België opent zijn EK tegen Rusland. De Russen hebben een turbulent verleden op EK’s en WK’s. Enkele van de talrijke incidenten op een rijtje.
De Sovjet-Unie was vroeger een ploeg om rekening mee te houden op de grote toernooien. De communistische staat haalde vier keer de finale van een EK: in 1960 in Frankrijk wist het Joegoslavië te verslaan en zijn enige prijs te pakken. In de andere drie finales waren Spanje, Duitsland en Nederland te sterk.
In 1991 moet Michail Gorbatsjov aftreden als president en de Sovjet-Unie houdt op te bestaan. Ook sportief wordt de ploeg omgetoverd in Rusland. De overgang betekent meteen het einde van de sportieve dreiging van het land. Rusland slabakt door de toernooien heen met een piek op het EK 2008, waar ze de halve finales halen, en op het WK in eigen land in 2018, waar ze het tot de kwartfinales schoppen.
Teleurstelling is ondertussen een gewoonte geworden voor het Russische nationale team en laat Russen nu juist eervolle, emotionele mensen zijn die niet echt tegen hun verlies kunnen. Dat zorgde al voor enkele controversiële gebeurtenissen.
De sneer van Arsjavin
Andrej Arsjavin was een van de Russische lichtpuntjes van de laatste decennia. De schaduwspits maakte vooral furore bij Arsenal en Zenit Sint-Peterburg. In 2012 werd hij door de Gunners uitgeleend aan zijn eerste liefde Zenit. De uitleenbeurt diende voor Arsjavin vooral om zich klaar te stomen voor het EK dat door Oekraïne en Polen werd georganiseerd. Rusland moest na de poulefase al afscheid nemen van het EK, na een gelijkspel tegen Polen en verlies tegen Griekenland.
Heel wat Russische politici overnachtten in hetzelfde hotel in Warschau als de Russische nationale ploeg. De ontvangst in het hotel was dan ook best grimmig en Arsjavin was de supporters een uitleg verschuldigd. Zijn reactie was echter niet wat de treurende supporters wilden horen: ‘Als jullie grote verwachtingen hadden, is dat jullie probleem’, was zijn besluit. Rusland ontplofte en stemmen gingen op om Arsjavin de Russische nationaliteit te ontnemen.
Enkele wetgevers uit Krasnodar pleitten zelfs om de spelers die een negatieve houding hadden aangenomen op het veld, te verbannen uit reclames en alleen nog te laten spelen in de laagste Russische competities. Het bleef bij dreigementen. Arsjavin verontschuldigde zich nog voor zijn uitspraken, maar voor een merendeel van de fans was het kalf verdronken. In oktober 2012 speelde hij zijn laatste interland, een vriendschappelijke wedstrijd tegen Ivoorkust.
Driftkikker Sjirokov
Roman Sjirokov is de meest controversiële voetballer die de Russische voetbalploeg in zijn rangen had. De middenvelder speelde voor een dozijn Russische clubs en was van 2013 tot het EK van 2016 de kapitein van de Russische nationale ploeg. Een rol die niet direct aan hem zou worden toegeschreven wanneer je ziet wat hij op zijn kerfstok heeft. Bij zijn eerste club ging hij ongevraagd twee maanden met vakantie en na een nachtje stappen voor een wedstrijd claimde hij zijn been gebroken te hebben om zo zijn kater te verteren.
Ook tijdens zijn tijd bij Zenit, waar hij samenspeelde met Axel Witsel, was hij niet bang voor controversiële uitspraken of vieringen. In 2013 was de Russische titel voor CSKA Moskou. Voor de laatste wedstrijd van het seizoen had Sjirokov in de krant al laten weten dat het kampioenschap van CSKA oververdiend was. Toen de middenvelder mocht invallen, werd hij getrakteerd op een fluitconcert van de eigen supporters. Het leek hem niet te deren, want niet veel later maakte hij een doelpunt dat hij zo nodig moest vieren met enkele middenvingers naar de Zenitaanhang.
Sjirokov speelt nu in de Russische amateurreeksen, maar zelfs daar lopen de gemoederen soms hoog op. In september wilde de scheidsrechter geen penalty fluiten voor een fout op het enfant terrible. Sjirokov kon zijn woede niet inhouden en sloeg de jonge scheidsrechter het ziekenhuis in. Het leverde hem een werkstraf van 100 uur op.
Dat Sjirokov niet kijkt op een vuistslag meer of minder, werd duidelijk op het EK in 2016 in Frankrijk. Ploegmaat Pavel Mamajev startte de opwarming voor de wedstrijd tegen Wales met een blauw oog. Later werd duidelijk dat Sjirokov in een discussie op training zijn kalmte niet kon bewaren.
Gangsterduo Mamajev-Kokorin
Het blauwe oog hield Mamajev echter niet tegen om nog een gevoelig verhaal toe te voegen aan de opnieuw teleurstellende campagne. Samen met zijn boezemvriend Aleksandr Kokorin bewees hij dat niet elke Rus emotioneel of agressief reageert op een verlies. Na de 3-0-blamage tegen Wales vonden de twee er niets beters op dan de bloemetjes buiten te zetten in Monaco. De Russen werden gespot in het Casino de Monte Carlo, waar ze 23.000 euro uitgaven aan enkele flessen champagne.
De Russische supporters bleven verbluft en furieus achter na het aanschouwen van de beelden. Toen het duo de volgende ochtend wakker werd, hadden al 800.000 Russen een petitie getekend om ze voor eeuwig te verbannen uit de nationale ploeg. Zelfs Vladimir Poetin liet zich uit over het voorval en noemde het ‘schandalige ijdelheid’. Kokorin excuseerde zich achteraf en kreeg nog enkele caps.
In oktober 2018 liep het echter weer mis met het tweetal: in een café in Moskou vielen ze een Koreaanse functionaris aan en slingerden enkele racistische verwensingen naar zijn hoofd. Enkele minuten eerder waren ze ook al slaags geraakt met de chauffeur van een tv-presentatrice. Kokorin en Mamajev kregen respectievelijk 18 en 17 maanden celstraf, maar ze kwamen in november 2019 vervroegd vrij. De twee spelers kwamen niet meer in actie voor de nationale ploeg. Mamajev verdedigt nu de kleuren van Rostov, Kokorin maakte nog een mooie transfer naar Fiorentina.
Hooligans
De Russische fans lijken vaak het slachtoffer te zijn van de uitspattingen van hun beste voetballers. Niks is echter minder waar. Ook bij de fans kookt het potje al eens over. Zo kregen we op het EK 2016 in Marseille een waar drama te zien.
Honderden Russische hooligans terroriseerden de stad in aanloop naar de wedstrijd tegen Engeland en gingen op de vuist met elke Engelse supporter die ze tegenkwamen. Enkele Engelsen lagen in coma in de Franse ziekenhuizen en sommigen hielden er verlammingen aan over.
De acties in Marseille werden met gemengde gevoelens onthaald. Igor Lebedev, een Russisch parlementslid, vond het mooi hoe de hooligans het sterke en onaantastbare karakter van Rusland in de verf zetten. Poetin daarentegen was vooral bang voor de gevolgen voor het WK in eigen land twee jaar later. Zo werden meer dan 200 hooligans opgepakt en verbannen uit voetbalstadions tot na het WK.
De Russische regering steunde de hooligans nochtans een lange tijd. Vooral rechtse partijen zagen de gewelddadige fans als een doelgroep die invloed kon uitoefenen op de bevolking. Die partijen zorgden dan bijvoorbeeld voor de busritten op verplaatsing.
Sinds het voorval in Frankrijk viel ook die steun volledig weg, maar het hooliganisme, dat een racistisch en homofoob randje heeft, blijft voorlopig.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
