Welk ‘WK-effect’ voor het Belgische vrouwenvoetbal?

© BELGAIMAGE

Het damesvoetbal bleef in België lang in de schaduw van zijn mannelijke tegenhanger, maar momenteel bloeit het volop. Al is het niet allemaal rozengeur en maneschijn.

Voor de Franse Bleues piekten de kijkcijfers op TF1, voor de Engelse dames op de BBC eveneens, en tijdens de halve finale van de Oranje Leeuwinnen zat één Nederlander op de drie voor de tv: ja, er was deze zomer iets aan de hand op de Franse grasmatten. Niet alleen de bevestiging van de dominantie van de Amerikaanse vrouwen in het wereldvoetbal, maar ook de nieuwe dimensie die alle speelsters en damescompetities zijn binnen getreden.

Op dit WK, dat misschien alles gaat veranderen, waren de Red Flames van Ives Serneels afwezig. Maar ook zij hebben hun aantal supporters in de loop der jaren zien toenemen, met een grote boost tijdens het EK 2017. Het was hun eerste deelname aan een internationaal toernooi en ze wisten het volk te begeesteren: hun laatste wedstrijd werd door ruim een miljoen kijkers gevolgd op Eén en de RTBF.

Het Belgisch damesvoetbal in zijn totaliteit kreeg een boost, het aantal aangesloten vrouwen verdubbelde op zeven jaar tijd: van 21.000 in 2011 naar ruim 40.000 in 2018. Het ‘WK-effect’ valt zo kort na de eindzege van de VS moeilijk te meten, maar de tijd is sowieso rijp om het succes te verzilveren.

Peanuts van de Premier League

In maart van dit jaar kondigde de Pro League aan dat clubs die een damesploeg inschrijven bij de KBVB een groter stuk van de koek zouden krijgen bij het verdelen van de tv-rechten. Volgens dezelfde gedachtegang besloot de Pro League 300.000 euro vrij te maken (voortkomend uit die tv-gelden) om onder die clubs te verdelen. Een bedrag dat besteed diende te worden aan die vaak verwaarloosde afdeling. Maar uiteindelijk schoot er slechts 50.000 euro over voor elk team van de Super League, de hoogste afdeling bij de vrouwen.

Pierre François, de CEO van de Pro League, drukte vervolgens zijn wens uit dat de eerste klasse van het kampioenschap vanaf volgend seizoen live op tv zou uitgezonden worden. Als dat doorgaat, dan zouden de clubs in kwestie, die vaak noodlijdend zijn, meer inkomsten kunnen genereren.

Pro League CEO Pierre François wil de 1e klasse van de vrouwen, de Super League, op televisie.
Pro League CEO Pierre François wil de 1e klasse van de vrouwen, de Super League, op televisie.© Belga

Want eerlijk gezegd: wat doe je met die fameuze 50.000 euro? ‘Niet veel’, glimlacht Dominique Reyns, voorzitster van de Gent Ladies. ‘We investeren dat niet in de salarissen van de speelsters, maar eerder in de accommodatie. Het is niet altijd gemakkelijk om te overleven.’ Over de toekomst is ze naar eigen zeggen een beetje pessimistisch: ‘Een technische staf, dat is niet gewoon een coach en zijn assistent. Je hebt ook een keeperstrainer, een videoanalist… Dat heeft allemaal zijn prijs.’ Die professionalisering is positief en de wil is echt aanwezig om verder te ontwikkelen, maar de bestaande mechanismes volstaan niet altijd om een groei toe te laten.

Het aantal aangesloten vrouwen verdubbelde op zeven jaar tijd: van 21.000 in 2011 naar ruim 40.000 in 2018.

Multitaskende speelsters

Idem voor de speelsters, die nog te vaak naar het buitenland moeten om prof of semiprof te worden. ‘Voor een eersteklasser wordt een minimum van vier trainingen per week opgelegd’, zegt Katrien Jans, Women’s Football Manager bij de Belgische bond. Bij de Gent Ladies zijn er dat zelfs zes, zo vertelt men ons bij de club, wat de kost nog verhoogt.

‘Dat is de enige manier om een beter spelniveau te halen. Maar de speelsters, die moeten puzzelen met hun privéleven en hun werk, kunnen niet altijd volgen.’ Herinner u dat Aline Zeler, recordinternational van de Red Flames, die in mei van dit jaar afzwaaide, meerdere jobs moest combineren om haar carrière te kunnen verderzetten. Niet meteen iets dat je verwacht van een international. Het was nochtans moeilijk om het anders te doen wanneer men weet dat een goed salaris volgens de RTBF tussen de 1500 en de 2000 euro zou liggen.

Een ander probleem: de toegankelijkheid van de infrastructuur. ‘We beschikken vaak niet over dezelfde faciliteiten als de jongens, want we hebben meerdere ploegen, zowel voor mannen als vrouwen’ zegt Dominique Reyns van Gent. ‘Onze A-ploeg heeft soms toegang tot het complex van de jongens, maar voor de andere moeten we bij de gemeente een veld huren.’ Nog een extra uitgave dus.

Aline Zeler, recordinternational bij de Flames, kreeg in juni een mooi afscheid.
Aline Zeler, recordinternational bij de Flames, kreeg in juni een mooi afscheid.© belgaimage

De situatie is wel beter bij Anderlecht, waar Patrick Wachel, de coach van de dames, bevestigt dat zijn vrouwen dezelfde infrastructuur ter beschikking hebben als de mannen, de fitnesszaal bijvoorbeeld. Idem bij de nationale ploeg. ‘De dames krijgen dezelfde begeleiding als de Rode Duivels, zowel op het vlak van infrastructuur als omkadering en staf’, zo luidt het bij de KBVB.

Zes is niet genoeg

Hoe kan aan die structurele tekortkomingen iets gedaan worden? ‘Voor de Pro League is het duidelijk dat de functionering en de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal moet uitgaan van de clubs’, verklaarde Pierre François op 5 augustus tijdens een vergadering van de raad van bestuur van de Pro League.

‘Het zijn de clubs die voor een goede omkadering moeten zorgen. Wij kunnen hen helpen te groeien, maar zij vormen de basis’, zegt Katrien Jans. Maar bij Gent vindt men dat het aan de Pro League is om haar leden te verplichten een damesploeg te hebben.

‘We moeten stap voor stap gaan. Er zitten 24 clubs in de Pro League, dus we moeten realistisch zijn’, aldus Jans. ‘We kunnen het niet hard maken dat we vanaf morgen 24 eliteclubs willen hebben bij de dames. We hebben op dit moment misschien niet eens voldoende aangesloten leden daarvoor.’

Het gevolg: slechts zes ploegen nemen nu deel aan de Super League. Dat is niet genoeg volgens de verschillende partijen, die eensgezind stellen dat er moeten bijkomen opdat het niveau zou kunnen verbeteren.

‘We werden niet altijd geholpen, maar dat is bezig te veranderen’, beweert Patrick Wachel. ‘Laten we nu hopen dat de lijn wordt doorgetrokken.’ Het belang om te zien dat de zaken bewegen, is groter dan ooit nu het Belgisch voetbal op de goeie weg lijkt: met speelsters van het kaliber Tessa Wullaert (Manchester City) of Janice Cayman (recent getransfereerd naar Lyon, de top in Europa) hebben de Red Flames hun beste plaats ooit bereikt (19e) op de FIFA-ranking, die als vanouds wordt gedomineerd door de onoverwinnelijke VS van Megan Rapinoe en Alex Morgan.

Megan Rapinoe.
Megan Rapinoe.© Belga

Half augustus plaatsten de dames van Anderlecht zich, voor het eerst in hun geschiedenis, voor de zestiende finales van de Champions League. Een teken dat het de goeie kant uit gaat.

Morgen, 29 augustus, spelen de Red Flames een vriendschappelijke interland tegen de Engelsen, die op het recente WK halvefinalist waren. Op 3 september volgt de kwalificatiewedstrijd tegen Kroatië voor het EK in 2021. Een goede gelegenheid om, op en naast het veld, een stand van zaken op te maken van het vrouwenvoetbal, dat eindelijk ernstig wil genomen worden.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content