Geklopt met eigen wapens

Met een groot gevoel voor solidariteit – de wapens van de Belgen tot dusver in het tornooi – hield Frankrijk de Rode Duivels uit de finale. Net in de laatste rechte lijn struikelde de ploeg, alle ruimte om te combineren ontnomen, en gepakt op de standaardsituatie die ze vooraf zo vreesde.

De finale verliezen is erg. De finale net niet halen wellicht nog erger, af te lezen aan de begrafenisgezichten een uur na de wedstrijd. Na bijna twee jaar kwam in het wondermooie Sint-Petersburg een einde aan de serie wedstrijden zonder nederlaag van de Rode Duivels onder Roberto Martínez (24). De gouden generatie haalt geen prijs. Geen finale. Het is jammer, want voor velen waren ze hier de people’s favorite.

Vier en twee jaar geleden werden we ook overstelpt, met vragen over het geheim van België. Hoe je uit een bevolking van amper elf miljoen inwoners zoveel talent kon puren? Het succes, met de finale die binnen handbereik leek na de verdiende uitschakeling van topfavoriet Brazilië, kreeg de voorbije dagen in de buitenlandse media vele vaders.

Michel Sablon, Bob Browaeys, Werner Helsen, Jef Brouwers ook, allemaal mochten ze hun rol in het doorgroeien van deze bende topvoetballers toelichten. Ze deden het allemaal met verve, maar het dichtste bij de waarheid stond misschien delegatieleider Bart Verhaeghe, die toegaf dat deze generatie topvoetballers in het verleden wel samen werd ontwikkeld, maar zonder dat er een echte basis voor was. Een fundament.

Want dat moet nu blijken: als er echt zoveel fundament was, zoveel visie, moeten nu de nieuwe generaties van de band rollen. Nu een aantal jongens denkt aan afhaken, dat de komende dagen misschien verkondigen, eens de teleurstelling over het niet halen van de finale is verwerkt. En de rationaliteit het weer haalt van de emotie.

Talent op komst

Er is basis, er is fundament, er is talent op komst. Januzaj, Tielemans, Dendoncker, ze waren hier om te leren. Nog anderen staan te dringen. Straks kunnen en moeten ze het bewijzen, dat ze klaargestoomd zijn. De eersten misschien zaterdag al, in die overbodige troosting.

Maar tegen Frankrijk moesten ze toekijken. En zien hoe de Fransen de Belgen een koekje van het eigen deeg presenteerden. Wat de Rode Duivels tegen Brazilië deden, sterk en solidair verdedigen, foutloos, deden zij in Sint-Petersburg ook. Misschien zelfs nog beter: Lukaku, De Bruyne, ze kwamen moeilijk in stelling. Fellaini wroette, maar kon niet dreigen. Uitgerekend hij, de held tegen Japan, kon nu Umtiti niet van die fatale goal houden.

Frankrijk was zoals verwacht veel beter georganiseerd dan Brazilië. Frankrijk was, ook zoals verwacht, dreigend op spelhervattingen. Frankrijk scoorde er uit, ook verwacht, na wat ze eerder in dit tornooi al lieten zien. Hazard deed wat hij kon, maar net als Messi kon hij boel ook niet forceren. Voetbal is een teamsport, waarin soms een individu iets kan doen kantelen. In de halve finale niet.

Dit is het tornooi van het collectief. Het bracht de Belgen in de halve finale. Dat groepsgevoel was sterk, niet geforceerd, het team is groot in aantal, maar in zeven weken kwam niet een wanklank naar buiten. Wat er was aan onvrede over de tactiek – ei zo na fataal tegen Japan – werd later bijgestuurd. Tegen Brazilië werkte dat goed, tegen Frankrijk niet. Het plan met Dembélé tegen Mbappé lukte, de vertaling ervan in aanvallend opzicht niet.

Voetballen is aanvallen én verdedigen. Soms valt een keuze mee, soms valt ze tegen. In eerdere wedstrijden vielen de Belgen goed aan, nu was dat minder. Lukaku, nog zo sterk tegen Miranda en co (althans voor de rust) beet nu in het zand tegen Umtiti. Geen schande, hij voetbalt niet voor niets bij Barcelona en zijn maatje Varane in Real Madrid.

Ze kunnen straks met opgegeven hoofd naar huis, na dat verplichte ommetje zaterdag in Sint-Petersburg. Een match met lood in de benen, om snel te vergeten, tenzij misschien voor de jongeren, die er een nieuwe kans krijgen om zich te laten zien. Hazard was een van de beste – misschien wel de beste – voetballers op dit tornooi, Courtois was de beste doelman, al heeft hij met Lloris ene sterke tegenkandidaat. En met Pickford, mocht Engeland de finale bereiken, een onverwachte.

Ook Martinez scoorde punten

Ook Roberto Martínez scoorde punten. Gehaat voor zijn beslissing voor het tornooi om Nainggolan thuis te laten – de beperkte publieke opkomst voor de oefeninterlands zit daar misschien voor iets tussen – scoorde hij hier punten na de ommezwaai tegen Japan en de stunt tegen Brazilië. Frankrijk kon hij helaas niet naar zijn hand zetten, het missen van Meunier als wapen speelde zeker niet in zijn voordeel. Maar zijn Duivels hebben hier wel indruk gemaakt: leuk voetbal, snel voetbal, veel goals. Net geen 15, helaas voor de bezitters van nieuwe televisies.

Het enthousiasme op het thuisfront werd groot, vrijdag ging het dak eraf, Frankrijk zorgde voor tranen. Maar een natie is weer verzoend met zijn nationale ploeg, dat is hun verdienste. Niet alleen van dit tornooi, wel van de illusies die ze ons de voorbije jaren bezorgde. In Brazilië (nog te jong), in Frankrijk (te dun bezette kern), hier in Rusland…

Maar: met enige jaloezie kijken we toch naar Frankrijk. Niet naar wat Didier Deschamps op de mat tovert, daar is iets te weinig voetbal te zien, vinden we. Wel véél solidariteit en bereidheid om voor mekaar te knokken, met als gevolg een tweede finale op rij.

Met enige jaloezie kijken we vooral naar het aanbod aan talent. Deschamps slaagt in iets waar Löw met Duitsland of Spanje (met zijn domme trainerswissel), Nederland en Italië niet in lukken: continuïteit in de resultaten én vervellen. U moet er maar de spelerslijst van Frankrijk eens op naslaan. Het is een jonge ploeg. En ze haalt resultaat. En thuis zitten er nog veel toe te kijken.

Misschien moeten we, voor de plannen inzake de toekomst van het Belgische voetbal, nog maar eens de grens over. En daar de onze aftoetsen. In het verleden werd de mentaliteit van de Franse international nog wel eens gehekeld, Laurent Blanc deed het nog niet zo lang geleden, en we herinneren ons nog een spelersstaking in 2010 in Zuid-Afrika, maar dat trauma is verwerkt. Geen Anelka’s meer, of andere belhamels, die wat ongedisciplineerd aan zichzelf denken, maar teamspelers die goed kunnen voetballen. Helaas hebben ze een coach _ dat kan je hem wél verwijten _ die ze laat spelen zoals hij zelf was: weinig avontuurlijk, met oog voor de organisatie, maar ze kunnen het wel, dat bewezen ze tegen de Belgen, die paar keer dat er ruimte was.

Wij hebben/hadden Hazard en Courtois als uitblinkers, de Fransen Mbappé, maar vooral: een team. Dat hadden de Belgen ook. Maar toch volstond het niet, tegen dat jonge geweld. Omdat het verschil werd gemaakt op een detail, een spelhervatting. Zo dicht ligt het bij mekaar, zaterdag moeten spelen. Of zondag. Een wereld van verschil.