Met 33 goals in de competitie is het aandeel van Robert Lewandowski in de titel van Bayern München gigantisch. Maar het beste moet nog komen, denkt de Poolse spits. ‘Op mijn top? Nog niet!’
Ook op zijn 31e blijft Robert Lewandowski verbazen. Met in totaal 48 doelpunten in voorlopig 41 wedstrijden kan hij alweer indrukwekkende statistieken voorleggen. Het is al het vijfde seizoen op rij dat hij méér dan 40 goals maakt. Wat is zijn geheim?
Op het web vinden we veel foto’s van je jeugd. Wat zou de kleine Lewandowski denken van de Robert Lewandowski van vandaag?
Robert Lewandowski: ‘Oef! Toen ik een kleine jongen was, droomde ik ervan om in grote stadions en bij de grootste clubs ter wereld te voetballen. Twintig jaar later is die droom werkelijkheid geworden. Ik wist al vrij snel dat ik enorm hard moest werken om profvoetballer te worden en dat ik telkens iets extra’s moest doen om nog beter te worden. Het volstaat niet om ervan te dromen. Toen ik 17 à 18 jaar was, besefte ik dat je geconcentreerd en vastberaden moest zijn om op het hoogste niveau te spelen. Ik was overtuigd van wat ik wou doen.’
Hoe was je als kind?
Lewandowski: ‘Ik was timide en klein. Lang woog ik rond de 20 kg en ik ben altijd de kleinste en de magerste van de ploeg geweest, terwijl ik toch altijd twee jaar hoger speelde. Toen ik acht was, bestond die categorie niet, dus moest ik direct bij de tienjarigen gaan voetballen. Op die leeftijd is twee jaar een enorm verschil!’
‘Ik had een fysieke achterstand, maar het was een periode waarin ik enorm veel geleerd heb.’
Had je toen ook al die methodische en georganiseerde karaktertrek die je nu zo typeert?
Lewandowski: ‘Dat is pas later gekomen. In het begin wilde ik gewoon gelukkig zijn in het voetbal. Op mijn 17, 18 à 19 jaar heb ik tegen mezelf gezegd: ‘Nu begint het serieus te worden, ik moet nog een tandje bijsteken.’ Gewoon goed zijn, dat is niet genoeg om bij de beste te horen of beter te worden. Je moet er méér aan doen. Een jaar na mijn komst naar Borussia Dortmund (in 2010, toen hij 21 was, nvdr) heb ik heel mijn mentaliteit veranderd en mijn manier om naar voetbal te kijken.’
‘Ik heb elk jaar dingen geleerd. Ik was er zeker van dat ik nog beter kon worden. Zo ben ik een completere speler geworden.’
‘Mijn invloed situeert zich dicht bij het doel, maar ik probeer ook mijn steentje bij te dragen aan het gebouw.’
Men spreekt in de moderne sport veel over de interdisciplinariteit. Je hebt zelf veel verschillende sporten beoefend in je jeugd. Hoe heeft je dat bevoordeeld?
Lewandowski: ‘Ah, dat kan ik niet zeggen. Dat is een deel van het geheim. (lacht) Ik was echt een heel sportieve jongen. Mijn moeder is lerares lichamelijke opvoeding, mijn vader was dat ook (hij is overleden toen Robert zestien jaar was, nvdr). Hij was mijn trainer.’
‘Ik heb veel sporten uitgetest. Turnen, basketbal, handbal, hockey, volleybal, wat mijn moeder en zus deden,… Op school wilde ik met alle sporten meedoen. Eigenlijk voetbalde ik niet zoveel. Mijn vader, dat was judo. Ik heb dat ook gedaan met hem. Maar hij wilde ook niet dat ik te veel zijn weg volgde, want hij wist dat het een complexe sport was, die risicovol kon zijn op het vlak van de klappen. Daardoor heeft hij later wat gezondheidsproblemen gekend. Hij zei: ‘Je geeft veel voor die sport, maar je krijgt er weinig voor terug.’
‘Dat is waarom ik voetbal kon doen, hoewel ik erg veel getraind heb voor judo. Vandaag heb ik een zeer flexibel en soepel lichaam en beweeg ik me gemakkelijk op het veld.’
En had je destijds ook al die neus voor de goal in het voetbal?
Lewandowski: ‘Natuurlijk! Het maakte niet uit waar en wanneer ik speelde. Of het nu in de spits, op de tien, als winger of back was, ik heb altijd veel goals willen maken. Doelpunten en het gevoel dat je daarvan krijgt, daar word ik het gelukkigst van.’
Instinct plus veel werk
Scoren, wordt dat een automatisme?
Lewandowski: ‘Tijdens een wedstrijd is het toch niet eenvoudig. Zeker wanneer je moe bent. Negentig procent van de goals hebben te maken met je hoofd dat nog goed werkt en je concentratieniveau. Als je moe bent, zal je automatische trager denken. In het strafschopgebied heb je slechts 0,1, misschien 0,2, seconde om na te denken, een beslissing te nemen en de interactie aan te gaan met de bal. Het is daarop dat er gewerkt wordt op training, om automatische bewegingen en geautomatiseerde schoten te produceren. Of het nu met de linker- of de rechtervoet is… maakt niet uit. Je moet klaar zijn. Je mag er zelfs niet aan denken, je moet het doen. Als je te veel over je actie nadenkt, is dat contraproductief.’
‘Soms, als je een match wil winnen, komt het neer op kleine details. Die maken het verschil. De concentratie en aandacht die naar die details gaat, dat is de sleutel.’
In hoeverre is scoren instinctief?
Lewandowski: ‘Dat is essentieel, maar aan dat instinct moet je enorm veel werk koppelen. Het is niet alleen maar instinct of talent. Als je geen enkele inspanning doet, zal je niveau nooit veranderen. Soms kan je iets niet anders uitleggen dan dat je het gedaan hebt door het werk en de herhaling.’
Hoeveel tijd per week breng je voor doel door?
Lewandowski: ‘Veel, dat is zeker! Ik denk zo’n 80 à 90 procent van de oefensessies. Maar ik ben niet het soort speler dat vooraan gaat kamperen en negentig minuten lang op de bal wacht. Ik houd ervan om mee te voetballen, om nieuwe situaties uit te lokken met mijn bewegingen, een of twee verdedigers naar mij trekken om ruimte te maken voor een ploegmaat,… En ook de bal ontvangen, daarmee iets creëren en de ploeg iets bijbrengen. Mijn invloed situeert zich dicht bij het doel, maar ik probeer ook mijn steentje bij te dragen aan het gebouw.’
Men zou soms vergeten dat je ooit nog een nummer 10 was…
Lewandowski: ‘Daarom hou ik er ook van om de bal te raken, om af te haken en deel te nemen aan het spel.’
Er is soms een gevoel van volheid bij spitsen. Hou zou je dat uitleggen?
Lewandowski: ‘Ik moet zeggen dat vier goals in de halve finale van de Champions League (op 25 april 2013 met Dortmund tegen Real Madrid, nvdr) of vijf goals in negen minuten maken (op 22 september 2015 met Bayern tegen Wolfsburg, nvdr), dat is iets waar ik zelfs nog nooit van gedroomd had…. Iets speciaals doen, dat soort records neerzetten, in de geschiedenis van het voetbal opgenomen worden voor de volgende dertig, veertig of vijftig jaar, dat is iets dat ik zelfs niet zou kunnen uitleggen. Op het veld is het zo ongelooflijk om mee te maken dat ik er geen woorden voor heb. Ik ben er trots op en het is iets dat ik heel mijn leven mee ga dragen.’
Het geheim van de strafschop
Ben je iemand die de verdedigers van de tegenstanders analyseert?
Lewandowski: ‘We hebben een team dat alles analyseert wat de tegenstander gewoonlijk doet en waaraan we ons kunnen verwachten… Ik ken ook veel verdedigers en ik probeer me altijd in functie daarvan voor te bereiden. Ik weet dat het altijd moeilijk zal worden en dat je honderd procent geconcentreerd moet zijn, klaar om het duel aan te gaan en te winnen. Waar de verdediger speelt, maakt dan niet veel uit: zijn motivatie is om mij te destabiliseren.’
Wordt er ook op het niveau van het brein gewerkt?
Lewandowski: ‘Ik zou niet zeggen dat ik iets speciaals doe, maar dat situeert zich vooral op het niveau van het dagelijkse werk, waar het mentale aspect onderdeel van uitmaakt. Je moet daar altijd mee bezig zijn, of het nu op het veld is, ernaast of thuis. Als ik iets aan 50 procent doe, dan zal dat een gevolg hebben voor mijn niveau en dus noodgedwongen ook op mijn prestaties in de wedstrijd en de doelpunten die ik al dan niet maak. Alles wat ik doe, is daarop gericht.’
‘Je moet authentiek blijven, de persoon die je bent. Dat probeer ik zoveel mogelijk te doen.’
Stephen Curry, de NBA-vedette, heeft een nieuwe manier gecreëerd om te shooten met het doel om efficiënter te worden. Jij hebt hetzelfde gedaan met je strafschoppen.
Lewandowski: (protesteert) ‘Dat is nóg een geheim! (lacht) Als ik het hele proces uitleg, gaan de keepers het kleine trucje begrijpen. Ik denk dat ik de eerste speler was die zijn manier van strafschoppen trappen ietwat heeft veranderd. Nu doen meer spelers het. Penalty’s, dat is altijd een beetje een loterij, en dat zal ook zo blijven. Mijn doel is simpel: nog meer kans hebben om te scoren.’
‘Ik ga er niet meer over zeggen, over wat ik precies doe of hoe ik eraan heb gewerkt, dat zal mijn geheimpje blijven… (in feite zet hij de laatste stap voor hij gaat schieten uitdrukkelijker zodat hij kan kijken naar welke kant de keeper gaat duiken, nvdr). Ik ben er heimelijk trots op dat bepaalde spelers hetzelfde proberen te doen, want het is een methode die werkt.’
Hoeveel tijd heeft het je gekost om dat idee ook eens uit te voeren in een match?
Lewandowski: ‘Ik heb dat heel veel geprobeerd op training. Je moet het herhalen om de goeie feeling te vinden. Na de oefensessies bleef ik na om dingen uit te proberen, de goeie beweging te vinden… Dat is een redelijk lang proces geweest. Je verandert je manier van trappen niet in één week, je moet de goeie beweging vinden tot het een systematiek wordt. Het is in de tijd van Pep (Guardiola, coach van Bayern van 2013 tot 2016, nvdr) dat ik mijn eerste strafschop op die manier genomen heb. Ik denk dat ik er minimum een of twee maanden aan gewerkt heb.’
Berekening diepe slaap
Vind je dat voetballers een voorbeeldfunctie hebben?
Lewandowski: ‘Dat is niet simpel… Iedereen kijkt naar je, en niet alleen naar wat je op het veld doet maar ook na de match, thuis… Je moet authentiek blijven, de persoon die je bent. Dat probeer ik zoveel mogelijk te doen. Kinderen kijken naar je, ze willen zijn zoals jou en proberen dat ook. Daarom moeten we op de best mogelijke manier reageren. Je moet hen de juiste weg tonen. Maar dat is ook complex.’
Waarom?
Lewandowski: ‘Veel mensen accepteren bepaalde zaken bijvoorbeeld niet… Je hebt een goal gemaakt? ‘Je had er twee of drie moeten maken, het is niet genoeg!’ De mensen verwachten altijd iets meer, iets nieuws. Velen bekijken een prestatie ook alleen via de statistieken, zelfs als ze de match niet gezien hebben! Dat is niet altijd rechtvaardig en soms zelfs echt niet plezant. Maar dat is voetbal.’
Je bent actief geweest in de strijd tegen Covid-19 en je hebt ook al veel berichten gestuurd tegen racisme. Hoort dat ook bij voetballer zijn?
Lewandowski: ‘Ja, dat is heel belangrijk. Als je iets toont dat goed is en als dat anderen inspireert, dan is het dat voor mij waard. Enorm veel mensen kunnen het goede doen. Ook al zijn dat geen zaken waarover ik graag officieel praat… Ik doe het liever in de schaduw.’
Er is nog iets anders dan voetbal in het leven, zoals je koffiemerk. Is het belangrijk om naast de sport nog iets te hebben?
Lewandowski: ‘Ik ben met redelijk wat bezig naast het voetbal. Die koffie, dat komt van een vriend. We hebben de smaak aangepast, samen aan het product gewerkt met heel wat discussies, of er kleine dingen konden toegevoegd of aangepast worden. ‘Het zou goed zijn om het zo te doen, niet?’ ‘Ja, laat ons dat proberen.’
‘Dat is goed voor na mijn carrière en zelfs nu. Ik ben 100 procent geconcentreerd op het voetbal, maar als ik wat vrije tijd heb thuis tussen de matchen en de trainingen, is het niet verboden om eens een beetje te deconnecteren.’
‘De Gouden Bal, daar denk ik niet aan.’
Denk je dat je op je 31e in de beste periode van je leven zit?
Lewandowski: ‘Euhm… Nog niet! Dat zijn allemaal maar cijfers. Ik ben ervan overtuigd dat het beste moment van mijn carrière er snel gaat aankomen. Ik weet dat dit niet mijn laatste contract is (hij heeft afgelopen zomer bij Bayern verlengd tot 2023, nvdr). Ik wil nog langer voetballen en in vorm blijven.’
‘Ik ga mijn 32e verjaardag vieren in augustus, maar dat wil niet zeggen dat ik me zo oud voel. Ik wil niet alleen top blijven voor de volgende twee of drie jaar, ik kijk al verder.’
En wat wil je de komende maanden nog bereiken?
Lewandowski: ‘Als je in een club als Bayern speelt, dan zijn de ambities altijd dezelfde: alles proberen te winnen.’
En als we over de Gouden Bal beginnen?
Lewandowski: (lacht) ‘Ik was er de laatste keer bij, op de uitreiking. We zullen wel zien. Wat ik probeer, is altijd het beste van mezelf te geven, prijzen pakken en steeds meer goals te maken. Maar zoiets win je alleen met collectieve prijzen. Dat is uiteindelijk het belangrijkste. De Gouden Bal, daar denk ik niet aan. Zelfs al geloof ik dat in mijn leven alles mogelijk is…’ (lacht)
Door Antoine Bourlon
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier