‘Moderne trainers willen geen jaknikker naast zich’

AA Gent versus KRC Genk is een bijzondere affiche in de achtste finales van de Europa League. Zeker voor assistent-trainer Peter Balette, die afgelopen zomer na één jaartje Genk alweer terugkeerde naar de Buffalo’s.

Tranen rolden onbedwingbaar langs zijn wangen, toen Peter Balette (55) vorig seizoen met KRC Genk terugkeerde naar de Ghelamco Arena, daar waar hij enkele maanden eerder de eerste landstitel in de clubgeschiedenis van AA Gent mee beleefde aan de zijde van Hein Vanhaezebrouck. Om familiale redenen vertrok Balette in de zomer van 2015 bij Gent om in Genk, op een steenworp van zijn thuis in Heusden, assistent te worden van Peter Maes. Het leek een droomscenario voor KRC Genk: het Limburgse duo Balette en Maes dat met een jonge, talentrijke selectie een successtory zou schrijven zoals ze dat deden bij respectievelijk Gent en Lokeren. Het draaide anders uit: een jaar later stond Balette alweer in de Ghelamco Arena.

‘Mijn terugkeer naar Gent was geen vlucht van Peter Maes of van KRC Genk. De technische staf werkte prima samen en Genk blijft een prachtige club, ze brengen goed voetbal’, benadrukt Balette tot driemaal toe tijdens het gesprek, waarna hij een beetje uitleg geeft bij de ‘maar’ die daarop moet volgen. ‘Ik had een voorgevoel dat het er ooit zou ontploffen: de chemie tussen trainer en bestuur was niet zoals ze zou moeten zijn. Na vergaderingen met Dimitri De Condé en Patrick Janssens merkte je geregeld dat Maes zich niet begrepen voelde. De visies stemden niet overeen. Die spanning was van bij het begin aanwezig. Om eerlijk te zijn: dat speelde mee in mijn afweging toen Gent me het voorstel deed om terug te keren. Ik ervoer met de toenmalige staf bij Genk niet de stabiliteit die nodig is om op lange termijn iets op te bouwen.’

Jij zat er tussen twee vuren: enerzijds was je close met sportief directeur De Condé, die je nog als speler gekend hebt bij Heusden-Zolder, anderzijds was je de assistent van Maes.

BALETTE: ‘Inderdaad. Dimitri heeft me naar Genk gehaald. Ik eet niet graag van twee walletjes, bij de ene dit zeggen en bij de andere dat. Zo functioneer ik niet. Het is niet de hoofdreden waarom ik terugkeerde naar Gent, maar het speelde zeker mee. Deze zomer al stelde ik me de vraag: wat als Peter moet opstappen, wat gebeurt er dan met de technische staf? Akkoord, Genk zag me als opvolger van Pierre Denier en als iemand voor de lange termijn, maar toch…

‘Bij Gent zijn de lijnen tussen management en sportieve cel duidelijk. Ivan De Witte en Michel Louwagie zijn de bepalende figuren en zij zitten samen met Hein. Daar komt niemand tussen. Ook zij hebben hun meningsverschillen maar die worden meteen uitgeklaard. Ik wil niet het proces maken van Genk en luidop beweren dat daar anders gewerkt moet worden, maar hier zijn de lijnen korter, dat draagt bij tot het succes.’

Je was vertrokken bij Gent vanwege het familiale aspect. Wat is er dan veranderd?

BALETTE: ‘Mijn vrouw werkt nu parttime en komt veel vaker naar Gent. We hebben een ruimer appartement, waar ook mijn kinderen kunnen overnachten als ze willen. Mijn dochter doet het nu ook goed op school en komt geregeld naar hier.’

Uiteindelijk ben je maar één jaartje weg geweest, maar wel een historisch jaar, met een eerste Champions Leaguedeelname voor Gent. Hoe heb je die wedstrijden beleefd?

BALETTE: ‘Heb je geen spijt dat je die campagne gemist hebt, Peter? Die vraag krijg ik vaak. Laat ons eerlijk zijn: het waren niet de grootste namen die Gent in de Champions League trof. Valencia bijvoorbeeld, daar was ik al geweest met Club Brugge. Het is dus niet dat ik die momenten nooit eerder beleefd heb.

‘Het maakte mij veel gelukkiger dat mijn dochter vorig jaar slaagde voor haar studies dan dat ik op mijn cv Zenit of Valencia kon bijschrijven. Uiteraard leefde ik enorm mee met die Europese wedstrijden, maar ik was

er niet doodziek van.’

Wat was jouw eerste gedachte toen de naam van KRC Genk geloot werd voor de achtste finales van de Europa League?

BALETTE: ‘Het strookt niet helemaal met het cachet dat je verwacht van Europees voetbal, want daar hoort het buitenland bij. Dan heb ik het louter over het sportieve. Als je meer met het logistieke bezig bent, zoals Michel Louwagie, is dit geen slechte loting. Zeker omdat we nog volop in de strijd om play-off 1 verwikkeld zitten. Voor hetzelfde geld moet je tussendoor naar Rusland. De Luminus Arena ligt op twaalf minuten rijden van mijn thuis, dat geeft toch een bizar gevoel. Je wilt altijd liever eens naar een stadion waar je nog niet geweest bent. Wij zijn in Gent wel verwend op dat vlak: als je in een uitverkocht Wembley mag spelen, wakkert dat de goesting aan om meer van dat soort affiches te loten.’

Was Wembley ook voor jou een voorlopig hoogtepunt in je carrière?

BALETTE: (knikt) ‘Meer dan over Tottenham ging het in onze spelersgroep over die mythische locatie. Al tijdens de training daar geraakten we zwaar onder de indruk, vooral van de perfecte staat van het veld dan. De dag van de match lag het nóg beter. Spelers namen zelfs foto’s van de grasmat.’

Heeft zo’n grasmat een invloed op het spel?

BALETTE: ‘Absoluut. De dag voor een wedstrijd doen wij altijd wat tactische aanvallende oefeningen; dat balletje ging zó vlot rond. Het spelplezier spatte ervan af. De stadionverantwoordelijken hadden na ons uurtje training – alles werd daar perfect getimed – alle moeite van de wereld om onze spelers van het veld te krijgen.’

Hoe bereid je die groep voor op wat hen de dag nadien, in een met 80.000 mensen gevuld Wembley, te wachten staat?

BALETTE: ‘Dat kun je niet. Het is zoals strafschoppen oefenen: de wedstrijdomstandigheden vallen nooit na te bootsen. De club heeft ondertussen wel de Champions League meegemaakt – vorig seizoen speelden ze toch op Valencia en Wolfsburg – en veel spelers zijn international, helemaal nieuw is dit soort situaties dus niet meer. Ik denk dat we meer overdonderd werden door de druk en het fysieke vermogen van Tottenham in die aanvangsfase. Wij hebben achteraf cijfers opgevraagd – over het aantal sprints die hun spelers trokken, de meters die ze aflegden, et cetera – en daaruit blijkt dat Tottenham zichzelf overtroffen heeft in die match tegen ons. Ze leverden een fenomenale fysieke prestatie, nog straffer dan ze doorgaans doen in de Premier League. Die data gebruiken we nu gretig om onze spelers te confronteren met wat beter kan.’

Hoe ging het er eigenlijk na de wedstrijd aan toe in de groep?

BALETTE: ‘Het hotelpersoneel had een glaasje cava voorzien, maar de meerderheid van de spelers heeft dat laten staan. De trainers hebben het meest gedronken. (lacht) Waren de spelers zo vermoeid dat ze meteen hun bed wilden opzoeken? Of misschien zat hun focus al bij de competitiematch tegen Excel Mouscron? Hein was meteen na het eindsignaal al bezig over die match. Hij is zo gefocust op details, het op tijd innemen van de recuperatieshakes en de training de volgende ochtend bijvoorbeeld, dat hij weleens vergeet te genieten. Hij is werkelijk maniakaal bezig met zijn vak.’

Hoe ongelegen komen deze Europese matchen tegen Genk?

BALETTE: ‘Wij hebben van hogerhand genoeg signalen gekregen dat play-off 1 superbelangrijk is voor ons. Anderzijds ga je ook niet verklaren dat je geen Europese kwartfinale of halve finale wilt spelen.’

Voor Genk moet de Europa League het seizoen redden.

BALETTE: ‘En dat zorgt misschien voor meer druk bij hen. Welke invloed heeft dat op zo’n jonge ploeg? Dat valt af te wachten. Uiteraard nemen we Genk serieus, maar onze focus ligt toch op KV Mechelen.’

Zijn er in dat ene seizoen Genk spelers die jou op sportief of menselijk vlak geïmponeerd hebben?

BALETTE: ‘Alejandro Pozuelo! Hoe die jongen zich op korte tijd wist aan te passen in Genk, daar heb ik veel bewondering voor. Een frêle jongen, had de seizoenen voordien in Spanje en Engeland amper gespeeld, en moest dan in een fysiek sterke competitie aan de bak onder een trainer die viriel spel vraagt. Allemaal geen evidentie. Maar hij had de mentaliteit en de vista. Dat ik hem nu als kapitein zie blinken, doet mij plezier. Als ik één naam naar voren mag schuiven om hier bij ons in te lijven, is het die van Pozuelo. Ook Thomas Buffel, op zijn leeftijd en met al zijn privéproblemen, imponeerde mij.’

Waar staat Leon Bailey in je ranking van talenten met wie je al werkte?

BALETTE: ‘Hij had het in het begin moeilijk, mede door de harde en directe aanpak van Peter Maes. Leon Bailey is zelf een grote persoonlijkheid, ondanks zijn jonge leeftijd. Mondig, op training en in de kleedkamer. Er gebeurde veel rond hem, hij stond constant in de belangstelling.’

Welke rol speelde zijn stiefvader en makelaar Craig Butler daarin?

BALETTE: ‘Ik ga daar niet te veel over zeggen. Alleen dit: als er iets niet gebeurde zoals hij het wou, kreeg je dat wel te horen. Hetzij rechtstreeks, hetzij via het bestuur. Hij zat er kort op. Leon stond daar boven, maar het wordt toch belangrijk dat hij de komende jaren een goede omkadering krijgt.

‘Op zijn positie is Bailey een van de grootste talenten die ik meemaakte, maar het grootste talent blijft Ivan Perisic. Tijdens zijn eerste weken bij Club liep ik de hele tijd met mijn mond open van verbazing. Tweevoetig, kopbalsterk, snel, uitstekende fysieke testen… de meest complete voetballer met wie ik al werkte. Zijn carrière na Club spreekt boekdelen.’

Naast Genk en Gent heb je ook bij Standard en Club Brugge gewerkt. Waar ervoer je de meeste druk?

BALETTE: ‘Bij alle topclubs zijn er al supporters aan het trainingsveld verschenen om te protesteren. Op dat vlak is Gent een droom om te werken. Natuurlijk, het is hier de voorbije jaren alleen maar crescendo gegaan. Ook nu leeft er enthousiasme door die Europa League en doen we mee voor play-off 1. Maar evengoed missen we beide en barst straks de kritiek los.’

Was Standard op dat gebied de beste leerschool?

BALETTE: ‘De onrust daar had vooral te maken met voorzitter Roland Duchâtelet. De supporters konden zich niet vereenzelvigen met hem, ook al waren de resultaten goed. Onder José Riga hebben we bijvoorbeeld een fantastische Europese campagne gedraaid en toch waren er protesten. Dat verbaasde me wel. Het is de Vurige Stede in alle opzichten, negatief en positief. Soms zorgen de fans ervoor dat je een match wint, maar soms sta je bang in de dug-out of wandel je na de match met een klein hartje naar je wagen.’

Is dit seizoen uitdagender dan dat eerste seizoen onder Vanhaezebrouck? De kern is breder en ook tactisch moeten jullie veel creatiever zijn om de tegenstanders nog te kunnen verrassen.

BALETTE: ‘Absoluut. De grootste verandering is toch dat de as van de ploeg weg is: Sels, Kums, Depoitre. Dat was de kapstok van het succes en die is moeilijk te vervangen. We voetballen nu iets anders, met een ander soort spits ook. Maar Hein is een kameleon, hij vindt altijd de juiste kleur.

‘Het grote verschil heet Sven Kums. Hij was de spil in het raderwerk, veel verloren ballen konden door hem toch omgevormd worden tot iets positiefs. Neto nam die rol een beetje over, maar sukkelde met blessures. Esiti evolueert nog. We moeten al die nieuwe spelers weer bijschaven, dat vergt tijd.’

Wat is je geheim om niet-geselecteerde spelers gemotiveerd te houden?

BALETTE: ‘Zorgen dat de coach geen energie moet steken in oppepwerk voor de bankzitters, dat is hier mijn hoofdtaak. Door hard met hen te werken, door enthousiasme te tonen, creëer je respect bij die afvallers. Spelers weten dat als ze hun best doen, er een moment komt dat ze hun kans krijgen. Ook jongeren, zie maar naar Thibault De Smet en Louis Verstraete. Aangekochte spelers genieten geen voorkeursbehandeling.’

Dat er dit seizoen meer druk op de ketel zit, merk je aan het gedrag van Hein Vanhaezebrouck. Zoals de apathische coaching tegen Genk, de week na zijn uitsluiting tegen Anderlecht en aan het eind van een desastreuze maand december. Heb jij daar dan je bedenkingen bij?

BALETTE: ‘Dat was vooraf doorgenomen. Na zijn uitsluiting tegen Anderlecht wilde hij zich gedeisd houden. Hij vroeg me om tegen Genk de coaching langs de zijlijn te doen, de persconferentie over te nemen. Ik ga eerlijk zijn: ik had het daar moeilijk mee uit respect voor Hein zelf. Overnemen van een coach wanneer hij in de tribune zit, tot daaraan toe, maar wanneer hij achter je in de dug-out zit? Dat komt toch raar over bij mij, alhoewel ik wist dat Hein dat deed met de beste bedoelingen. Hij wilde tonen dat hij besefte dat hij te ver was gegaan tegen Anderlecht. Dat had echter een verkeerde impact, want de media interpreteerden dat eerder als een provocatie. Nadien zei iedereen: we missen de echte, breed gebarende Hein langs het veld. (lacht) En daar was ik het mee eens. Club Brugge tegen Gent, dat moet Michel Preud’homme tegen Hein Vanhaezebrouck zijn. Hun energie en passie hoort bij die affiche.’

Hoe moeilijk was het eigenlijk om bij Genk tijdens tactische besprekingen niet constant naar Gent en Hein Vanhaezebrouck te verwijzen?

BALETTE: ‘Soms kreeg ik dat verwijt naar mijn hoofd geslingerd van Maes en stonden we neus aan neus, maar na afloop pakte hij je dan vast en riep hij: ‘Zo wil ik je hebben! Zo moet het zijn!’ (lacht) Het is normaal dat je teruggrijpt naar formules die je succes bezorgden, dus is het logisch dat ik Gent als referentie gebruik.

‘Van Maes heb ik ook zaken geleerd, bijvoorbeeld op het vlak van motivatie. Hij betrok zijn assistenten anders bij zijn veldtrainingen dan Hein, die graag alles zelf in handen houdt. Ik sta misschien bekend als aimabel, maar als het moet kan ik scherp uit de hoek komen. Moderne coaches willen geen jaknikkers naast zich, maar uiteindelijk neemt de T1 de beslissing en ga je daar honderd procent voor. Dan moet je als assistent niet achter de rug gaan zeggen aan spelers dat jij het anders zou doen… Zulke hulptrainers zingen het doorgaans niet lang uit bij een club.’

In welke mate ben jij ondertussen vergroeid met Hein? Zou je hem bijvoorbeeld volgen naar het buitenland?

BALETTE: ‘Daar praten wij niet over. Het heeft weinig zin om nu verklaringen af te leggen, want die kunnen een jaar later alweer achterhaald zijn. Ik denk trouwens dat Hein hier nog lang zal rondlopen: hij heeft net als een volleerde architect het nieuwe oefencomplex uitgetekend. Ik heb hier een contract voor vijf jaar en ik hoop echt dat dat samen met Hein kan zijn.’