De comfortzone van Arsène Wenger

Arsène Wenger blijft twee jaar langer aan als coach van Arsenal. Niet iedereen is ervan overtuigd dat dit een goeie zaak is voor de Gunners.

Als u vanavond even tijd hebt, moet u het interview met Tony Adams eens lezen, zoals het maandag op de website van The Guardian verscheen. Adams, die de voorbije maanden in Zuid-Spanje Granada niet voor een val naar tweede klasse kon behoeden, doet dezer dagen wat promotie voor zijn boek Sober, het vervolg op Addicted. In dat eerste boek had hij het over zijn alcoholverslaving, een moedige getuigenis. In Sober gaat het, onder meer, hoe hij de voorbije decennia van de drank wist af te blijven. Niet zonder enige moeite, recent nog kampte hij met een depressie en braken de tranen spontaan uit.

Al een jaar of zes probeert Tony, een emblematische figuur in het verleden van Arsenal (669 wedstrijden, tien prijzen in drie decennia, leidersfiguur in de verdediging) terug aan de slag te gaan als coach. Het liefste zou hij dat doen bij Arsenal, hij heeft niet toevallig een standbeeld buiten het Emirates. Eén man blokkeert die terugkeer: Arsène Wenger. De Fransman en de Engelsman zien mekaar geregeld en hebben ook een sms-relatie, maar tot een samenwerking komt het maar niet. Als Adams openlijk postuleert, gaat Wenger evasief gedrag vertonen. Dat frustreert Tony, die zich van bureau naar bureau voelt gestuurd. Maar nooit in dat van Wenger belandt.

De kritiek in zijn boek op de coach is dan ook wel een beetje ingegeven door teleurstelling. Dat proef je ook in het – zeer open – interview met de krant. Dat Wenger een goeie psycholoog is, en een goeie econoom, daar heeft Adams geen problemen mee. Maar als coach kende hij er betere. En mocht hij bij een andere ploeg aan de slag zijn gegaan, Real bijvoorbeeld, Wenger zou er na één seizoen zijn ontslagen, denkt Tony.

Maar Wenger zit niet bij een andere ploeg, Wenger is mister Arsenal, al sinds de herfst van 1996. De langst zetelende manager in Engeland, met absolute macht. Hij laat zijn bazen (veel) geld verdienen, wint geregeld prijzen (zij het de laatste jaren alleen bekers, geen titels meer) en vindt dat hij daarvoor absoluut respect moet krijgen. Respect dat dit seizoen 1 procent van de fans (volgens Wenger toch, in voetballand denkt men aan meer) hem niet gaven. De coach zei na de bekerzege tegen Chelsea dat hij dat “zou onthouden”. Qua vingertje van Le Professeur kon dat tellen.

Tony vindt dat Wenger zich te lang aan de macht vastklampt. Je hoorde dat ook bij Auxerre over Guy Roux. Of bij Manchester United over Alex Ferguson. Af en toe hoor je dat ook in Waregem, waar Francky Dury ook al aan de slag is sinds 2001 (als we zijn korte break tussen 2009 en 2011 even buiten beschouwing laten). Mensen die ergens lang werken hebben voor een comfortzone gezorgd, met een team rond zich waarmee het klikt. Slaat het dan eens tegen, dan krijg je snel de opmerking dat je geen sterke karakters rond je duldt, en is de grens met jaknikkers dun. Adams haalde aan dat hij van andere ex-spelers ook hoorde dat Wenger niet de sterkste meningen in zijn team verzamelde. Je proeft dat hij er graag bij zou zijn. Hij, Patrick Vieira, Sol Campbell,…

Toen het slecht ging met Arsenal eerder dit jaar, vormde een deel van het bestuur wat oppositie. De structuur rond Wenger moest anders, klonk het, de technische staf beter, en misschien moest er maar eens een directeur voetbal komen, die de macht van de manager inperkte. In zijn interview geeft Adams het ook aan: Wenger ziet nog wel de fouten – de verdediging stond dit seizoen niet te stabiel – maar had misschien niet meer de energie om er wat aan te doen.

Maar klopt dat? In de slotfase van het kampioenschap kwam Arsenal nog sterk terug. Het wipte in de halve finale van de beker Manchester City (derde) en in de finale klopte het Chelsea (kampioen). Het won 9 van zijn laatste 10 wedstrijden. En net als bekerwinnaar Dury, met alle respect voor de vergelijking, gooide Wenger tactisch de boel om. Voor de Fransman kwam, speelde Arsenal met drie achterin. De Fransman keek dat even aan, en gooide toen de boel om. Vier verdedigers werd zijn adagium. De laatste tien wedstrijden waren het weer drie, in navolging van Chelsea. De verdediging werd weer stabiel, Mertesacker groeide in de finale zelfs uit tot man van de match. Dury deed het ook, rijkelijk laat, maar met goed voetbal als resultaat. Ze wonnen niet zoveel in POI, maar het spel was uitstekend.

Als coaches dat nog hebben, hun principes radicaal bijsturen en direct resultaat zien, geeft dat aan dat ze nog niet uitgeblust zijn. Dat ze nog willen vernieuwen. Misschien kan Wenger dat ook, en wordt Arsenal volgend seizoen weer een kandidaat voor de top vier. Maar of hij die 1 procent critici nog zal kunnen terugwinnen? Daar vrezen we voor. Bij elke nederlaag zal de contractverlenging voor twee seizoenen weer worden bekritiseerd.

En de komende twee jaar moet Tony ook niet dromen van een terugkeer naar het Emirates. Daar vrezen we ook voor.