Vincent Kompany stopt als voetballer en begint aan zijn trainerscarrière bij Anderlecht. Vorig jaar lieten we enkele ex-teammaats en vrienden uit over de kapitein. Hoe zagen zij hem en was hij eigenlijk altijd al voorbestemd om coach te worden?
Dit stuk verscheen in Sport/Voetbalmagazine van september 2019.
Vanavond wordt Vincent Kompany geëerd voor elf trouwe dienstjaren bij Manchester City. Voetballers en andere genodigden komen van ver om de testimonial van de huidige speler-trainer van Anderlecht bij te wonen. Maar welke impact had Kompany in Engeland en in hoeverre was hij toen al een trainer?
Roberto Martínez herinnert het zich nog goed. België zat in de voorbereiding op het kwartfinaleduel met Brazilië tijdens het WK van vorig jaar, toen de bondscoach een bespreking hield om allerlei spelhervattingen met zijn team door te nemen. Er was echter één afwezige: Vincent Kompany had zich, zeer uitzonderlijk, verslapen en miste zo de instructies van Martínez en zijn assistent Thierry Henry. Het bleek dat de verdediger een slaappil had genomen om tot een goeie nachtrust te komen. ‘De nacht ervoor had hij niet kunnen slapen’, vertelde Martínez het verhaal onlangs aan de Daily Mail. Nooit eerder had Kompany een teambespreking gemist. Eenmaal wakker zocht de nummer 4 het technische tweetal op om zich bij te laten praten. Kompany kwam toen zelf ook met een tactische suggestie die uiteindelijk een belangrijke bijdrage zou leveren aan de overwinning van de Rode Duivels. Net voor het WK was de Braziliaanse bondscoach Tite namelijk op bezoek geweest bij Manchester City en Kompany was zich ervan bewust dat zij bij corners de defensieve strategie van City hanteerden. Cruciale informatie, zo bleek. Martínez: ‘Brazilië verdedigde op een manier waarmee Kompany zeer bekend was en hij wist een zwak punt in dat systeem bloot te leggen, wijzend op de mogelijkheid om bij een hoekschop een run te maken voorbij de mensen vlak bij de eerste paal.’
Het eerste seizoen van Guardiola bij Manchester City was ook niet gemakkelijk. Hopelijk geven ze Kompany bij Anderlecht de tijd.’ Ian Cheeseman
En zo geschiedde. Toen Nacer Chadli in de dertiende minuut aanlegde voor een corner wist Kompany precies wat hij moest doen. Hij kwam voor twee tegenstanders bij de eerste paal gesneld en zijn kopbal scheerde via Fernandinho in het Braziliaanse doel: 1-0.
Het verhaal laat zien dat Kompany al de mindset van een coach had toen hij zich in feite alleen nog maar hoefde te bekommeren om zijn taken als speler. Het was het resultaat van het observeren en analyseren van wat hij dagelijks op het trainingsveld zag gebeuren. En zelfs als hij door omstandigheden niet in staat was om te voetballen, was hij toch nog vaak present om inspiratie op te doen, zo vertelt de Franse verdediger Bacary Sagna over het seizoen 2016/17 waarin ze samen onder Guardiola bij Manchester City speelden. ‘Als hij bijvoorbeeld door een blessure niet kon spelen, kwam hij toch altijd naar de trainingen om erbij te zitten en te luisteren naar wat er gezegd werd.’
Het is die toewijding die maakt dat Sagna, nu actief bij Montréal Impact in Canada, denkt dat Kompany zeer geschikt is als trainer. ‘Ik was niet verrast toen ik hoorde dat hij als speler-trainer naar Anderlecht zou gaan. Sommige mensen zeiden dat hij misschien te jong was, maar zijn leeftijd is geen probleem want hij heeft de juiste attitude. Hij is een natuurlijke motivator en probeert een voorbeeldfunctie op te nemen. Hij is er klaar voor, ook omdat hij al van jonge leeftijd op een hoog niveau onder grote managers heeft gespeeld. Zo wisselde hij ook veel uit met Pep Guardiola. ‘
Sagna kon het goed vinden met Kompany en spreekt over een geëngageerd iemand. ‘Buiten het veld houdt hij van een dolletje, maar je kan ook heel goed met hem praten. Het is echt een slimme gast. Hij was een van de weinige spelers die tijdens zijn loopbaan een studie deed. Hij volgde een MBA ( Master of Business Administration, nvdr) en daarvoor moet je echt toegewijd zijn. Voor een project op zijn universiteit heeft hij me ook een keer wat vragen gesteld. Dat ging over wat er in een speler omging en hoe voetballers op bepaalde situaties reageerden. Daar maakte hij een overzicht van en ik denk dat die resultaten hem nu wel van pas komen.’
Aanvoerdersband als cadeau
Al zowat zijn hele carrière houdt Kompany zich met verschillende initiatieven bezig. En ook net na zijn komst na Anderlecht vond hij de tijd om zich te focussen op een nieuw plan. Met een uitgever besprak hij het idee om zijn laatste seizoen bij Manchester City in boekvorm te gieten, over hoe hij als aanvoerder vier prijzen met de Engelse club veroverde.
In de voorbereiding op het huidige seizoen blikte hij samen met de Engelse sportjournalist Ian Cheeseman terug op de voorbije jaargang. Hoewel er niet veel tijd was, vertelt de schrijver dat Kompany ook dat project met volle overgave op zich nam. ‘Voor het boek ging ik naar Venlo in Nederland waar Anderlecht op dat moment in de voorbereiding zat. Ik was daar een week en bracht er enkele avonden met Vincent door. Het was duidelijk dat hij mij dingen wilde toevertrouwen.’
Dat onderlinge vertrouwen was opgebouwd in de elf jaar daarvoor toen Cheeseman voor de BBC en zelfgeproduceerde vlogs Kompany geregeld sprak. Ze bouwden een goeie werkrelatie op die op een bijzonder moment werd bezegeld. ‘Nadat City in 2012 in de laatste seconden van het seizoen de titel had veroverd, bleef ik nog lang in het stadion. Op een gegeven moment was bijna iedereen al weg toen ik Vincent nog op het veld zag staan met zijn dochtertje. Ik ging even naar hem toe om hem te feliciteren en toen gaf hij me zijn aanvoerdersband. Dat was een heel bijzonder moment voor mij.’
Toen de twee in juli eenmaal samen zaten, was er geen tijd te verliezen. Cheeseman had namelijk de opdracht gekregen om het boek in drie weken af te ronden. ‘Binnen een uur nadat ik in het hotel was gearriveerd, zat ik al aan tafel met hem. We hadden een kort praatje, maar ik besefte dat de tijd spaarzaam was dus ik begon meteen ook al vragen voor het boek te stellen. Daarna ging ik direct naar mijn kamer om te schrijven. Los van de gesprekken kwam ik alleen mijn kamer uit voor ontbijt en lunch. In drie weken tijd moest ik immers aan 50.000 woorden zien te komen.’
Los van alle cruciale momenten in het seizoen met Manchester City beschrijft Kompany ook hoe hij kiest voor de uitdaging bij Anderlecht. Hoewel Cheeseman de details niet kan prijsgeven, licht hij wel al een tipje van de sluier op. ‘Het eerste contact kwam van Frank Arnesen tijdens een interlandperiode, geloof ik. Arnesen wilde advies over Anderlecht, waarmee het niet goed ging.’ Daarna ging de bal aan het rollen en nog voor het einde van het seizoen kwam alles rond, toen Kompany Marc Coucke persoonlijk een bericht stuurde met de bevestiging dat hij hun aanbod om speler-trainer te worden wilde accepteren. De dag nadat hij met City de FA Cup won, maakte hij het nieuws wereldkundig.
Hij sprak voor elke wedstrijd het team toe, ook als hij zelf niet speelde.’ Bacary Sagna
Die zondag 19 mei kwam het nieuws voor velen als een donderslag bij heldere hemel. Zo ook voor Jan Vertonghen, die kort daarna in Sport/Voetbalmagazine zijn verbazing uitsprak over Kompany’s aanstelling. ‘Het is iets wat me helemaal omver heeft geblazen. Ik dacht dat hij wel goeie aanbiedingen had van clubs buiten Engeland, maar dat het Anderlecht werd, kwam echt als een to-ta-le verassing. Ik wist dat hij die ambitie had, maar ik wist niet dat hij die nu al had. Hij vertelde me dat het een geweldige kans voor hem was, bij de club van z’n hart en dat van z’n familie.’
In zijn open brief op Facebook schreef Kompany dat hij bij Anderlecht op dezelfde manier hoopt te spelen zoals hij dat deed onder Guardiola. Eerder gaf hij al eens in gesprek met Sky Sports aan waarin onder meer de kracht van Guardiola ligt. ‘Hij is een heel goeie leraar. Ik ben me ervan bewust geraakt hoe belangrijk het voor trainers is om echt als docent te werk te gaan, ongeacht het niveau. Soms wordt het als vanzelfsprekend ervaren dat topspelers precies weten wat ze moeten doen, maar de werkelijkheid is het tegenovergestelde. Wanneer je alles herleidt tot de essentie en je al die dingen aan die topspelers uitlegt, geeft dat hen een andere dimensie.’
Ideeën overbrengen
Trainer en speler vonden elkaar in hun passie, maar het had ook gekund dat het nooit tot een samenwerking zou zijn gekomen. Voordat Guardiola in de zomer van 2016 neerstreek in Manchester, circuleerden er namelijk geruchten dat Kompany plaats zou moeten maken voor jongere spelers. Een blessure tegen Real Madrid aan het einde van dat seizoen maakte de situatie er niet makkelijker op. Sagna herinnert zich dat. ‘Guardiola realiseerde zich dat Vincent nu en dan geblesseerd was en dat hij ook een jaartje ouder werd, en misschien wilde de manager het team verjongen. Maar uiteindelijk bewees Vinnie nog steeds van heel grote waarde te zijn.’
Kompany kon blijven en hoewel zijn eerste seizoen onder Guardiola gepaard ging met blessureleed, pakten de twee zes prijzen in drie jaar tijd. Daarin deed de verdediger volop inspiratie op voor later. Kompany zei dat voetballen onder Guardiola voelde alsof hij weer in de schoolbanken zat. Interessante vraag is of Kompany nog steeds te rade gaat bij de Catalaanse coach nu hij het zelf voor het zeggen heeft bij Anderlecht.
Guardiola ging eind augustus op die vraag in. ‘Ik sprak hem na zijn eerste wedstrijd in de Belgische competitie en toen was hij erg blij om me te horen.’ Guardiola benadrukt dat Kompany niet afhankelijk is van zijn raad. ‘Nee, hij weet precies wat mijn advies zal zijn.’ Dan, grappend: ‘Als hij tien De Bruynes tot zijn beschikking heeft, of tien Messi’s, geloof me, dan zal hij een fantastische manager zijn. ( lacht) Maar nee, het is belangrijk om geduldig te zijn. Ik heb de kans gekregen, dus dan kan hij die ook krijgen. Ik startte in de vierde divisie en daarna had ik het geluk dat ik de leiding kreeg over een fantastisch team. Dat is voetbal, met ups en downs. Ik heb altijd gezegd dat als je een lastige start hebt, maar je heel erg hard werkt, dat alles uiteindelijk goed zal gaan. Want hij heeft de persoonlijkheid en begrijpt voetbal. Als speler snapte hij al wat er op het veld gebeurde en buiten het veld is het sowieso makkelijk om het spel te lezen. That’s all.‘
Dat een start moeilijk kan zijn, ondervond Guardiola zelf ook toen hij bij Manchester City begon. In de competitie kon de ploeg niet overtuigen en in de Champions League werd het al in de 1/8 finale uitgeschakeld. Net als bij Anderlecht leken de spelers bij Manchester City te moeten wennen aan de manier van spelen. Guardiola bleef altijd vasthouden aan zijn filosofie en gaf zelfs openlijk toe dat dit ten koste zou kunnen gaan van zijn baan als de resultaten zouden uitblijven. Cheeseman herinnert zich dat goed. ‘Dat eerste seizoen was niet gemakkelijk. Er werd geen prijs gewonnen en ik herinner me een 4-0-nederlaag bij Everton en ook een 4-2-verlies op bezoek bij Leicester. In Engeland werd er toen geredeneerd: ‘Het is hier geen Barcelona of Bayern München, het systeem dat hij wil spelen werkt niet in de Premier League.’ Dat was makkelijk gezegd toen, maar nu werkt het perfect. Hopelijk geven ze Kompany bij Anderlecht ook de tijd.’
Guardiola weet hoezeer de focus in het voetbal op de korte termijn ligt. ‘In onze wereld moeten managers resultaat boeken; we moeten steeds winnen. Maar ik denk dat de mensen bij Anderlecht hem goed kennen, dat is ook de reden dat ze hem hebben aangesteld. Ik weet hoe toegewijd hij is en ik ben er vrij zeker van dat hij dat daar ook is. Ik herinner me hoe hij directe tegenstanders bestudeerde. Hij is echt betrokken en wil weten waarom de dingen gaan zoals ze gaan. Soms kost het wat tijd, maar als ze hem die tijd geven, dan zal alles goed komen.’
Of hij de tijd krijgt of niet, het is sowieso een sprong in het diepe voor Kompany, die nu met andere mechanismes te maken heeft dan voorheen, zo betoogt Sagna. ‘Het is niet gemakkelijk om als speler trainer te worden, want als speler denk je echt als speler en als je trainer wordt moet je dat zien uit te schakelen. Zo speelde ik met Thierry Henry bij het Franse nationale elftal en zijn ideeën en tactische inzichten als coach waren fantastisch, maar het is de uitdaging hoe je dat overbrengt op je spelers. Als coach moet je weten wat er in spelers omgaat en moet je je in hen kunnen verplaatsen. Dat is niet makkelijk omdat zij niet altijd op hetzelfde niveau spelen als waarop jij hebt gespeeld.’
Ik weet hoe toegewijd hij is en ik ben er vrij zeker van dat hij dat ook bij Anderlecht is.’ Pep Guardiola
Maar of het nu een voetbalwedstrijd betreft of zijn medewerking aan een boek, Kompany doet volgens Cheeseman altijd alles met honderd procent overgave. Dat merkte hij ook toen hij Kompany als journalist menigmaal bij Manchester City interviewde. ‘Ik herinner me eens dat de perschef zei dat ik Kompany kon spreken, maar soms nam hij dan nog eerst een ijsbad. Dat betekende dat je een tijdje moest wachten, maar eenmaal hij naar buiten kwam, stak hij nooit een standaardverhaal af. Ik herinner me één keer dat hij naast dat ijsbad ook naar een wedstrijd van het WK rugby wilde kijken. Het duurde anderhalf uur voor hij opdaagde, maar toen hij arriveerde was hij heel attent. Hij verontschuldigde zich en gaf vervolgens een heel goed interview, als een soort van compensatie. Hij deed wat hij dacht dat het beste was op zulke momenten, en hij deed alles met overtuiging.’
Sagna herkent het beeld van iemand die altijd alles geeft. ‘Hij was niet voor niets onze aanvoerder, echt een natuurlijke leider. En in de verdediging maakte hij ook een groot verschil. Ik heb zowel met als tegen hem gespeeld. Dat laatste gebeurde toen ik bij Arsenal zat. Het heeft iets afschrikwekkends om tegen hem te spelen. ( lacht) Hij kent geen genade, ook niet op training. In die recente wedstrijd tegen Leicester was het geen toeval dat hij die goal maakte, het kon eigenlijk alleen maar Kompany zijn.’
Het doelpunt tegen Leicester wordt ook in het boek beschreven. Maar volgens Cheeseman was hij ook op eerdere momenten in het seizoen cruciaal, ook buiten het veld. ‘Hij vertelde over een speech die hij gaf na de nederlaag tegen Newcastle eind januari ( City had op dat moment zeven verliespunten meer dan Liverpool, nvdr). Hij speelde zelf niet in die wedstrijd, maar toen de spelers de volgende dag voor de training verzamelden sprak hij hen toe om hen moed in te praten. Hij zei dat het nog niet over was en dat ze tot het einde alles moesten blijven geven.’ Kompany wist zijn ploeg vaker op belangrijke momenten te inspireren. ‘In 2012 verloren ze met 1-0 bij Arsenal en dachten ze dat ze de titel konden vergeten. Toen gaf hij ook een speech in de kleedkamer.’
Volgens Sagna sprak Kompany continu de ploeg toe. ‘Hij deed het voor elke wedstrijd, ook als hij zelf niet speelde. Ik was altijd onder de indruk van het niveau van zijn Engels. Zijn speeches waren betekenisvol. Praten is één ding, maar een boodschap overbrengen is wat anders. Een team spelers met verschillende ego’s naar je laten luisteren, is niet makkelijk.’
De grootste speler
Zowel op als buiten het veld had Kompany een grote impact op Manchester City. Kan hij in de clubgeschiedenis als hun grootste speler ooit worden beschouwd?
Als er iemand is die daarop kan antwoorden, dan is het Cheeseman wel. Sinds 1977 miste hij slechts tien officiële wedstrijden van de club. Als de journalist de vraag wordt voorgelegd somt hij meerdere namen op, om vervolgens toch bij Kompany uit te komen. ‘Vooral in de laatste jaren zijn er veel grote spelers geweest, waarbij behalve Kompany ook David Silva, Sergio Agüero en Yaya Touré favorieten van mij zijn. Om hierin een keuze te maken is haast alsof je moet kiezen tussen je kinderen. Maar uiteindelijk denk ik toch dat Kompany de absolute held is van die ploeg. Hoe hij telkens de groep toesprak, hoe hij de club op en buiten het veld vertegenwoordigde, de goal tegen Leicester, de kopbal tegen Man United in 2012… Dat alles maakt van Kompany de beste speler.’
Arthur Renard
Bacary Sagna: ‘Kompany had iets kunnen regelen voor mij bij Anderlecht’
Journalist Ian Cheeseman schreef afgelopen zomer een boek over het laatste seizoen van Vincent Kompany bij Manchester City. Dat verschijnt in november. Daarin komt niet alleen de huidige speler-trainer van Anderlecht aan het woord, ook andere spelers betuigen hun respect aan de verdediger. Zo is er ook een apart stukje van Kevin de Bruyne, dat waarschijnlijk als voorwoord in het boek zal dienen. Daarin zit nog een leuke anekdote. ‘De Bruyne vertelde me dat Vincent hem gekscherend had gezegd dat Kevin bij Anderlecht kon komen spelen op het moment dat hij City zou verlaten. Kevin had daar lachend op geantwoord: ‘Dan heb ik tenminste iets te doen.”
Bacary Sagna, ex-ploegmaat van Kompany bij Manchester City van 2014 tot 2017, vertelt dat hij met de hulp van de Belg in een eerder stadium wellicht ook voor paars-wit had kunnen uitkomen. Toen zijn contract bij Manchester City in 2017 afliep, zat hij een tijd zonder club en toen probeerde Kompany hem een helpende hand toe te steken. ‘Hij opperde dat Anderlecht een goed team voor me zou kunnen zijn. Hij was één van de personen die me toen belde en me probeerde te helpen. Uiteindelijk wilde ik iets anders, maar ik kreeg de indruk dat hij toentertijd met wat telefoontjes misschien wel iets had kunnen regelen bij Anderlecht.’ Sagna zag toen hoe sterk de band van Kompany met de Brusselse eersteklasser was. ‘Het is echt de club waar hij van houdt. Van binnen dacht hij er al aan om daarnaartoe te gaan op het moment dat hij City zou verlaten. Het is een speler die buiten het veld een gentleman is. Hij houdt ervan om met goeie doelen bezig te zijn en anderen te helpen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier