Canada doet het in de WK-kwalificaties uitstekend en de New England Revolution werd pas op het einde van een lang seizoen met strafschoppen uit de finale van de MLS gehouden. Dat is onder andere het werk van Tajon Buchanan (22), die vanaf nieuwjaar bij Club Brugge speelt.
De goeie reeks van Club Brugge in december camoufleerde het niet helemaal: de uittredende landskampioen blijft het moeilijk hebben op de flanken. Sowah, Persyn, Van Der Brempt, Mata, De Ketelaere of Lang in een ander systeem, vorige woensdag in Leuven nog Vormer en vorig seizoen Chong en Okereke. Dirar … Het vertrek van Krepin Diatta is nog niet afdoende opgevangen.
Daar komt straks verandering in: met Tajon Buchanan, groot en ook niet meer piep (op 8 februari wordt hij 23) komt iemand die het verschil kan maken. De stap van MLS naar Jupiler Pro League is niet eenvoudig, zie de aanpassingsperiode die Mark McKenzie in Genk nodig had of die van Sam Vines dit seizoen bij Antwerp. Alle drie uit hetzelfde geboortejaar, overigens, en alle drie met ongeveer evenveel wedstrijden op de teller bij aankomst hier. Maar Buchanan heeft veel troeven: hij is tweevoetig, snel, en heeft scorend vermogen. Hij is ook een van de vaste startende waarden in de nationale ploeg van Canada, waar Cyle Larin uitblinkt, geassisteerd door Jonathan David en Alphonso Davies. Het land is ongeslagen in de lange weg naar het WK: 12 kwalificatie-interlands, 8 zeges en 4 gelijke spelen. Canada begon nog aan die reeks als 72e op de FIFA-ranking, maar staat inmiddels 40e. En daarin speelde Buchanan zijn rol soms vanaf de rechterflank, andere keren vanaf links. De ene keer wingback, de andere keren aanvallend in de pocket. Het lijkt hem allemaal niet uit te maken.
Illegaal
‘Buchanan is een van die uitzonderlijke mensen’, zegt Chrys Chrysanthou, zijn voormalige clubcoach, in een portret dat Nick Alvarez van de spits borstelde in Daily Orange, de campus krant van de Syracuse University waar Buchanan school liep en doorbrak als voetballer. ‘Je had hem midden in de woestijn kunnen afzetten zonder eten, zonder water en zonder kleren en hij zou nadien ergens opduiken met de vraag: ‘Hé, wil je me opnieuw afzetten in de woestijn?”
Nooit zou hij als onbekende sporter zonder middelen een beurs kunnen krijgen bij de Syracuse University.
Chrysanthou mag zich de tweede vader van de voetballer noemen, hij speelde een grote rol in diens leven en carrière. Op zijn zevende verloor Buchanan zijn biologische vader. Moeder, ooms en andere familieleden bekommerden zich om de opvoeding van de familie. De familie Chrysanthou, zijn voetbalcoach, werd een tweede thuis. Anthony, de zoon van Chrys, zijn beste vriend. Vaak spendeerde hij daar na school uren. In die omgeving ontdooide hij wat, want de kleine Tajon was afstandelijk en stil.
In november 2014 maakte hun Canadees ploegje een tour door de VS. Op de weg terug van New Jersey naar Toronto maakte Chrystanthou een ommetje. Hij liet zijn spelertjes de terreinen van de Syracuse University zien, een prestigieuze particuliere school in de staat New York. Het was Thanksgiving en de campus was nagenoeg leeg. Ze dwaalden rond tussen de historische gebouwen en trokken naar de sportzaal. Daar speelden ze een uurtje basketbal en gingen ze dromen. Van onbereikbare dingen, zou Buchanan later te horen krijgen; nooit zou hij als onbekende sporter zonder middelen hier een beurs kunnen krijgen.
Begin 2015 stortte voor Buchanan de wereld even in. Crysanthou wilde met zijn familie in de VS een nieuw leven beginnen. Hij ging aan de slag in Colorado. De dag na die beslissing belde Tajon hem. ‘Ik wil mee.’
Dat mocht, maar was verre van evident. Zijn moeder bleef achter in Canada, en het was moeileijk om het kind van een ander over de grens te krijgen en permanent in de VS te vestigen. Maar Buchanan drong aan, vreesde op het verkeerde pad te belanden zonder de familie en uiteindelijk stemde de coach toe. Tajon kwam bij hen inwonen en nam de discipline van de andere kinderen over: geen playstation, maar huiswerk na school. En dan voetballen. Bij Real Colorado en de school in Denver waarop beiden zaten. Zo verdween hij wel van de Canadese radar. Geen enkele jeugdopleiding in eigen land kende zijn talent, en voor de nationale jeugd was hij daarom ook een onbekende. Vandaar dat hij nul jeugdselecties op zijn naam heeft staan.
250 dollar
In juni 2016 kwam er een nieuwe klap. Buchanan mocht van FIFA en de Amerikaanse voetbalbond geen wedstrijden spelen met het team. Reden: zijn biologische ouder woonde niet bij hem. Tot zijn 18e mocht hij daardoor alleen trainen en kon zich niet tonen in de showcases of competitie waar de Amerikaanse universiteiten talent scouten, wat noodzakelijk is om aan een beurs te komen en je daar verder te ontwikkelen.
Een geding tegen FIFA was te duur, dus legde men zich neer bij de beslissing. Dan maar betalen voor tests, oordeelde de familie. 250 dollar bijvoorbeeld, om deel te kunnen nemen aan het Syracuse Winter Camp; die universiteit kreeg hij niet uit zijn hoofd. Daar kon je individueel en in partijtjes je talent tonen. Dat deed hij, maar in een eerste fase zonder reactie. Pas drie weken later nodigde Syracuse hem toch uit. Voor een rondleiding. Op het einde kreeg hij te horen dat hij in aanmerking kwam voor een beurs, als zijn cijfers goed genoeg waren. Een paar weken later volgde een nieuwe klap. Ze werken er met credits en Buchanan kwam er op zijn High School veel te kort. Als een bezetene ging hij daarop studeren, trainingen werden geskipt. Uiteindelijk raakte hij net op tijd over de meet.
Dat is de sterkte van Tajon, zegt Chrysanthou. ‘Tajon is al heel lang op zichzelf aangewezen. Mensen hebben hem misschien kansen gegeven of deuren voor hem geopend, maar Tajon is waar hij nu is door slechts één persoon, en dat is Tajon zelf.’
Bruce Arena
Twee jaar zou hij voor het universiteitsteam voetballen, waarna de New England Revolution hem drafte. En daar pikte Club hem op. Als voetballer maakte Buchanan vooral progressie sinds de aanstelling van ex-bondscoach Bruce Arena bij zijn ploeg. Het talent van Buchanan was zichtbaar op training – aanvallend sterk in een tegen een, veel snelheid en twee goeie voeten – maar kwam er in wedstrijden niet uit. Arena vijlde wat aan de efficiëntie en liet hem van wat dieper op het veld starten. In theorie was hij rechtsachter, maar hij kreeg als wingback zeer veel offensieve vrijheid. En met zijn snelheid werd hij een troef. ‘Hij kan een succes worden in Europa’, bedacht de coach al vrij snel.
Die deur staat open. Het enige lastige de komende weken _ naast de aanpassing aan Europa, wordt ook dat heen en weer vliegen naar Noord-Amerika voor de kwalificatiewedstrijden. Canada speelt drie interlands eind januari, begin februari, terwijl de competitie hier doorloopt, en nog een keer drie in maart, tijdens de officiële FIFA-break. Pas daarna kan de focus echt op Europa.
