Voetbal en fair play, het lijkt soms water en vuur. Maar de LZV Cup, een Vlaamse zaalvoetballiga van 700 clubs en nul scheidsrechters, toont dat het ook anders kan én dat de voetballers zelf vragende partij zijn naar meer sportiviteit in hun geliefde sport.
Een zaalvoetbal(ver)bond met 700 ploegen en nul scheidsrechters, zo presenteert de Liefhebbers Zaalvoetbal Cup (kortweg LZV Cup) zichzelf. Oprichter en initiatiefnemer Kris Verbert was voorheen actief in de bankensector maar staat tegenwoordig te boek als ‘fair play-expert’ en bedenker van het online platform Voetbaltornooien.Vlaanderen, waar organisatoren en participanten elkaar kunnen vinden.
Opmerkelijk aan de voetbalcompetitie die de Leuvenaar in 2003 startte, is dat alle wedstrijden worden gespeeld zonder scheidsrechter. Het zijn de spelers zelf die aangeven wanneer een overtreding gemaakt werd of een bal buiten de lijnen rolde. Een systeem van onderlinge fair play beoordelingen – na elke match worden punten toegekend – zorgt voor een ‘gezonde’ competitiviteit en geeft het bestuur van de LZV Cup de gelegenheid om ploegen die op het einde van het seizoen als minst sportief worden aangeduid, te weren uit de competitie. Zo blijven enkel de sportiefste leden actief. Survival of the fairest.
Het systeem werkt. Zeker de voorbije jaren wint het concept duidelijk aan populariteit: sinds 2015 verdubbelde de LZV Cup zijn aantal ingeschreven ploegen van ongeveer 350 naar 700 over heel Vlaanderen, ondertussen onderverdeeld in verschillende regio’s. Het bewijst dat er onder voetbalamateurs zelf een hang is naar meer fair play.
‘In het traditionele voetbalcircuit zijn alle middelen goed om te winnen. Zware of geniepige overtredingen, professionele fouten, tijd winnen, verbale agressie, blessures veinzen,… Spelers tasten de grenzen af en proberen alles wat de scheidsrechter niet ziet of niet bestraft. Ze proberen hem zelfs te misleiden met schwalbes’, vertelt Kris Verbert.
‘Bij ons is er geen scheidsrechter die je moet beïnvloeden. De twee spelers in een duel voelen maar al te goed of er al dan niet contact was, en zij beslissen zelf over de fout. Met een kunstduik maak je jezelf alleen maar belachelijk. Na iedere wedstrijd beoordelen beide ploegen elkaars fair play. Met die kennis sturen wij de zeldzame probleemploegen bij. Wie zich niet aanpast wordt na afloop van het seizoen uit de competitie gezet.
‘Iedereen weet dat, en daarom werkt het ook: ploegen maken minder fouten, ze geven die fouten ook gewoon toe, en ze laten onsportief gedrag achterwege. Ze beseffen dat ze de tegenstander een leuke voetbalavond moeten bezorgen om van hen een goede fairplay beoordeling te krijgen.’
Wat met het veldvoetbal?
De vraag is natuurlijk of zoiets overdraagbaar is naar het veldvoetbal. De onsportiviteit wordt daar immers al van jongsaf geïndoctrineerd door trainers die hun jeugdspelers aanmanen om tijd te rekken, overtredingen uit te lokken, altijd de bal te claimen – zelfs wanneer die duidelijk voor de tegenpartij is, enzoverder. Kris Verbert gelooft in een ommekeer, maar beseft dat het langer zal duren dan bij een liefhebberscompetitie in het zaalvoetbal:
‘De negatieve cultuur zit daar nog iets dieper ingebakken, maar dat is niet onoverkomelijk. Onlangs deden we een experiment met veldvoetbal zonder scheidsrechter en zonder buitenspelregel. De wedstrijd verliep opvallend vlot en normaal, en die ene spits die steeds de bal opwachtte in buitenspelpositie kende weinig succes. Dat experiment krijgt misschien wel een vervolg.
‘Ik zie één mogelijk probleem: in het feit dat spelers soms worden betaald per overwinning. Maar in pakweg 95 procent van alle voetbalwedstrijden gaat het niet om geld, en dan zie ik geen obstakel. Je merkt trouwens dat FIFA, UEFA en KBVB steeds meer extra maatregelen nemen rond de spelleiding die ze onmogelijk op lager niveau kunnen toepassen. Amateurploegen blijven dus in de kou staan met een light versie van een arbitraal systeem dat op zich al niet optimaal werkt. Neem daar nog bij dat er een tekort is aan scheidsrechters, en het wordt hoog tijd om één en ander te herbekijken.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
