Hoe Simon Deli van Rivaldo tot Materazzi evolueerde

© inge Kinnet
Peter t'Kint
Peter t'Kint Redacteur bij Sport/Voetbalmagazine

Club Brugge haalde de opvolger van Stefano Denswil weg bij Slavia Praag. Maak kennis met Simon Deli, de Ivoriaan die ooit bijna verlamd raakte na een harde trap en door een priester gered werd van een ‘lynchpartij’.

Il fut un temps… Ooit, kort na de eeuwwisseling, was er een tijd dat Ivorianen hier het mooie weer maakten. Cheick Tioté was een toptalent bij Anderlecht, Didier Zokora leidde als een maestro de verdediging van KRC Genk en de rookies van Jean-Marc Guillou veroverden de harten van veel stoere dokwerkers uit het Waasland.

Simon Deli fluit bewonderend als we samen dat lijstje aflopen. ‘Dit is een land dat grote namen uit Ivoorkust een eerste kans heeft gegeven. België is voor ons een referentie.’ Guillou moest na financieel geruzie een tijd zijn project opgeven, maar is nu terug in Ivoorkust, zegt Deli. ‘Hij heeft er een nieuw project, in samenwerking met de voetbalbond. Na zijn verdwijning is het een tijdje minder gegaan. Aan talent geen gebrek, het wordt er nog steeds elke dag geboren, maar het had eerder te maken met een minder goede opvolging en begeleiding. In zijn centrum was Guillou de patron, hij was streng. Maar we zijn nu weer op de goeie weg. Het WK in Rusland hebben we gemist, maar de afgelopen Afrika Cup was een goed tornooi.’

Geïsoleerd zijn, enkel maar lopen, van maandag tot zondag… Het was het moeilijkste moment uit mijn carrière. Maar ik zei: ‘Ze kunnen me gerust nog zes maanden laten lopen.’

Simon Deli

Opgroeien deed Deli in Abidjan, in een grote familie: ‘Zeven kinderen, vijf jongens, twee meisjes. Ik ben de vierde in de rij. Mijn papa speelde wat basket, maar maakte geen grote carrière. Mijn oudste zus heeft ook gebasket, maar ook zij is moeten stoppen.’

Zijn opvoeding noemt hij strikt: eerst school, daarna sport. Hij schikte zich naar de wensen van zijn ouders, tot hij zijn brevet haalde, zo rond veertien, vijftien jaar. Lachend: ‘Ik kwam thuis en zei: ‘Ik stop met school.’ Oe la la, iedereen in shock. Maar ik had een droom die ik wilde realiseren: een leven in het voetbal. Vrij controversieel. ( lacht) Op kritiek onthaald? Zeg maar gerust dat het zeer slecht onthaald werd. Want ik was vrij intelligent en op school ging het goed.’

Allemaal de schuld van de kranten. ‘ Didier Drogba, de broers Touré… Elke dag wel een foto van hen in de krant. Zij waren de modellen die wij wilden nabootsen en als het kon evenaren.’ Tegen de wind in zette hij door. Deli: ‘Ik weet niet of je me als koppig kunt omschrijven, maar ik vond het toen gewoon lastig om iedereen tevreden te stellen. School, je ouders, je omgeving… Ik had een oom die me daarop onder zijn vleugels nam en meenam naar Bingerville. Daar ben ik een tijdje gaan wonen, bij hem. Hij wilde me inschrijven in een richting foot-étude, maar ik vond het inschrijvingsgeld veel te hoog. Ik riep mijn nonkel en zei: ‘Op mijn leeftijd ben ik wat te oud om nog te betalen om te mogen voetballen. Zij moeten mij geld geven, zodat ik mijn familie kan helpen. Kom, we zijn weg, dit is niet de juiste oplossing.”

Ze gingen ook weg, om te testen bij Africa Sports. In die week zagen enkele Italiaanse trainers hem en zo startte zijn voetbalavontuur. ‘Met mijn oom trok ik naar een heel bekende markt in Abidjan, voor mijn eerste voetbalschoenen, want tot dan had ik altijd op blote voeten gespeeld. Witte Nikes, ik herinner ze mij nog zeer goed.’

Lichtvoetig

Zijn bijnaam heeft hij dan al. ‘Ik was geen verdediger. Ik was bresiliano ( lacht). Veel techniek, lang, niet te breed en ze noemden me Rivaldo. Maar op een gegeven moment, in een wedstrijdje met mes frères, toonde ik wat kunstjes toen un costaud erin kwam gevlogen. Ik kwam slecht neer, een paar weken lang leek het alsof ik een beetje verlamd was. Weken ben ik plat blijven liggen, tot ik langzaam herstelde. Toen heb ik beslist om verdediger te worden. Solider. Niet uit wraak maar om steviger te worden in de duels, al blijf ik een verdediger die in de eerste plaats houdt van uitvoetballen. Daarom ben ik fan van Barcelona, Ajax… Ploegen die voetballen van achteruit. Dat is ook mijn filosofie. ( denkt na) Voetbal is een spel van fouten en inmiddels weet ik goed dat de tegenstander mij daarmee probeert in de val te lokken, hopend op balverlies.’

En zo werd Rivaldo… Materazzi. ‘ Un grand frère noemde me zo. Hij speelde vaak op de playstation en vergeleek me met Materazzi, omdat we beiden een grote, linksvoetige verdediger zijn. Die man had de gewoonte de beste jongeren uit de wijk te verzamelen en ze voor hem wedstrijdjes te laten spelen. Anderen begonnen die bijnaam over te nemen. Maar mijn stijl is het niet, al blijft hij een groot verdediger, dat wel.’

In 2012, als late tiener, probeerde Deli de sprong naar Europa te maken. Een spelersmakelaar ontdekte hem tijdens wedstrijden met Africa Sports en versierde een test bij Sparta Praag. ‘Ik zal het nooit vergeten: Praag in december… IJs en sneeuw: een andere wereld. Op mijn eerste dag zei de trainer: ‘Kom, naar buiten, we beginnen eraan.’ Ik dacht: Meen je dat, nu, buiten? Hoe kan je daar in trainen? Maar tegelijk zei ik in mezelf: Simon, je hebt geen keuze. Je bent hier nu, veel mensen leggen hun hoop, hun leven, in jouw handen; je mag niet falen. Elke ochtend werd ik wakker met de idee: ze denken nu thuis aan mij en zijn aan het bidden, doe hen een plezier. En dus was het: naar buiten, de kou in, de sneeuw door, met bevroren voeten waar ik nog amper gevoel in had. Ik sprak geen woord Engels en met Frans kwam je ginds niet ver. Gelukkig hielp Wilfried Bony me met de praktische dingen. Maar ik moest er leren mijn plan te trekken en een man te worden.’

Hoe Simon Deli van Rivaldo tot Materazzi evolueerde
© Inge Kinnet

Een man werd hij, al zou het nog even duren voor hij echt naar Tsjechië verhuisde. De test lukte, maar de twee clubs bereikten geen akkoord. Een Tunesisch team wilde hem ook inlijven en op de club was een uitnodiging binnen gekomen van Olympique Marseille. Voor een test. ‘Geen contract. Maar het maakte een en ander wat complexer en ik heb daardoor veel tijd verloren. Pas in 2013 kon ik mijn eerste Europese contract tekenen. Voor drie seizoenen. Het betekende wel wat voor mij dat Sparta zo lang kon wachten. Zoveel geduld, zoveel vertrouwen…’

Vlucht naar Frankrijk

Vreemd is het dan ook dat hij er geen minuut in de A-ploeg speelde. Maar dat had dan weer met de trainer van toen te maken. Deli deed er naar eigen zeggen alles aan om zich zo snel mogelijk te integreren, hij leerde de taal, luisterde en zette zich in op training, maar met de hoofdcoach kwam er geen klik. Deli: ‘Ik kreeg nooit een kans.’ Tot overmaat van ramp liep hij met de B-ploeg een meniscusletsel op. De operatie slaagde niet helemaal en de terugkeer sleepte aan. Eens fit, werd hij twee keer in het bureau van de coach geroepen. Deli: ‘Maar twee keer was hij er niet. De eerste keer dacht ik nog: ok, er is wat tussen gekomen, maar na de tweede keer was het me te veel. Ik blijf een Afrikaan. Zoiets flik je me geen derde keer.’

Elke keer als ik het truitje van Slavia aantrok, leek het alsof ik een andere man werd.

Simon Deli

Zijn agent moest een club zoeken die hem wilde lenen. Zo belandde hij bij Budejovice, een tweedeklasser, waarmee Deli promoveerde. De club wilde hem behouden, maar Sparta weigerde. ‘De moeilijke verhouding bleef. Ik kreeg geen kans, maar evenmin uitleg.’ En zoals gezegd: zoiets flik je hem niet. Deli verdween met de noorderzon, richting Frankrijk.

Twee maanden zocht hij daar, zonder iets te vinden. Hij lag immers onder contract in Tsjechië. Toen hij terugkeerde naar Praag werd hij – uiteraard – aan de kant geschoven. Trainen deed hij alleen, onder begeleiding van een fysiektrainer. ‘Het moeilijkste moment uit mijn carrière. Geïsoleerd zijn, enkel maar lopen, van maandag tot zondag. Na twee weken kreeg de fysiektrainer medelijden. ‘Dit ga je niet volhouden. Komaan, trek er een streep onder.’ Maar ik zei: ‘Als ze willen kunnen ze me gerust nog zes maanden laten lopen.’ De voorzitter probeerde te bemiddelen en de trainer verzon een verhaal dat ik hem op het oefenveld zou hebben geconfronteerd. Ik viel uit de lucht. Ik antwoordde: ‘Ziet u mij op training, voor de ogen van alle ploegmaats, ruzie maken met de baas?’ Hij antwoordde: ‘Eerlijk, ik denk het niet.’ De voorzitter stelde een nieuw contract voor twee jaar voor, maar ik zei: ‘Neen, bedankt. Ik wil weg.”

Was een en ander ingegeven door latent racisme? Deli: ‘Ik geloof daar niet in. Ik weet tot vandaag niet wat hem bezielde, maar ik zag wél dat hij altijd jonge Tsjechen steunde. Wie in die periode zijn kans kreeg op mijn positie, was altijd jong en jeugdinternational. Maar als je vandaag hun parcours bekijkt, hebben ze nog niet de helft bereikt van mij. Zo goed zag hij het dus niet. Maar verder ga ik niet.’

Slavia

Het dieptepunt was bereikt, maar vanaf 2015 ging het enkel nog bergop. Deli werd een tweede keer uitgeleend, aan FK Pribram. ‘De trainer vroeg me of ik het eens wilde proberen als middenvelder. ‘Probeer er van te genieten’, zei hij. Ik lachte en antwoordde: ‘Na alles wat me is overkomen zal dat niet moeilijk zijn. Van elke seconde ga ik genieten!”

Een paar weken later nam stadsgenoot Slavia hem over. ‘Ze doopten me in Tsjechië om tot ‘de nieuwe YayaTouré‘, vanwege die rol op het middenveld. Toen heb ik wel moeten zeggen dat dat iets te veel eer was. ( lacht) Maar toen Slavia zich meldde, was ik wat terughoudend. Ik had een goeie band met de fans van Sparta en dan naar Slavia gaan… Maar uiteindelijk heb ik toch getekend.’

Het bleek de start van een fantastische periode met veel successen. Nationaal én Europees. ‘Ik heb met die club werkelijk álles beleefd. Toen ik eraan kwam, zaten we in een dal, we vochten tegen degradatie. Maar geleidelijk aan ging het beter en werden we onklopbaar. Ik was aanvoerder tegen Chelsea vorig seizoen, dat ga ik nooit vergeten. In twee jaar tijd werd ik er een legende. Elke keer als ik het truitje aantrok, leek het alsof ik een andere man werd. Wat mijn fysieke toestand ook was, want ik heb er behoorlijk gesukkeld met blessures.’

Opnieuw werd er eentje niet zo goed behandeld, waarna een hele periode van miserie volgde. Hij viel van het ene probleem in het andere. ‘In die moeilijke periode werd ik door Marc Wilmots, een fantastische coach, opgeroepen voor de WK-kwalificatiewedstrijd van Ivoorkust tegen Marokko. Ik voelde direct na de eerste training dat er iets fout zat in de knie. Ik dacht: het ligt misschien aan de reis, het veld, we zien wel. De volgende dag: idem. Na de training zó’n knie ( toont een dikke zwelling). Op donderdag rustte ik, vrijdag kreeg ik een inspuiting en de trainer kwam me opzoeken: of ik linksachter wilde spelen, want de anderen voelden zich niet goed. Ik heb dat toen geaccepteerd, ondanks mijn blessure, ondanks die ongewone positie, uit liefde voor mijn land, en omdat ik naar Rusland wilde.’

Helaas ging alles fout. Ivoorkust stond aan de rust al achter met 2-0, Deli’s blessure verergerde en hij bleef voor de tweede helft achter in de kleedkamer. Na de wedstrijd bezocht hij zijn kerk, zoals altijd, om God toch te danken. Daar liep het fout. ‘Deli ontsnapt aan een lynchpartij’, noteert de krant. De priester moest hem komen redden. ‘Lichtjes overdreven. Het gebeurde in de buurt waar ik ben opgegroeid. Een paar jongens kwamen op me afgestapt: ‘Waarom heb je geaccepteerd om op die positie te staan? Dat is je positie niet, je hebt het slecht gedaan, je had dat moeten weigeren.’ Ik zei hen dat ik het opnieuw zou doen als het mij gevraagd werd; alles voor mijn land. Daarop ontstond wat discussie, maar lynchpartij is een zwaar woord. Ze hebben me nooit aangevallen. Ze hadden eens moeten durven. ( lacht) Wat wel klopt, is dat de priester tussenbeide kwam om de boel te kalmeren.’

Slavia wilde hem na zijn terugkeer opnieuw laten opereren, maar Deli weigerde. Hij dacht dat het zonder ook zou gaan. Zijn plaats heroveren kostte moeite, want intussen heeft de ploeg een nieuwe trainer die eigen spelers meebracht. Deli: ‘Maar als je een winnaar bent, kan niks je tegenhouden. Ik won, kwam terug, werd weer basisspeler en toen hij me nodig had, stond ik er. Op een gegeven moment kwam de trainer naar me toe en zei hij: ‘Je bent een man.’ Un monsieur! Dat heeft me diep geraakt. Ik ben fier op ons seizoen, nationaal en Europees. We waren getalenteerd, maar soms hadden we het moeilijk, ook in eigen land. Het verschil met de rest was dat we vrienden waren. In Genk bleek dat. Thuis werd het gelijk en uit kwamen we achter, maar we veerden toch recht tegen een heel goeie ploeg… Sevilla een ronde later uitschakelen was top, de specialist van de Europa League. Daar zijn we diep gegaan, zowel fysiek als mentaal, en het is gelukt omdat we wisten wat we wilden: ons tonen voor de hele wereld. Dat is voetbal: je hebt altijd een kans. Voor de Champions League werden we vorig seizoen uitgeschakeld door Dinamo Kiev. Die zie ik straks met Brugge terug. Ik zeg je nu al: ze gaan me geen twee keer na mekaar uitschakelen. Geen sprake van.’

Naastenliefde

Op het internet circuleren wat krantenberichten met foto’s van Simon Deli die in zijn kerk goederen schenkt. Deli: ‘Ik help mijn kerk veel, ja. Niet alleen om God te bedanken voor alles, maar ook uit sociale overwegingen. Alles wat ik heb bereikt, is dankzij hem. God houdt van me. Dan denk ik: hoe kan ik iets terug doen? Dat is door behoeftigen te helpen. Daklozen, weeskinderen., . Ik doe regelmatig wat giften, uit liefde voor mijn naasten. Familie, vrienden, bekenden.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content