Wie staat er klaar voor de coach?

‘Daar waar je vroeger als coach sturend te werk kon gaan, instruerend, kan dat vandaag niet meer helemaal. Dus: wat nu?’, vraagt Eddy Vanhemel, head of coaches bij OHL en docent bij Voetbal Vlaanderen zich af. Wie coacht de coach?

De sport verandert zo snel dat mensen die afstuderen aan een trainersopleiding en in een nieuwe omgeving stappen eigenlijk onmiddellijk in een situatie terechtkomen, waarin ze nood hebben aan handvaten om zich te blijven ontwikkelen. Sporters eisen ook steeds meer, zodat coaches completer moeten zijn. Wie als sporter overeind wil blijven, zoekt immers naar een omgeving om zich te blijven ontwikkelen. Dat betekent dat er nood is naar kwalitatief werk, alle dagen. Omgekeerd ook, bazen worden ook steeds meer veeleisend. Conclusie: daar waar je vroeger als coach sturend te werk kon gaan, instruerend, kan dat vandaag niet meer helemaal. Dus: wat nu?

In voetbalopleidingen voor coaches wordt al heel veel aangereikt. Maar: heel veel focus ligt op het voetbaltechnische. Iets waar je écht het verschil kan maken, in het peoplemanagement, wordt nauwelijks aangeboden. Daarnaast constateer ik ook dat de focus fel ligt op de korte termijn. Vallen de resultaten mee, prima. Vallen die tegen, wat dan? Wie is dan het klankbord van de coach? Hou je als coach dan gewoon vast aan je eigen principes of kan je ergens terecht, bij anderen, over mogelijkheden om je flexibel op te stellen, zodat je aan de verwachtingen kan blijven voldoen aan de management-kant. Kan je dat management voldoende gerust stellen, dat de resultaten gaan volgen? En hoe?

Een gesprekje elke week, bij een etentje of in een overlegmoment, is voor mij geen coaching van de coach. Dat is eerder reporting, al kunnen daar ook tips worden uitgewisseld, waarmee de coach iets kan doen. ‘Ze kennen niks van voetbal’, hoor je wel eens uit de mond van een coach. Dat vind ik van zijn kant te zwart-wit, direct in een verdedigingsmodus schieten en zo de stressfactor omhoog jagen. Want dat zou betekenen dat dáár alleen over voetbal wordt gesproken en een coach keuzes moet verdedigen.

Een coach moet vandaag veel breder zijn gevormd dan alleen het voetbalinhoudelijke om succesvol te kunnen zijn. Een goeie coach heeft ook één iemand in zijn staf die hem een spiegel kan voorhouden, op elk moment. Iemand tegenover wie je je kwetsbaar durft opstellen. Die coach hoeft geen assistent te zijn. Je moet het niet altijd in de inner circle zoeken, of binnen het sportieve. Onze voetbalwereld is conservatief en top-down, maar de rol van peoplemanagement wordt alleen maar belangrijker in mijn ogen. De coaches die vandaag succesvol zijn, zijn goeie people managers die zich voortdurend bijscholen, niet om specialist te zijn in alles, maar om noties te hebben van veel.’

Wie meer wil weten over dit onderwerp, kan terecht op de (volledig digitale) Dag van de Trainer (5 december 2020), een organisatie van Sport Vlaanderen.