Lior Refaelov: ‘Voor goeie spelers vind je altijd een plaats’

Voor het eerst sinds hij in Brugge is, overwoog Lior Refaelov om België de rug toe te keren, terug naar Israël. ‘We spelen nu zonder 10 en zonder wingers. Ik zie geen positie voor mij.’

Met wedstrijden tegen Sporting Charleroi, AA Gent en KV Oostende, allemaal ploegen die vorig jaar nog play-off 1 speelden, breken voor Club Brugge interessante tijden aan. Maar eerst is er nog de bekerwedstrijd tegen Roeselare. Nu Club Europees is uitgeschakeld, wordt die beker nog belangrijker. De West-Vlamingen hebben immers een uitgebreide kern, waarin iedereen vecht voor zijn plaats en nu er weinig wedstrijden zijn, is de strijd intens. Ook voor Lior Refaelov (31), die na twee jaar blessureleed weer volledig fit is, maar nu moet knokken voor zijn plaats.

Refaelov: ‘Het zullen lange weken worden, tussen twee wedstrijden in. Voor een kern als de onze is het echt jammer dat we geen twee keer per week spelen. Maar goed, dat is de realiteit en die moet je in de ogen kunnen kijken.’

Is het gevoel hetzelfde als in 2013, toen jullie ook geen Europees najaar hadden?

Lior Refaelov: ‘Toen verloren we maar één duel, herinner ik me. Dit vind ik dramatischer. Je verliest eerst in de kwalificaties voor de Champions League en vervolgens in de play-offs van de Europa League. Twee uitschakelingen, dubbele pijn, voor spelers, staf en directie, maar vooral voor al die mensen die ons steunen.’

Heb je er een verklaring voor?

Refaelov: ‘Misschien is het niveau een beetje aan het dalen. Belgische spelers zijn hot op de markt en wie het hier een béétje goed doet, vertrekt al snel. Dat is normaal voor een voetballer die uitstekend presteert, maar misschien minder goed voor de competitie. Het is nog te vroeg om te zeggen dat het dit seizoen minder is, maar wat je wél al kunt zien, is dat de betere ploegen een pak punten verspelen. Misschien zijn de sterke ploegen wel minder goed geworden en de zwakkeren beter.

Maar nog eens, ik vind het vroeg om nu al zo’n conclusie te trekken. Elk jaar gaan de besten sowieso weg, maar de ploegen doen hard hun best om die jongens te vervangen. Club liet José Izquierdo gaan, maar pakte Dennis, Anderlecht heeft nog steeds een pak goeie spelers en alleen Youri Tielemans is er weg. In Gent zit nog steeds veel talent. De vraag is nu: slagen al die spelers erin om samen te voetballen? Diegene die daar het beste zal in slagen, wordt allicht kampioen.’

Maken spelers die vertrekken wel altijd de juiste keuzes? Kums en Sels waren snel terug.

Refaelov: ‘Een ploeg kan aanvallend spelen, of defensief. Domineren of voetballen om niet te verliezen… Dat alles moet je goed afwegen, voor je een keuze maakt. Checken of de ploeg waarin je terechtkomt wel iets is voor jou.’

Was José Izquierdo wijs in zijn keuze voor Brighton?

Refaelov: ‘Het moment was in elk geval goed, hij won hier alles en bewees voldoende. Waar is dan weer een andere zaak. Ik ken niet al zijn opties.’

Wordt er daarover raad gevraagd in de kleedkamer?

Refaelov: ‘Dat hangt af van je karakter. Sommige spelers praten daar veel over, anderen houden zoiets liever voor zichzelf. Van Joske wist ik meer dan andere ploegmaats omdat we goed bevriend waren. Of hij de juiste keuze maakte, daarvoor is het nu nog te vroeg. Hij moet zich nu aanpassen aan een ander tempo én aan de spelers rond zich. Maar ik geloof in zijn kwaliteiten om ook daar bij de beste elf te horen. Hij kan als voetballer de twee aan: op de counter spelen, of voetballen in een ploeg die de bal meer in eigen rangen houdt. Ik denk dat hij ook daar een aantrekkelijke sleutelspeler kan worden.’

Is hij fysiek sterk genoeg voor de Premier League?

Refaelov: ‘Fysieke conditie heeft alles te maken met de zin om te werken. Als het hoofd sterk is, kan je alles aan. De rest heeft hij van nature: snelheid, talent. En zijn spelintelligentie is hier enorm gegroeid.’

Was Björn Engels klaar om te vertrekken?

Refaelov: ‘Vorig seizoen was hij dat al, maar toen deed de club er nog alles aan om hem te houden. Jammer genoeg kreeg hij daarna af te rekenen met veel blessures. Ik geloof in zijn kwaliteiten. Als Björn zijn hoofd op orde krijgt, wordt het een topper die ook voor de nationale ploeg kan spelen.’

Wat scheelt er met zijn hoofd?

Refaelov: ‘Soms denkt hij te veel na. Björn moet beseffen dat slechte wedstrijden voorvallen, dat moeilijke momenten erbij horen. Nu zit hij veel te diep als het slecht gaat. Hij moet in zichzelf iets vinden waardoor hij sneller dingen van zich af kan zetten en herstarten. Nu zit hij te veel met dingen, terwijl wat hem overkwam, met iedereen gebeurt.’

Een beetje meer arrogantie en zelfverzekerdheid?

Refaelov: ‘Ja. Accepteren dat dingen soms niet lopen zoals je wil en dat je zelf niet altijd je vorm kiest. Ook niet vergeten dat de tegenstander ons ook met plannen bekampt, soms met betere. Eens je dat accepteert, kan je sneller terug naar je eigen ritme, je eigen wedstrijd. Als hij daar beter in wordt, is het écht iemand voor de basis van de nationale ploeg.’

Thomas Meunier achterna. Ben je verbaasd door zijn blijvende ontwikkeling?

Refaelov: ‘Thomas was hier een jaar toen Carl Hoefkens vertrok en Club op zoek ging naar een rechtsachter. Toen heb ik Thomas gezegd en je mag hem dat vragen: ‘Als jij daar voor gaat, raak je in de nationale ploeg.’ Hij lachte dat weg. Ik ben altijd een spits geweest, antwoordde hij, en ben nu een winger. Ik weet niet wat ik op die plaats moet doen. Ik denk dat hij één van de beste rechtsachters van Europa kan worden. Zijn offensieve kwaliteiten heeft hij altijd gehad en zijn fysieke ook. In Parijs leert hij defensief bij. Non-stop. Misschien dat Dani Alves nu nog beter is, maar die is niet zo jong meer. Als Thomas wat geduld heeft…’

Hoe kijk jij terug op de voorbije twee seizoenen?

Refaelov: ‘Twee ongelukkige starts. Twee seizoenen geleden brak ik op de eerste speeldag bij een tackle mijn voet. Achteraf bekeken had ik dat duel beter niet aangegaan, maar in het tempo van de wedstrijd doe je alles op instinct.’

Verwijt je dat jezelf?

Refaelov: ‘Verwijten is een zwaar woord, maar als het me nu overkomt, spring ik wellicht over de tegenstander en ga ik niet vol in de tackle. Maar je kent dat, je staat 2-1 achter, in de slotfase. Vorig seizoen was ik op de sukkel met pubalgie. Daar heb ik véél te lang mee gespeeld. We hebben te lang geloofd dat met werken aan stabiliteit en met oefeningen voor en na de training een operatie kon worden vermeden. Sommige weken ging het beter, maar als ik dan weer een aantal weken intensief werkte, kwam het terug. Met Michel Preud’homme was het de hele tijd overleggen, wanneer ik kon spelen, wanneer minder, alles in samenspraak met de medische staf. Achteraf gezien crazy, al dat gedoe. Twaalf maanden voetballen met pijn, de ene keer veel, de andere keer minder. Toen de dokter me bekeek, zei hij: ‘Ik kan niet geloven dat jij op jouw niveau voetbalt met die blessure.’ Hij zei dat hij al meer dan vijfduizend ingrepen had gedaan, en dat ik één van de slechtste gevallen was die hij ooit onder ogen kreeg. Mijn pijngrens ligt blijkbaar vrij hoog. Deze blessure moet ik echt mezelf verwijten, dat ik niet op het juiste moment ben gestopt. Het verschil met nu is immens. Nu voel ik me fysiek goed, volledig vrij. Ik kon alles meetrainen vanaf dag een. Veel te lang trainde ik met pijnstillers, speelde ik tegen 70 à 80 procent van mijn kunnen. In sommige wedstrijden kon ik niet schieten met de rechter, alles moest met links.’

Je was niet de enige met die blessure. Zijn jullie er al achter hoe dat kwam?

Refaelov: ‘Brandon Mechele en Ruud Vormer herstelden zonder operatie, maar wellicht was hun probleem iets minder ernstig dan het mijne. Waarom het juist ons overkwam, weten we niet. Het zijn typische blessures voor voetballers en dokters zijn er zelf ook niet uit hoe je ze het beste opereert. Sommigen snijden resoluut in je adductoren, de mijne niet. Meunier en Abdoulay Diaby kregen nog een andere soort behandeling.’

Nu je volledig fit bent, verdwijn je uit de ploeg. Waarom?

Refaelov: ‘De start was nog zoals ik verwachtte, maar toen verloren we van Basaksehir. Om eerlijk te zijn: een ploeg die beter was. Tegelijk probeerden we ook een ander systeem dan de voorbije jaren. Een 3-4-3 in balbezit die een 5-4-1 werd in balverlies. Ik denk dat ik het al bij al goed deed, in die eerste matchen, proberend een positie te vinden binnen dat nieuwe geheel. Als je aanvalt, heb je er in principe een voordeel bij, want er is een speler meer betrokken bij de aanval. Ik vind dat het in de eerste helft tegen de Turken thuis goed werkte, maar toen pasten ze zich aan en na de rust kregen we problemen. Wat wij nu missen, vind ik, is de kwaliteit om op het veld iets te doen, waardoor de tegenstander in de problemen komt. Als je altijd hetzelfde doet, word je voorspelbaar.’

Mist Club coaches op het veld?

Refaelov: ‘Vorig seizoen hadden we Benoit, Timmy, Ruud, Jelle, … Andere spelers kunnen die rol ook opnemen. Clasie is iemand met ervaring, persoonlijkheid, met een eigen mening. De ervaring van de Premier League kan helpen, denk ik. Hoe meer dezelfde spelers samen spelen, hoe meer ze de moed zullen hebben om het te doen.’

Waarom werd nadien van aanpak veranderd?

Refaelov: ‘We spelen nu 5-3-2. Je moest iets doen, want teams leren ook bij en passen hun strategie aan aan wat jij doet. Als we onderling in de kleedkamer niet snel oplossingen vinden, gaat het nog moeilijk worden voor ons. Wie op het veld staat, maakt niet uit, ik praat in algemene termen. Ik snap dat dit allemaal nieuw is voor ons, en voor de trainer en dat er wat tijd nodig is voor hij weet wat elke speler graag heeft, welke positie die verkiest. We staan aan het begin van iets. Met de 5-4-1 in balverlies voelden we dat we in het middenveld geen controle hadden. Ruud en Marvelous Nakamba moesten een pak ruimte belopen. Dennis en ik dekten de zijkanten af, maar ik voelde soms ook dat de afstanden te groot waren. Het kon werken, vond ik, als we het allemaal beter uitvoerden.’

Of dominanter waren.

Refaelov: ‘Juist. Maar in wedstrijden van een hoger niveau heb je nood aan meer controle op het middenveld. Daarom kwam de wissel naar een 5-3-2 en kwam Hans Vanaken in de ploeg. Hij kon centraal wat beter steunen. Het is iets waar we blijven op werken.’

Waar moet jij dan terecht?

Refaelov: ‘In die 5-3-2 heb ik geen positie, omdat we zonder tien spelen en zonder wingers. Dat is mijn situatie. Ik kan daar weinig aan doen. De coach beslist en ik, als prof, moet dat accepteren. Ik hoop dat er nog een positie komt, waarop ik kan spelen. Misschien in een diamant op het middenveld. Het kan dat we dat nog doen tegen een betere tegenstander, maar als je dominant bent, ben je beter af met twee spitsen en drie centrale middenvelders. Dan krijg je meer spelers in de box. Uiteindelijk moet je op zoek naar het systeem dat het beste past bij de spelers die je hebt. In de competitie werkt die 5-3-2 goed, de trainer zal wel zo doorgaan, denk ik.’

Hoeveel interactie met de coach is er daarover?

Refaelov: ‘Het is voor hem niet makkelijk. Dit is een grote uitdaging, nu al Club Brugge krijgen. Ik ken zijn geschiedenis als coach niet helemaal. Was het alleen STVV? Als Bart Verhaeghe en Vincent Mannaert beslissen dat hij de man is om Brugge te leiden, moet hij een zeer goeie indruk op hen hebben gemaakt qua voetbalfilosofie.’

Na Athene was je boos.

Refaelov: ‘Natuurlijk! Dat was een zeer belangrijke match. We wisten dat de uitwedstrijd onze cup final zou worden. En dan daar 3-0 verliezen… Vergeleken met Basaksehir was AEK Athene drie keer minder van kwaliteit. Daarom was ik ontgoocheld, én tegelijk gefrustreerd.’

Omdat jullie uitgeschakeld werden of omdat je niet startte?

Refaelov: ‘Een mengeling van de twee. Ik ben hier al zeven jaar lang altijd gestart, als ik fit was. Ik heb veel gedaan voor de club, we hebben samen veel bereikt, prijzen gepakt, … En dan gebeurde dit. Toen ik het aanbod van Maccabi Tel Aviv kreeg, flitste voor het eerst door mijn hoofd: ‘Misschien is het wel tijd om te gaan.’ Door de situatie. In de eerste wedstrijd onder Preud’homme was ik ook geen vaste starter, maar onder alle andere trainers wel. En ik heb er hier heel wat gehad.’

Onder Leko werd je het slachtoffer van een tactisch andere aanpak.

Refaelov: ‘Zo legde hij het me ook uit, maar ik geloof dat je voor goeie spelers altijd een plaats kan vinden op het veld, wat ook het systeem is.’

Het moet mogelijk zijn dat jij samen met Vanaken op het veld staat.

Refaelov: ‘Dat is wat iedereen wil. Maar als de coach denkt dat ik niet goed genoeg ben, of als het geen goeie zaak is, respecteer ik die beslissing.’

Waarom ben je niet naar Israël teruggekeerd?

Refaelov: ‘Ik kan hier niet alles zeggen. Bart en Vincent lieten me niet zomaar vertrekken. Het waren de laatste dagen van de transfermarkt, het was moeilijk om nog iemand binnen te brengen en er waren al een paar spelers uitgeleend.’

Kreeg je de belofte dat je mag gaan in de winterperiode?

Refaelov: ‘Daar hebben we niet over gepraat. Voetbal is zo dynamisch, je kan moeilijk nu plannen voor de winter. Voetbal is de realiteit van week tot week, binnen een maand kan alles er weer heel anders uitzien.’

Wie echt iets wil forceren, slaagt daar wel in.

Refaelov: ‘Ik heb in heel mijn carrière maar voor twee clubs gespeeld. Ik ben een zeer stabiel persoon, er moet in mijn leven niet te veel veranderen. Ik controleer graag en ik denk dat ik uiteindelijk altijd de beste keuze heb gemaakt voor mij en voor mijn familie. Op dat vlak heb ik nergens spijt van. Ik was al 25 toen ik naar België kwam. Dat leek me een goed moment, omdat ik in Israël alles had gewonnen. Dat miste ik in het begin in Brugge, die prijzen. Ook omdat ik wist hoe hard Vincent en Bart hun best deden om succes te halen. Daarom was de titel voor de oudere spelers zo speciaal. We hebben er veel voor gedaan.’

Is het dan teleurstellend dat je géén kapitein bent en dat ze je niet lieten vertrekken?

Refaelov: (denkt lang na) ‘Er zijn dingen die ik liever voor mezelf houd. Dit zijn geen thema’s om in de media te bespreken. De juiste mensen weten hoe ik denk.’

Hoe is het contact met de coach?

Refaelov: ‘Het zou unfair zijn om Ivan te vergelijken met iemand die hier vier jaar was en successen haalde. Hij is jong en start pas, die moet je meer tijd geven. Het is voor mij nu elke dag gewoon trainen om op de wedstrijddag klaar te zijn. Een voetballer wil altijd op het veld staan, en als dat niet lukt, ben ik teleurgesteld.

‘Van Preud’homme heb ik dit geleerd: elke coach heeft een tactiek die hij verkiest, maar uiteindelijk staan de beste spelers wel op het veld. Daar geloof ik in. Michel wilde direct spel, met veel mensen die in de ruimtes doken en niet zozeer naar de bal kwamen, maar ons beste voetbal brachten we wel combinerend. Ik vond de start onder Leko ook leuk, ik voelde me goed bij de manier van voetballen. Hij zei ook dat het slechts in het nieuwe systeem is dat hij moeilijk een nieuwe positie vindt voor mij. Maar dat geloof ik niet. In elk systeem moeten goeie spelers een manier vinden om samen te kunnen spelen.’