Een tactische terugblik op de 1-0-nederlaag van de Rode Duivels in de Derby der Lage Landen.
Wordt een voetbalmatch gewonnen met woorden? Misschien, soms, met spreekwoorden. Een van die gezegdes is dat je een oude aap geen smoelen moet leren trekken. We hebben Louis van Gaal nooit in bomen zien slingeren, maar er zijn er toch niet veel die de zeventiger voetballessen hebben kunnen geven op de internationale scène.
Voor de terugwedstrijd in de Amsterdam ArenA stonden de Belgen voor een erg lastige taak. Ze moesten met drie doelpunten verschil winnen om nog naar de Final Four te kunnen, maar de Nederlanders verloren in eigen huis niet meer met zo’n verschil sinds de jaren 1960. En Van Gaal heeft in zijn derde periode als bondscoach dan weer nog geen enkele wedstrijd verloren. Meer zelfs, alle wedstrijden samengeteld op de Nederlandse bank moest de coach nog maar 4 keer van de 57 in het onderspit delven, zonder de uitschakeling van Oranje in de halve finale van het WK 2014 tegen Argentinië meegeteld. Die match eindigde na verlengingen namelijk op een gelijkspel.
Amadou Onana en Timothy Castagne werden voor de Derby der Lage Landen in de basiself gedropt om de tekortkomingen van de heenwedstrijd op te vangen. Toen had van Gaal België omschreven als een ‘gemakkelijke ploeg om onder druk te zetten’, terwijl Virgil van Dijk had toegegeven dat het niet zo moeilijk was om de ruimtes te vinden in het Belgische blok. Dat moesten Onana en Castagne veranderen.
Louis van Gaals plan was even rudimentair als formidabel. De Belgische centrale verdediger in de driemansdefensie werd met rust gelaten, terwijl over de rest van het veld koppeltjes werden gevormd. Toby Alderweireld heeft dan wel het wapen van een goeie afstandspass, maar kon moeilijk de vrije mensen vinden, terwijl Eden Hazard steeds onder zware druk stond met Jurrien Timber in zijn nek. Een plannetje dat uitstekend lukte voor Oranje, want voor het eerst eindigde Eden Hazard een wedstrijd als starter zonder ook maar één geslaagde dribbel. In Amsterdam kreeg het België van de dribbelaars geen voet aan de grond.
Alderweireld en de derde man
Uit zijn statistieken bleek dat Toby Alderweireld op een eiland stond (106 geprobeerde passes, 40 meer dan gelijk welke andere Duivel). Die eenzaamheid was ook voelbaar wanneer hij met de bal aan de voet opschoof. Nochtans waren er manieren om dat op te lossen. Amadou Onana liet dat al in de eerste minuten van de wedstrijd zien door te infiltreren op rechts. De Evertonspeler, ongrijpbaar in balbezit en krachtig tussen de linies, ontdeed zich van zijn verdediger en vond een vrije Hazard aan de rand van de zestienmeter, maar die joeg de bal gehaast over doel. Nog geen tien minuten later was het de goede druk van Kevin De Bruyne die via Michy Basthuayi opnieuw tot een kans leidde, maar strandde in de handschoenen van Remko Pasveer.
België nam het initiatief, dankzij een veel nauwkeurigere pressing dan in de heenwedstrijd. De ploeg kwam gemakkelijk over de middenlijn, maar raakte bijna nooit tot in het strafschopgebied van Oranje, mede door die een-op-een-aanpak van de Nederlanders. Je moet ze dan ook niet leren hoe je de ruimtes klein kan houden.
Kevin De Bruyne zocht naar oplossingen en is een krak in het concept van de derde man. Als de pas van speler A naar B gesloten is, moet je via speler C gaan om B te bereiken. Een eenvoudige wiskundige formule, maar een die moeilijk toe te passen is voor de Duivels, waar de twee middenvelders vaak liever uit het centrum trekken om aanspeelbaar te zijn voor Alderweireld en zo De Bruyne of Hazard te bereiken. Het probleem is dat zodra ze met de rug naar het spel staan en onder druk worden gezet, de twee aanvallende toppers geen keuze hebben dan het blok te forceren via individuele acties, die vaak tot niets leidden. Van de 22 dribbelpogingen slaagden de Belgen maar in 13.
Het lot van de natie lag dus in handen van Toby Alderweireld. De Antwerpenaar voltooide 22 van zijn 28 lange passes met als gevolg een kans voor Castagne die te gretig een afvallende bal door de miscommunicatie bij de Nederlanders over doel schoot. Ook Onana wist nog een kans te krijgen door zijn gretigheid, maar zijn schot met links was te zwak en centraal.
De les van Virgil
Net als in de eerste wedstrijd van deze Nations League probeerden Roberto Martínez – op de tribune – en zijn staf een mobielere nummer negen uit na de rust om uit de greep van Virgil van Dijk te blijven. Charles De Ketelaere kwam het veld op, samen met Yannick Carrasco, die voor meer succesvolle individuele acties moest zorgen. De Atléticospeler probeerde, maar opende vooral de boulevard voor bulldozer Denzel Dumfries. Het kostte een nette exit en een uitgestrekte rechterhand van Thibaut Courtois om een nieuwe afstraffing te voorkomen.
De wedstrijd kantelde na het uur, toen Leandro Trossard in het spel kwam, dynamischer maar niet bijzonder effectiever dan Eden Hazard, die technisch nog steeds onberispelijk was, maar de fitheid miste om veel schade aan te richten. Een eerste grote kans volgde na een sublieme pass van KDB, die Onana net voor doel vond. De jonge middenvelder kreeg zijn voet echter niet genoeg achter de bal om Pasveer te verschalken. Aan de andere kant eindigde een slechte pass van Alderweireld in een Nederlandse corner, waaruit Van Dijk het blok van Debast wegspeelde en vervolgens in het gebied van Onana sprong om de beslissende treffer te scoren.
Het spel was meer open, met Debast die het initiatief nam, maar niet erg succesvol was (tien passes vooruit geprobeerd, slechts vier geslaagd). Het einde van de wedstrijd werd samengevat in één cijfer, verergerd in de eindsprint, maar aanwezig in de hele wedstrijd: van hun 84 momenten in balbezit kwamen de Rode Duivels 60 over de middellijn en slechts 13 in het strafschopgebied. Oranje daarentegen passeerde het middenveld slechts 47 keer in 82 keer, maar drong 20 keer het Belgische strafschopgebied binnen. Een erg goeie Courtois was nog om Cody Gakpo en vervolgens Steven Bergwijn van de 2-0 te houden en Lukebakio zo de kans te geven om België nog langszij te brengen. Jammer genoeg spatte zijn prachtige omhaal uiteen tegen de paal. Het logische gelijkspel zou de analyses zeker hebben veranderd.
Na te zijn verslagen in een wedstrijd waarin ze tactisch hun meerdere moesten erkennen in Nederland en uitgeschakeld te zijn in de Nations League, verlieten de Rode Duivels Amsterdam dus erg teleurgesteld. Met één zekerheid, die het paradoxale effect heeft de toekomst onzeker te maken: het Brazilië van Europa is niet langer te vinden in Brussel. Als dat nog het geval was, zou Louis van Gaal nooit hebben gekozen voor die man-op-mandekking. De ‘dribbelsnelweg’ bestaat niet meer. De vraag is of er nog tijd is om andere routes uit te stippelen om te verrassen in Qatar.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
