Oekraïense uitschakeling kwam niet als een verrassing

Oekraïne deed wat het kon, maar was uiteindelijk na Ierland de zwakste ploeg van dit EK.

Twee dagen na de uitschakeling op dit EK slenteren Kroatische supporters door Gdansk. Ze genieten van de schoonheid van deze stad, een aaneenschakeling van prachtige kerken, musea en monumenten. De contrasten raken elkaar niettemin fel. Want overal in het stadsbeeld duiken vreselijk grauwe flatgebouwen op. Alsof de herinnering van vroeger moet blijven, al is er wel één verschil met toen: voor de meeste ramen hangt een schotelantenne.

Gdansk telt enorm veel parken, rustpunten midden een cultureel erfgoed. Op vele plaatsen staan glasbakken in de vorm van een voetbal. Dat zal een blijvende herinnering zijn aan dit EK. Langzamerhand moet Polen zich weer schikken in de realiteit van elke dag. De stadions van Wroclaw en Poznan sluiten voorlopig de poorten, het EK is daar voorbij. Vrijdag nog een match in Gdansk tussen Duitsland en Griekenland en vanaf dan begint ook daar de uittocht van supporters en concentreert zich alles op Warschau. Maar in afwachting daarvan zijn de eerste Duitse supporters al neergestreken in deze stad. Ze spreken consequent van Danzig, zoals vroeger, toen deze regio nog Duits grondgebied was. Vreemd ook hoe luid die Duitsers praten, overal waar ze zijn hoor je ze. Dat zal vrijdag niet anders zijn als de Mannschaft naar de halve finale moet geschreeuwd worden. Gelukkig liggen de fanzones buiten het centrum, naast de scheepswerven. Zo verminken ze niet de praal en de pracht van deze stad.

Ook in Oekraïne valt alles langzamerhand weer in zijn normale plooi. De uitschakeling in de voorronde kwam niet echt als een verrassing, Oekraïne deed wat het kon, maar was uiteindelijk na Ierland de zwakste ploeg van dit EK. Vanaf nu neemt de lugubere realiteit weer bezit van dit land: ook na het EK zal een kwart van de bevolking onder de armoedegrens blijven leven en geleid worden door een president, Viktor Janoekovitsj, die een muur heeft opgetrokken tussen zichzelf en het volk. Van alle voormalige Sovjet-staten draagt Oekraïne na Wit-Rusland nog de meeste littekens mee uit het communistisch tijdperk.

Dit is sinds de start van het EK de eerste dag zonder voetbal. Dat is even afkicken voor het internationale mediacircus dat hier is neergestreken. Even wat lezen, wat tikken, wat nadenken, wat sites consulteren. Het is er het weer voor: het regent onophoudelijk in Plock, ons op 100 kilometer van Warschau gelegen basiskamp tijdens dit EK. De Wisla ligt er mistroostig bij, er hangt een sluier over het water, de zeilbootjes zijn verdwenen en in de verte begint het te donderen. Als het maar niet zo hevig is als maandagnacht in Gdansk. Toen viel de elektriciteit in het hotel uit. En moesten we, gewapend met een kaars, op zoek naar onze kamer. Als schimmen in de nacht.

Jacques Sys