Na een doelpunt vouwt hij zijn armen over elkaar en kijkt hij zwijgend de huiskamers in. Nog honderden keren hoopt Kylian Mbappé (23) op die manier een goal te vieren. Ambitieus en vol zelfvertrouwen maakt de Fransman jacht op titels en records. ‘Ik ben blij om te rennen als Messi wandelt.’
Door Süleyman Öztürk (Voetbal International)
Op 20 december 2008 doet hij een belofte aan zijn familie. Kylian Mbappé heeft het cadeau voor zijn tiende verjaardag net uitgepakt. Met grote ogen kijkt hij naar een replica van het Estadio Santiago Bernabéu. Blijer kun je hem niet maken dan met een schaalmodel van het stadion van zijn favoriete club. Voor hem voelt het die ochtend alsof hij een stukje van een andere planeet vastheeft. Real Madrid is iets van heel ver weg. Van supersterren op het televisiescherm en van posters op zijn jongenskamer. Een droom zó groot dat je daar als kind nog heerlijk naïef over kunt fantaseren. ‘Op een dag neem ik jullie allemaal mee naar Madrid en dan zitten we hier in de VIP-loge’, bluft de jarige Kylian tegen zijn familie.
Begin oktober drukt L’Équipe een interview af met de aanvaller van Paris Saint-Germain. Vanzelfsprekend gaat de meeste aandacht uit naar de passages over zijn afgelopen zomer afgeketste megatransfer naar Real Madrid en de kennismaking met Lionel Messi. Ergens halverwege het gesprek stelt de verslaggever hem de vraag of hij voetballen nog leuk vindt, gezien die prijzen die hij al heeft gewonnen, zijn veranderde status en de lifestyle die daarbij hoort. ‘Ik denk dat ik het leuker vind dan vroeger’, reageert Mbappé enigszins verbaasd. ‘Voorheen in de jeugdopleiding voelde het meer als een baan. Bij AS Monaco had ik te maken met school en alles wat daarbij komt kijken. Nu is voetballen het enige dat ik doe. Het veld is mijn hoofdpodium. In de weekenden valt ook niemand mij lastig als ik de andere wedstrijden kijk.’
Daarop vraagt de verslaggever hoeveel voetbal Mbappé dan kijkt. ‘Sowieso bijna alles wat met de Ligue 1 te maken heeft’, antwoordt de sterspeler van PSG. ‘Ik moet mijn tegenstanders zien. Ik ken bijna alle spelers. Op zondag zet ik vaak het schakelprogramma aan voor de middagwedstrijden. Ik kijk ook alle grote duels in het buitenland. Soms ben ik niet zo onder de indruk van een speler op tv en blijkt hij in het echt veel beter.’
Een paar maanden eerder laat hij zich door landgenoot en oud-prof Thierry Henry interviewen voor een exclusief item op Amazon Prime Video, de streamingdienst die een jaar geleden de live-rechten van het Franse voetbal verwierf. De Arsenal-legende verbaast zich erover dat de spits naast Engels ook redelijk goed Spaans spreekt. Dat verbaast Mbappé weer. Hij vindt het meer dan vanzelfsprekend dat hij zich in meerdere talen kan uitdrukken. ‘Omdat ik een geweldige voetballer, een publiek figuur en een belangrijk iemand wil zijn. Je kunt geen internationale ster zijn en alleen Frans spreken. Dat slaat nergens op. Ik moet me kunnen aanpassen en uitdrukken. Als het mij straks van pas komt, is dat mooi meegenomen.’
Zijn moment
Het zijn slechts een paar indrukken, maar de voorgaande scènes geven een idee van zijn belevingswereld. Mbappé is een fenomeen van net 23 jaar. Zelfbewust en zelfverzekerd. Vriendelijk en onaangepast. Nieuwsgierig en gefocust. Driemaal topschutter van de Franse competitie, vier keer landskampioen, wereldkampioen, winnaar van de Golden Boy-award en de eerste die in 2018 de Kopa Trophy krijgt als beste speler onder de 21 jaar. Drie keer door de Franse spelersvakbond uitgeroepen tot Talent van het Jaar en tweemaal tot Voetballer van het Jaar. Sinds zijn doorbraak een vast gezicht in het Ligue 1-Elftal van het Jaar. De jongste ooit die meer dan dertig goals maakte in de Champions League.
Met grote, ferme passen is hij op weg naar de troon, de hoogste trede in het voetbal. Hij was drie toen Cristiano Ronaldo zijn debuut maakte voor Sporting Portugal en vijf toen Lionel Messi debuteerde voor Barcelona. Mbappé heeft al hun wedstrijden gezien, heeft ze bestudeerd, toegejuicht, geadoreerd, zich verbaasd om hun records en zich door hen laten inspireren. Nu voelt hij heel sterk dat zíjn tijd is aangebroken. Mbappé is klaar om de wereld te veroveren. Het jongetje van tien is dertien jaar ouder geworden. Een topvoetballer die er niet voor terugdeinst te zeggen dat hij de beste wil zijn.
Arsène Wenger moest de eerste keer dat hij Mbappé zag voetballen aan Pelé denken. Hij heeft altijd een scherp oog voor talent gehad, maar die keer viel zijn mond open van verbazing. ‘Wow’, was het enige dat hij kon uitbrengen. Vroeger, als trainer van Arsenal, heeft hij meerdere pogingen ondernomen de spits naar Engeland te halen. Hij reisde daarvoor zelfs een keer naar Monaco om hem bij zijn ouders thuis uit te leggen hoe hij zijn toekomst in Londen zag. De ervaren Fransman weet dat de ontwikkeling van talent grillig kan verlopen. Hij heeft talloze jonge spelers opgeleid en een groot aantal van hen heeft de verwachtingen nooit kunnen inlossen.
In al die jaren is Wenger een stuk wijzer geworden. Erachter gekomen waarom het ene talent op zijn twintigste stilvalt en juist die ene speler van wie niemand het verwachtte zich wél is blijven ontwikkelen. Intrinsieke motivatie is het grote geheim. Het is volgens Wenger iets wat je maar zelden tegenkomt bij jonge voetballers. Mbappé heeft het volgens hem. ‘Hij zit in de laatste fase op weg naar de absolute wereldtop’, analyseerde de oud-trainer een half jaar geleden in gesprek met The Athletic. ‘Hij is beter dan de rest en is zich blijven ontwikkelen. Mbappé bezit alle puzzelstukjes. Een hoge vorm van motivatie, de bereidheid alles op te offeren voor zijn carrière en een zekere intelligentie.’
Te veel sterallures?
Mbappé heeft graag de regie over de beslissingen die hij neemt. Vier jaar geleden had hij al naar Real Madrid gekund. De Spaanse club was met AS Monaco tot een akkoord gekomen over een transfersom van 180 miljoen euro. Toen Zinedine Zidane hem daarna in een een-op-een-gesprek liet weten dat de jonge aanvaller niet automatisch kon uitgaan van een basisplaats, is Mbappé de voors en tegens van de transfer tegen elkaar gaan afzetten en besloot hij een andere keuze te maken. Net als hij afgelopen zomer de conclusie trok dat het na zes seizoenen in de Ligue 1 tijd was voor een nieuw hoofdstuk. ‘Ik denk dat ik het niet onaardig heb gedaan in Parijs’, zei hij daarover een paar maanden geleden in L’Équipe, enkele weken nadat PSG een voorstel van Real Madrid van 180 miljoen resoluut had afgewezen. ‘Op je achttiende bij een club komen en presteren wat ik gedaan, is volgens mij iets bijzonders. Iedereen mag daar zijn mening over hebben, maar dat is hoe ik het zie. Vertrekken was de logische volgende stap.’ Hij vertrok zoals bekend niet en is komende zomer transfervrij.
In augustus en september verschenen in Frankrijk verhalen over de arrogante vedette die iets te veel sterallures heeft gekregen. Naweeën van een mislukt EK waarin de Fransen in de achtste finale na penalty’s onderuitgingen tegen Zwitserland. Mbappé kreeg voor die nederlaag de schuld in de schoenen geschoven. Hij miste de laatste strafschop. Na een akkefietje met Neymar in september, die hij uitmaakte voor ‘zwerver’ omdat hij de Braziliaan hem op het veld oversloeg, vulden de krantenkolommen en de websites zichzelf. Bijtende commentaren over een duidelijk gefrustreerde speler die bij PSG niet meer happy is. Incidenten die effect hebben op elk mens, dus ook op jonge Mbappé, maar die hij ook relatief gemakkelijk van zich af weet te schudden. Zodra het fluitsignaal klinkt, is hij voetballer. Dan wil hij scoren. Dat bleek in november tijdens de eerste interland na het EK in het Parc des Princes. Mbappé scoorde vier keer tegen Kazachstan en kreeg een staande ovatie van het publiek.
Enorm gemotiveerd
Razendsnel verwerft hij zijn plek in de geschiedenisboeken. Hij was 22 jaar en 10 maanden oud toen hij vorig jaar november zijn 24ste interlandgoal maakte. Thierry Henry, met 51 interlandgoals de Franse topscorer aller tijden, was bijna 26 toen hij dat aantal bereikte. Op 3 januari van dit jaar staat Mbappé gemotiveerd aan de aftrap voor de bekerwedstrijd bij vierdeklasser Vannes. Hij opent het nieuwe kalenderjaar met een hattrick in de strijd om de Coupe de France.
Dat Messi en Neymar ontbreken, enkele voetballers rust krijgen en er een aantal jeugdspelers op het veld staat, deert hem niet zo. Mentaal kan hij een knop omzetten, alle ruis blokken en presteren. Bij PSG houdt hij zelfs zijn doelpunten op de training bij, vertelde Thomas Tuchel eens. Daar kwam de Duitse coach achter toen de Fransman ineens een shirt tevoorschijn haalde met het getal 50. Bleek Mbappé volgens zijn eigen telling zijn vijftigste trainingsgoal te hebben gemaakt.
Intrinsieke motivatie heeft Mbappé in overvloed. Hij voetbalt omdat hij het leuk vindt en intussen raakt hij getriggerd door records, reeksen en titels. Door andere spelers ook. Hij zet wedstrijden op om zichzelf te vergelijken met andere veelbelovende talenten en vedetten. Als ’s avonds de Champions League-hymne klinkt, dan spookt er tegelijkertijd door zijn hoofd dat Erling Haaland de avond ervoor drie keer heeft gescoord. In het voorjaar van 2019 komt Mbappé te weten dat het in het hoofd van andere grootheden net zo werkt. ‘Ik kreeg door dat ik misschien de Gouden Schoen kon winnen als topscorer van Europa’, vertelt hij in France Football. ‘Ik ging de laatste wedstrijden erg mijn best doen, maar ik bleek concurrentie te hebben van Messi. Als ik er twee maakte, scoorde hij drie keer. Maakte ik er drie, dan scoorde hij vier keer. Het was zó gek dat ik Ousmane Dembélé ernaar vroeg. “Natuurlijk kijkt hij naar jou”, reageerde hij. Ah, Messi is mij dus aan het bespioneren, dacht ik bij mezelf. Het is vleiend om te zien dat zo’n speler jou in de gaten houdt.’
Familieman
Om het fenomeen Kylian Mbappé te kunnen duiden, stuit je vroeg of laat op zijn familie. Zijn vader Wilfried, zelf amateurvoetballer geweest, houdt een oogje in het zeil als zijn zoon met journalisten praat. Hij behartigt bovendien diens zaken. Elke sportieve beslissing loopt via hem. Zijn moeder Fayza, een voormalig handbalster op het hoogste niveau, gaat onder meer over zijn pr en persoonlijk welbevinden. Zij bepaalt aan wie hij interviews geeft, of een potentiële sponsor de moeite waard is en trapt op de rem zodra ze doorkrijgt dat haar zoon rust nodig heeft of een mentale boost kan gebruiken.
De Mbappé-clan is hecht en beschermend, altijd geweest. Zijn ouders houden hem met twee benen op de grond. Een paar jaar geleden vertelde zijn vader in Le Parisien dat ze vroeger bij hun amateurclub AS Bondy niet eens wisten dat Mbappé zijn zoon was. Terwijl hijzelf al jaren als trainer aan de club verbonden was. ‘Vanaf zijn derde drong Kylian er elke dag op aan dat hij wilde voetballen. Ik heb dat eerst een tijdje afgehouden. Toen ik hem voor het eerst meenam, zag ik dat hij echt gepassioneerd was. We hadden één regel: wat op het veld of in de kleedkamer gebeurt, blijft daar. Thuis was ik zijn vader en op de club zijn coach. Het grappige is dat hij mij nooit papa noemde. Toen hij dat na anderhalf jaar per ongeluk een keer wél deed, waren de andere kinderen compleet in shock.’
De strenge en liefdevolle opvoeding loopt als rode draad door zijn leven. Mbappé is net als veel andere Franse internationals grootgebracht in een voorstad van Parijs, Bondy, in het departement Seine-Saint-Denis. In zijn geval gaat het verhaal niet op van de arme jongen die dankzij zijn talent is ontsnapt aan een van de jongste, armste en dichtstbevolkte gebieden van Frankrijk. Zijn ouders hadden het geld om hem te laten kennismaken met andere sporten. Mbappé heeft op tennis en zwemmen gezeten. Ook leerde hij dwarsfluit spelen op de muziekschool. Zijn moeder hamerde erop dat hij een vak moest leren op school. Zij had het liefst gezien dat haar zoon iets van economie of filosofie had gestudeerd.
Mbappé koos voor de richting die hem als jong voetbaltalent de minste energie en moeite zou kosten. In de zomer van 2016 slaagde hij voor zijn baccalauréat technologique met management als richting, een diploma vergelijkbaar met de mavo of havo. Studeren kon hij wel, daarvan was zijn moeder overtuigd. Hij had er alleen geen zin in. Dat bleek toen op aandringen van zijn moeder zijn IQ werd getest. Daaruit kwam naar voren dat hij hoogbegaafd was, maar heel snel afgeleid. De IQ-test bleek hij te hebben afgeraffeld, nadat hij de schoolbel had gehoord en het wel had gezien in het verder lege klaslokaal. Vaak maakte zijn huiswerk niet en was hij zó nonchalant dat leraren zich geen raad met hem wisten. Ook kon hij opvliegend worden als hij zijn zin niet kreeg. Zijn moeder heeft hem zo goed mogelijk door die tijd heen proberen te loodsen. Door continu te wijzen op zijn gedrag, leraren opdracht te geven hem streng aan te pakken en hem een jaar lang onder begeleiding van een psycholoog te plaatsen.
Niet altijd begrepen
Als jeugdspeler werd hij ook niet door elke trainer begrepen. In de Onder-17 van Monaco trof Mbappé een coach die moeilijk overweg kon met zijn houding en status in de opleiding. Zonder uitleg belandde hij op de bank en tijdens trainingen kreeg hij toegesnauwd dat hij maar bij Real Madrid moest gaan voetballen als hij dacht de regels voor hem anders waren. Na weer eens een cynische uitbrander in de richting van de pas vijftienjarige Mbappé kwam het tijdens een van de trainingen bijna tot een handgemeen tussen de familie en de bewuste coach.
Iets soortgelijks maakte de jonge Fransman mee als jeugdinternational. De bondscoach van de Onder-17 vond hem een showbinkie en nam hem in 2015 niet mee. Een jaar later werd hij door dezelfde trainer genegeerd voor de interlands met de Onder-18. Dat mondde uit in een pijnlijke situatie toen de bondscoach van de Onder-19 voor het EK een vervanger zocht voor Ousmane Dembélé en koos voor Mbappé. Frankrijk won het toernooi. Mbappé scoorde vijf keer en was de grote uitblinker in de halve finale en de finale.
Nummer 10
Timide of verlegen is Mbappé niet. Als achttienjarig toptalent mocht hij zich in maart 2017 voor het eerst melden bij de nationale ploeg. Hij had respect voor de ouderen in de ploeg, maar liet zich als jongste debutant in 62 jaar wel gelden. Een jaar later vroeg hij in de aanloop naar het WK 2018 als tiener brutaal het rugnummer 10. Een iconisch getal verbonden aan onder anderen Karim Benzema, Zinedine Zidane en Michel Platini. Bondscoach Didier Deschamps honoreerde het verzoek.
Het is het soort zelfvertrouwen dat je kunt verwarren met zelfoverschatting of misplaatste arrogantie. Mbappé blijkt heel goed de verhoudingen in een kleedkamer te kunnen aanvoelen. Na het WK zou hij naar verluidt op Neymar zijn afgestapt om hem ervan te verzekeren dat hij niet ineens alle ballen ging opeisen omdat hij die zomer tot een mondiale ster was uitgegroeid. Drie jaar later blijkt hij ook voor Messi een stap opzij te doen. Niet meer dan logisch, legde hij pas geleden in L’Équipe uit. ‘Met Messi in de ploeg weet je dat hij iets minder hoeft te verdedigen om meer energie over te hebben om te scoren. Dus dan verdedig ik iets meer. Dat is geen enkel issue, de hiërarchie is duidelijk. Ik ben blij om te rennen als Messi wandelt. Geen enkel probleem. Het is Messi, kom op!’
Tactisch onderlegd
Hij is een voetballer die op diverse posities uit de voeten kan. Bij PSG speelt hij soms aan de linkerkant als Neymar ontbreekt, maar net zo makkelijk vanuit het centrum of vanaf rechts. Zijn snelheid is zijn belangrijkste wapen. Hij is doelgericht, mist weinig kansen en is de laatste jaren verfijnder geworden in het combineren. Het samenspel met Neymar heeft hem gedwongen meer rust en overzicht te krijgen in kleinere ruimtes. ‘Hij begint langzamerhand ook efficiënt te worden met het spel in zijn hoofd’, zegt Deschamps in november tijdens de laatste interlandperiode.
Hij ziet een speler die steeds betere keuzes maakt op het veld en niet telkens met 180 kilometer per uur richting de keeper wil sprinten. Mbappé verklaart zelf dat hij heeft moeten leren tijdens een sprint af te remmen om beter te kunnen afronden.
Tips en aanwijzingen van zijn coaches pikt hij snel op. Tuchel kwam er snel achter dat Mbappé weinig woorden nodig heeft. Ook Mauricio Pochettino kreeg snel door dat hij op tactisch gebied gemakkelijk te coachen is en aanwijzingen snel oppikt. Voor een speler met zijn kenmerken bijzonder. Al vertelde Mbappé vorig jaar in een interview met Esquire dat het niet zo vreemd is, aangezien hij als kind altijd bij zijn vader en zijn oom in de kleedkamer rondhing. ‘Ik luisterde naar hun tactische praatjes. Ik heb geleerd het voetbal vanuit verschillende perspectieven te bekijken. Als trainer ben je toch bezig jezelf in iemand anders te verplaatsen. Ik denk dat ik die gave ook heb. Dat kan prettig zijn in het voetbal, omdat je als speler vaak alleen aan jezelf en je eigen carrière denkt. Ik kan bijvoorbeeld zien wanneer iets in een wedstrijd tot frustratie leidt bij een ploeggenoot.’
Een levendige verbeelding heeft Mbappé altijd gehad. Voor zijn derde verjaardag kreeg hij een gemotoriseerd vrachtwagentje cadeau. Het vehikel bracht hem elke dag naar de overkant van de straat. Vanuit zijn slaapkamerraam kon hij de velden van AS Bondy zien liggen. In zijn fantasie deed het weinig onder voor het Estadio Santiago Bernabéu.
Overigens heeft hij de belofte aan zijn familie al ingelost. Op zijn dertiende kreeg hij van Zinedine Zidane een rondleiding op het trainingscomplex. Dezelfde dag zat hij met zijn familie in de ereloge en zag hij Real Madrid met 2-2 gelijkspelen tegen Espanyol. Volgt binnenkort dan de echte droom? Het lijkt haast een kewtie van tijd vooraleer we Mbappé in het maagdelijk wit zullen zien schitteren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
