik niet uit, allemaal om met mijn zakgeld een ticket te kunnen kopen voor de uitmatch in Genk. Daar kregen we 9-0 op onze doos. Maar dat was niet erg. We waren erbij.’

Op 7 december 2002 voltooit zich de kroniek van een aangekondigde vereffening. De spelers krijgen hun ontslag. Smedts: ‘Maar heel snel begon het gevoel te leven: deze club gaat niet kapot.’ De eerste zorg wordt: het seizoen 2002/03 uitspelen. Vereffenaar Joan Dubaere mag niet toestaan dat de schuldenberg verder groeit. Ook wanneer KV voortgaat met een noodploeg, zijn er nog kosten. Cruciaal wordt dus: het aantal toegangsticketten dat KV bij de resterende thuismatchen kan verkopen. Wanneer Dubaere via een gunstige geel-rode wind een cheque krijgt die hij mag aanwenden als niet alle kosten gedekt raken, laat hij KV zijn volgende match spelen.

Van der Poel: ‘Voor die thuiswedstrijd, tegen Antwerp, hadden wij dertig vaten bier besteld. Bij de rust waren die al allemaal leeg. Toen moesten we vlug een extra bestelling laten komen. De volgende dag ging ik met een dik pak cash naar Dubaere. ( spert zijn duim en wijsvinger open) Zúlke ogen trok die.’ Dankzij de massale opkomst kan KV doorgaan.

‘Naïevelingen!’

Om ook het volgende seizoen een doorstart te kunnen maken, is er nog veel meer geld nodig. Tv-figuur Mark Uytterhoeven zet met oud-spits Piet den Boer en clubicoon Fi Vanhoof een actie op het getouw. Ze vragen de fans om elk 1000 euro over te schrijven, zodat het stamnummer van de club gered kan worden. Peeters: ‘Ik gaf direct 1000 euro. Ik had toen nochtans nog niet veel spaargeld, maar stel je voor dat de club gered zou worden en jij daar géén deel zou van uitmaken. Er was ook een telefoonlijn. Elke keer je daarnaar belde, ging er geld naar de actie. ( lacht) Ik werkte toen nog altijd bij Peugeot en belde iedere dag vijftien keer van op mijn werk.’

Ook Van der Poel geeft geld. ‘Meer dan 1000 euro,’ smaalt hij, ‘maar ik ga niet zeggen hoeveel; de kinderen moeten dat niet weten.’ Veel andere fans valt een donatie zwaarder. ‘Verscheidene supporters zegden mij: ‘Ik heb 1000 euro overgeschreven en ik verdien maar 1000 euro per maand.”

Iemand die op dat moment ook niet in het geld zwemt, is de dan zestienjarige Smedts. ‘Wij gingen met onze vriendenkliek van deur tot deur. Het was ijzig koud, maar we waren van ’s morgens tot ’s avonds op pad. Soms werden we uitgemaakt voor naïevelingen. Ook op school kwam er commentaar. De klastitularis zei dat ik heel veel met het voetbal bezig was en minder met mijn studies. Mijn pa antwoordde: ‘Ik vind het goed dat een zestienjarige zich zo belangeloos inzet voor zijn passie; zo bereik je dingen.’ Smedts en co halen hun doel. ‘1022 euro verzamelden we. Al die muntstukken lagen op onze keukentafel; ik had nog nooit zo veel geld bijeen gezien.’

Leven op KV

Overal in en rond Mechelen plooien de fans zich dubbel en zamelen ze geld in. Eind februari 2003 is er volgens de krant Het Nieuwsblad 660.000 euro. Maar dat is niet genoeg om alle bondsschulden terug te betalen, een voorwaarde om het stamnummer te kunnen kopen. De enige oplossing is dat de schuldeisers van KV, onder wie de ex-spelers, ermee instemmen geen initiatieven te zullen nemen bij de bond die de overname van het stamnummer in het gedrang kunnen brengen. De finale besprekingen gaan door in Elewijt.

Gewoontegetrouw zit Van der Poel die avond achter zijn kassa van ‘De Nieuwe Kantine’, die zwart ziet van het volk. Uiteindelijk rinkelt daar de gsm van Franky De Vroe, werkman op KV en tapper. Speler Steven De Pauw zegt hem dat er een akkoord is. Van der Poel lacht: ‘Toen klom Franky op de toog en ging hij van vreugde aan een spot hangen. Daardoor trok hij die uit het plafond. ( met glinsterende ogen) Man, dat was een schone tijd.’ Smedts: ‘Wij waren in Elewijt. Ook daar was de euforie enorm. Samen met een andere gast reed ik op het dak van een auto terug naar Mechelen, lévensgevaarlijk.’

In de jaren die volgen, moet bij Smedts alles wijken voor KV. Hij wordt een van de oprichters van Malinwa Catholics, een sfeergroep van vijftien man. ‘We kregen een stockageruimte op KV. Daar zetten we ook zetels, een koelkast en een tv. Eigenlijk werd dat ons jeugdhuis. In de zomer trokken we die zetels naar buiten en barbecueden we op de parking. Na een bestuursvergadering kwam Johan Timmermans ( toen voorzitter, nvdr) bij ons: ‘Jongens, jullie sluiten af?’ Wij hadden de sleutel van de poort. Wij leefden hier. Zo ontstond er een heel diepe band met KV. En we deden niks mis. Wij hielden toen al zo veel van de club dat het zelfs niet in ons zou zijn opgekomen om nog maar tegen de muur te plassen.’

Met hun kliek missen Smedts en co jarenlang geen enkele match. ‘Maar echt geen enkele. Oefenpartijtje in Bergamo? Dan boekten wij een vlucht met Ryanair. Speelde KV met een halve B-ploeg tegen Luxemburg op een donderdag? Wij regelden een bus en waren weg. Wij wilden niet dat de club ergens speelde en dat er geen vertegenwoordiging was.’

Groepstherapie

Wanneer Smedts in 2017 vader wordt van een tweeling, blijft hij naar KV gaan, maar schroeft hij zijn fanatisme wat terug. Een jongere generatie begint een nieuwe sfeergroep; Smedts en co steunen voortaan vanuit de achtergrond. Maar als op 11 oktober van dit jaar het parket KV Mechelen in verband brengt met competitievervalsing, weet de vriendin van Smedts meteen hoe laat het is. Zij heeft hem eerder gevraagd om die avond op de kinderen te passen, omdat ze naar een afspraak moet, maar ze belt Smedts op zijn werk. ‘Zonder dat ik iets moest vragen, zei ze: ‘Ik heb mijn moeder gevraagd om te komen, je kunt je ding doen.”

Zijn ‘ding doen’ betekent: naar KV gaan. ‘We stuurden op Facebook een bericht rond: Vanavond, 19 u, KV. Er daagde 700 man op, terwijl er niks te doen was. Ik zag er gasten terug die ik al jaren niet meer gezien had, omdat ze minder fanatiek geworden waren of omdat ze verhuisd waren. Maar ook dat vind ik zo schoon: als KV in de shit zit, is plots iedereen daar. Dan kunnen wij niet thuis naar The Big Bang Theory zitten kijken en denken: het zal daar wel loslopen. Zo zíjn wij niet. Als de club je nodig heeft, is er niks belangrijker dan dat. We beslisten om de zondag daarop, toen de match afgelast was, een springkasteel en een hamburgerkraam naar de club te laten komen. Ook die dag zaten we samen in de tribune; iedereen had nood om te praten. Eigenlijk was dat groepstherapie.’

‘De miserie die we nu meemaken,’ zegt Peeters, ‘komt voort uit de degradatiestrijd van vorig seizoen. KV is daarin beland door een combinatie van factoren. De club haalde bijvoorbeeld in december en januari veel te veel spelers.’

En dan volgt op de voorlaatste speeldag, tijdens de uitmatch op Standard, die ene fase die Van der Poel en Smedts omschrijven als een sleutelmoment. In het aanschijn van de rust, bij een 1-2-voorsprong voor KV, haalt Luis Pedro Cavanda de uitgebroken KV-spits Hassane Bandé neer, vlak bij het penaltygebied van Standard. ‘Maar de scheidsrechter, Erik Lambrechts, gebaarde van krommenaas’, foetert Van der Poel. ‘Even later maakte Standard er 2-2 van. En dan floot Lambrechts ook nog eens een betwiste penalty tegen ons. Standard moest play-off 1 spelen, hé. Die dag voelden wij ons door de voetbalbond serieus in de luren gelegd.’

Smedts: ‘En de week erna stond Eupen-Moeskroen op het programma. Héél België wist dat die match niet eerlijk zou verlopen. Mogelijk zijn toen enkele KV-mensen in paniek geschoten. Ik kan hen dat niet kwalijk nemen. Mocht Veljkovic die week tegen mij gezegd hebben: ‘Als je wilt, regel ik dat Beveren niet vol doorgaat’, dan had ik geantwoord: doe maar.’

Van der Poel: ‘Na die match op Standard zeiden wij als supporters nog tegen elkaar: ‘Nu moeten ze in Beveren maar eens gaan zeggen: ‘Mannen, niet te moeilijk doen, hé.’ Onze club heeft altijd een goede verstandhouding gehad met Waasland-Beveren.’ Peeters: ‘Zo gek is het toch niet als KV op zo’n moment zegt: ‘Hey, Waasland-Beveren, vergeet niet wat wij drie jaar geleden voor jullie gedaan hebben’? ( in 2015 moest Waasland-Beveren niet naar play-off 3 na een 2-3-zege van KV tegen Cercle Brugge, nvdr) Een laatste speeldag is op dat vlak nooit zuiver.’

‘Club van idealen’

Op de laatste speeldag van vorig seizoen klimt KV naar een 2-0-voorsprong tegen Waasland-Beveren. In Eupen-Moeskroen blijft het lang 0-0. Tot Eupen plots begint te scoren. Smedts: ‘Bij de 3-0 van Eupen ging ik hier de tribune uit. Ik was zó kwaad. Je wist: wij mogen er hier tien maken, dan maakt Eupen er twaalf.’ KV wint met 2-0, Eupen met 4-0. Malinois degradeert.

Smedts: ‘Wij hebben een lied waarin staat: de club van idealen, hoe voetbal hoort te zijn. Ik zou het heel erg vinden mochten wij actief mensen hebben benaderd en daarvoor geld uit de clubkas hebben genomen. Als dat gebeurd is, verdienen we een straf. Maar als Veljkovic ( die intussen spijtoptant werd, nvdr) eerlijk is, kan hij veel clubs noemen. Ofwel moeten ze die dan allemaal een degradatie opleggen, ofwel moeten ze mensen persoonlijk straffen. Ik wil niet dat ze alleen de kleine garnalen pakken. Het moet zijn: iedereen of niemand.’

Voorlopig krijgen alle bestuurders bij KV van Smedts nog het voordeel van de twijfel. ‘Zeker Steemans en Timmermans hebben dat verdiend; zij waren nauw betrokken bij de redding.’ Van der Poel: ‘En wat heeft Somers misdaan? Zwart geld witgewassen? Als ze alle mannen in België moeten pakken die dat al gedaan hebben, zullen er hier nog weinig rondlopen.’ Smedts: ‘Wij hadden de pech dat de telefoon van Veljkovic afgetapt werd. Als ze de telefoons van alle bestuursleden van alle clubs zouden aftappen, zat heel België in de bak.’

Écht terugvechten

Smedts: ‘Ik sta vaak stil bij de dingen die ik in mijn supporterscarrière al gedaan heb voor KV. Als je rationeel nadenkt over hoeveel tijd en geld daar al is ingekropen, kun je dat nooit verklaren. Op een onbewaakt moment denk ik weleens: eigenlijk zou ik het beter laten varen, want dat voetbalwereldje, het klopt niet. Maar net als bij Bertrand gaat het ook mij niet om het voetbal. Als dát voor mij primeerde, kocht ik wel een abonnement op Anderlecht of keek ik op tv naar Barcelona-Real Madrid. Maar zulke matchen interesseren me niet. Vraag me ook niet wie op kop staat in 1A; ik wéét het niet. Mij gaat het om KV Mechelen als club. Die is dé leidraad in ons leven. Mijn beste vrienden komen voort uit die club. Er zijn mensen die elkaar leerden kennen dankzij de club en nu samen kinderen hebben. Hoe ken ik Bertrand en Corneel? Allemaal dankzij de club. En zo zijn er nog honderden anderen. Ik ken hen niet allemaal bij naam, maar sinds de vereffening komen hun gezichten me wel bekend voor. Als we elkaar kruisen op KV, knikken we naar mekaar. Dan weten we: jij was er ook bij.’

Onlangs is Smedts verhuisd, vertelt hij. ‘Ik had tien mensen die me kwamen helpen in mijn oude huis en tien in mijn nieuwe huis, allemaal KV-vrienden. Als ik wou, had ik honderd helpers. Zo werkt dat bij KV: je staat klaar voor elkaar.’ Van der Poel knikt: ‘Een paar weken geleden begaf mijn rolluik in de keuken het. Ik belde meteen Eric, een schrijnwerker die ik leerde kennen bij KV. Een paar dagen later hing er al een nieuw rolluik.’ Smedts: ‘Zó veel mensen zijn zó diep verbonden met die club. Vandaar dat ik nooit bang was dat KV zou verdwijnen. En of we tegen Anderlecht spelen of tegen Londerzeel, dat maakt ons niks uit. Als we straks in vierde provinciale tegen Hombeek moeten spelen, dan doen we dát. Misschien zal het zelfs plezanter zijn dan nu, want dan gaan enkel de zotten mee. In Mechelen worden we net fanatieker als het slecht gaat.’ Peeters: ‘In periodes zoals deze ontspruit er bij ons een soort van rebellie. Dan is het: wij tegen de rest.’

Als kenner van de KV-geschiedenis besluit Peeters: ‘Dit is geen champagneclub. KV ging in de jaren zeventig bijna financieel kapot in de tweede klasse, wat later won deze club de Europabeker, daarna ging ze in vereffening, nadien keerde ze terug en nu zit ze in deze miserie. KV Mechelen weerspiegelt het echte leven. Dat is niet altijd mooi. Dat is niet altijd winnen. KV heeft mij mee gevormd als persoon. Nergens anders heb ik mensen zó zien opstaan, zó zien samenwerken en zó zien hopen op een goede afloop als bij de vereffening hier. En dat was des te schoner omdat al die mensen daar op financieel vlak geen baat bij hadden. Als kind hoor je je ouders weleens zeggen: ‘Het leven is vallen en opstaan’, maar hier zag ik wat écht terugvechten is, hoe je er moet voor gaan, wat de tegenslag ook is. Dat is wat we nu weer willen tonen: wij zijn KV Mechelen, wij laten ons niet doen.’