Veertien van de zestien overgebleven clubs in de Champions League staan genoteerd in de top dertig van grootste voetbalgeldmachines ter wereld. Alleen Ajax en FC Porto ontbreken.
Sinds de eerste editie in 1997 is de geldranglijst uitgegroeid tot een solide scan van de machtsverhoudingen in het voetbal. Leuk om even door te nemen, ook al levert het geen echte verrassingen op. De financiële uitslagen (gebaseerd op het seizoen 2017/18) zijn net zo voorspelbaar als de resultaten in de groepsfase van de Champions League. Veelal dezelfde namen, hooguit een tikje anders gerangschikt. Het zal niemand verrassen dat de superclubs hun overmacht verder hebben uitgebouwd. Bij elkaar verdienen de grootste twintig clubs op aarde nu 8,3 miljard euro, dat is 400 miljoen euro meer dan vorig jaar.
Het rapport laat transfers en schulden buiten beschouwing en kijkt alleen hoeveel geld de clubs op jaarbasis weten te genereren. Opnieuw heeft geen enkele club buiten de vijf toplanden het geschopt tot de rijkenlijst. De top dertig kent inmiddels een ondergrens van 150 miljoen euro.
1 Real Madrid – 750,9 miljoen
De Madrilenen stijgen een plaatsje en heroveren na twee jaar het goud. Voor de twaalfde keer eindigen ze bovenaan. Met dank aan de derde Champions Leaguezege op rij doorbreekt Real als eerste de grens van 750 miljoen euro. Dankzij het voortdurende sportieve succes staan sponsors in de rij, vliegen de shirts de winkels uit en regent het uitnodigingen voor lucratieve buitenlandse tours. Real Madrid heeft langdurige sponsorcontracten gesloten met Adidas en Emirates en genereert nu de hoogste commerciële inkomsten van alle clubs ter wereld. Met 47 procent hebben de sponsorcontracten een enorm aandeel in de begroting die nu het achtvoudige is van de tegenstander in de Champions League: Ajax.
De cijfers in het koninkrijk voetbal blijven maar stijgen en met dit tempo komt binnen een paar jaar de mijlpaal van een miljard euro in zicht. Kanttekening is wel dat de effecten van het wegvallen van icoon Cristiano Ronaldo nog moeten worden afgewacht. Gezien het riante financiële gat dat is geslagen met rivaal Barcelona lijkt nu al zeker dat De Koninklijke ook volgend jaar bovenaan eindigt.
2 FC Barcelona – 690,4 miljoen
Drie kampioenschappen in vier jaar en ook dit seizoen een flinke voorsprong. Maar dat wil niet zeggen dat je ook financieel de grootste van Spanje bent. Met een omzet van bijna 700 miljoen is het gat zelfs gegroeid ten nadele van de Catalanen. Dankzij shirtsponsor Rakuten, een internetwinkel uit Japan, en vriendschappelijke wedstrijden in de Verenigde Staten kregen de commerciële inkomsten een flinke impuls. Nu al staat vast dat FC Barcelona dankzij nieuwe sponsordeals zal doorgroeien. Het contract met kledingsponsor Nike is herzien en het huishoudelijke-apparaten-merk Beko legde een nieuwe zak geld op tafel om vermeld te blijven worden op de mouw en trainingsoutfit.
Het is nog onvoldoende om el clásico ook in de boeken te winnen. Of de Catalanen dichter bij Real kunnen komen, zal afhangen van de prestaties die Lionel Messi en co straks neerzetten in de Champions League. Al drie seizoenen op rij strandde Barça in de kwartfinales. Gezien het tweede budget van Europa is dat te vroeg.
3 Manchester United – 666,0 miljoen
De Mancunians betalen een dure rekening voor de magere prestaties onder Louis van Gaal en José Mourinho. Voor het tweede jaar op rij dalen de verdiensten tegen alle trends in. De laatste landstitel dateert van zes jaar geleden en er zijn zorgen op de commerciële afdeling, omdat de waarde van sponsorcontracten is gekoppeld aan sportieve successen. De uitstraling en populariteit van United zijn natuurlijk nog steeds uitstekend, maar het moet ook niet te lang gaan duren voordat er weer hoofdprijzen worden gepakt. Zo dateert de laatste Champions Leaguefinale alweer van acht jaar geleden.
Voorlopig is het resultaat van de inzinking dat Manchester United nu ook in deze lijst van de eerste naar de derde plaats zakt. Positief is wel dat United voorspelt dat de dalende omzetlijn dit seizoen wordt omgebogen. Nieuw is de komst van keuken- en badkamergigant Kohler als mouwsponsor, maar vooral de lange contracten met Adidas en Chevrolet spelen een belangrijke rol. Goede resultaten in de Champions League zijn eigenlijk vereist om weer in het spoor van Real Madrid te komen.
4 Bayern München – 629,2 miljoen
De Bundesliga groeit steeds meer uit tot de blauwdruk van de voetbalhemel. En aan die hemel is Bayern de poolster waar iedereen zich op richt. Met zes schalen op rij heeft Beieren inmiddels een monopolie op de titel. In de Champions League haalde de ploeg keurig de halve finale en in de boeken is Bayern al even succesvol. De inkomsten stegen dankzij nieuwe mediacontracten in Duitsland, maar sleutel van het succes zijn sinds jaar en dag de spectaculaire sponsorinkomsten die met 55 procent van de begroting enorm zijn. Al met al resulteert dat in positie vier in de Money League. Bayern is tevens de vierde club die de grens van 600 miljoen euro passeert.
Ondanks alle successen slagen de Duitsers er niet in om in te lopen op Barça en Real. In heel Europa komen de krachtsverhoudingen meer en meer vast te staan. Hoewel, de Rekordmeister zou eigenlijk op één moeten staan, aangezien het van deze eerste vier de enige club is zonder schulden. Maar zo werkt deze lijst niet.
5 Manchester City ?568,4 miljoen
Leuk natuurlijk, zo’n klassement, maar wat zegt het als de eigenaar van je club sjeik Mansour bin Zayed Al Nahyan heet? Meer dan anderhalf miljard euro aan transfers gaf het lid van het koninklijke huis van Abu Dhabi al uit, meer dan welke Engelse club ook. Maar goed, er staat inmiddels wel een robuuste club die in de loop der jaren flink is opgestoomd in deze lijst. De laatste stap maken blijkt de moeilijkste, getuige de derde vijfde plaats op rij. De sjeikclub pakte in Engeland de landstitel met liefst honderd punten, bereikte de kwartfinale in de Champions League en bleef financieel gestaag doorgroeien.
Dankzij de voortdurende exposure op het allerhoogste niveau konden nieuwe deals worden gesloten met Gatorade en Amazon, dat een documentaire produceerde achter de schermen bij The Sky Blues. Er zit nog volop potentie in de kampioen. Zo haalt City vergeleken met andere clubs nog relatief weinig inkomsten op uit stadionbezoek. Gezien de aanstormende concurrentie uit Parijs zal die potentie snel benut moeten worden door The Citizens, die hunkeren naar een echt groot succes in de Champions League om de volgende stap te kunnen maken.
6 Paris Saint-Germain – 541,7 miljoen
Eén plaats winst voor de Parijzenaren. En dat terwijl ze vorig seizoen Europees al afhaakten in de eerste knock-outronde. Hoe dat kan? Simpel. De impact van Neymar en Kylian Mbappé was gigantisch. Er was een run op de shirts, meer mensen kwamen naar het stadion om de sterren live aan het werk te zien en sponsors wilden zich graag verbinden aan de nieuwe wereldsterren. Van alle clubs in Europa realiseerde PSG de op één na hoogste commerciële groei.
7 Liverpool – 513,7 miljoen
Liverpool is een van de grootste cashclubs op aarde. Dankzij geweldige prestaties in de Champions League noteren The Reds zelfs de hoogste positie in tien jaar. De finaleplaats droeg bij aan een inkomstenstijging van liefst negentig miljoen euro.
Meer dan bij andere clubs zijn goede resultaten noodzakelijk om inkomstengroei te kunnen realiseren. Een van de nadelen is dat Liverpool in zijn stadion tegen de grenzen van de groei aanloopt. Waar veel clubs inmiddels de tv-rechten hebben ingeruild voor commercie als voornaamste inkomstenbron, zijn het in Liverpool vooral nog de mediarechten van de Premier League en UEFA-premies die bepalend zijn. Bovendien wacht de club al heel lang op een hoofdprijs.
8 Chelsea – 505,7 miljoen
Het wordt saai. Maar ook deze club zagen we vorig jaar in de top tien. Voor het vierde jaar op rij staat Chelsea op de plaats acht. Er kon een FA Cup worden bijgezet in de prijzenkast en voor het eerst werd de 500 miljoen euro aangetikt. Vraag is wel of Chelsea de groei kan doortrekken. Daarover bestaan nogal wat vraagtekens en dat komt niet alleen door de geruchten dat eigenaar Roman Abramovitsj zou overwegen de club te verkopen.
Dit seizoen is met Hyundai weliswaar nog een sterke nieuwe mouwsponsor vastgelegd, maar daar staat tegenover dat de belangrijkste contracten met Nike en shirtsponsor Yokohoma Tires voor lange tijd vastliggen. Bovendien eindigde Chelsea slechts als vijfde in de Premier League en mist daardoor dit seizoen de Champions League, waar de UEFA net een nieuw premiestelsel heeft ingevoerd. De impact ervan zal pas volgend jaar duidelijk worden. Maar dat niet meedoen gelijk staat aan een financiële catastrofe staat wel vast. The Blues zullen terrein gaan verliezen.
9 Arsenal – 439,2 miljoen
Alarmfase 1 bij The Gunners. Arsenal is aan het afhaken. Keer op keer valt de club buiten de prijzen, maar financieel bleven de resultaten altijd uitstekend. Nu signaleren de rekenmeesters een trendbreuk. De inkomsten kelderden met bijna vijftig miljoen en daarmee duikelde de club niet alleen van plaats zes naar negen, maar ook naar het inkomstenniveau van 2015. Voor het eerst in twintig jaar realiseerde Arsenal geen groei.
Zoals zo vaak zijn de financiële ups en downs toe te schrijven aan het wel of niet meedoen aan de Champions League. Aangezien die inkomsten ook dit seizoen weer ontbreken, dreigen de Londenaren hun positie bij de tien sterkste clubs te verspelen.
10 Tottenham Hotspur – 428,3 miljoen
De zesde Engelse naam in de top tien. Met een inkomstengroei van zeventig miljoen werd de beste prestatie sinds 2007 neergezet. En daar zal het niet bij blijven voor de Spurs. Ze openen binnenkort een fonkelnieuw stadion met 62.000 plaatsen. Het doorknippen van de linten is wel al diverse keren uitgesteld. Tottenham moet in afwachting van de oplevering tijdelijk uitwijken naar Wembley en dat pakte goed uit. Door de veel hogere capaciteit dan het oude White Hart Lane verdubbelden de inkomsten uit wedstrijdbezoek. Alleen Manchester United trok meer toeschouwers. Tottenham zet zelfs een spectaculaire prestatie neer door Juventus naar de elfde plek te stoten.
11 Juventus – 394,9 miljoen
Slachtoffer van de opstomende Spurs. En ook een beetje van het eigen falen. Tien miljoen euro zag De Oude Dame verdampen. De zevende scudetto op rij en de komst van Allianz als naamgever voor het stadion, wogen niet op tegen dalende mediaopbrengsten en lagere inkomsten uit de Champions League. Het zal niet meevallen om het verloren terrein te heroveren. De media-inkomsten in de Serie A liggen veel lager dan in de Premier League. Bovendien heeft Italië dit seizoen een extra plaats gekregen in de groepsfase van de Champions League, waardoor de marketingpot met een extra club gedeeld zal moeten worden.
In dat licht is het aankopen van wereldster Cristiano Ronaldo een uitstekende zet. Ronaldo is nu de katalysator voor nog betere sportieve en vooral ook economische prestaties.
12 Borussia Dortmund – 317,2 miljoen
Door de matige resultaten in de competitie en het feit dat de Borussen voor het eerst sinds 2011 niet reikten tot een nationale of Europese finale, daalden de inkomsten uit commercie en merchandising met vijftien miljoen. Het lijkt een tijdelijke inzinking, aangezien BVB momenteel een aanval plaatst op het monopolie van Bayern en soeverein overwinterde in de Champions League.
Internationaal is er bovendien nog een wereld te winnen voor de Ruhrclub, die volop investeert om de naamsbekendheid te vergroten in Azië en met een tour door Illinois, North Carolina en Pennsylvania ook aan de weg timmerde in de Verenigde Staten. Een hogere begroting boksen de Duitsers zo wel voor elkaar, maar meer dan de huidige positie zal er voor Dortmund niet in zitten.
13 Atlético Madrid – 304,4 miljoen
Leek bij de eerste notering in 2011 een beetje verdwaald in deze lijst, maar inmiddels heeft de tweede club uit Madrid knap een plaats veroverd aan de top van de piramide. Een paar eindzeges in de Europa League en goede jaren in de Champions League hebben Atlético gelanceerd.
Beter hadden de Madrilenen hun sportieve successen niet kunnen timen. De Chinezen maakten hun entree op de markt en zagen het opkomende Atlético als een aantrekkelijke belegging. Vorig seizoen werd onder overweldigende belangstelling het nieuwe Wanda Metropolitanostadion in gebruik genomen. De bezoekersaantallen namen een vlucht naar gemiddeld 55.000. Meer dan dertig miljoen aan nieuwe inkomsten uit recettes en commercie genereerden de vicekampioen van Spanje. Dankzij een verbeterde deal met shirtsponsor Plus500, een nieuw contract met Hyundai en samenwerkingen op andere continenten zit de club volop in de lift omhoog.
14 Inter – 280,8 miljoen
Het gat tussen de elite en de rest van de top groeit wel heel hard. Inter, nummer veertien in Europa, loopt al bijna een half miljard euro achter op Real Madrid. Na een paar moeilijke jaren heeft de club de weg omhoog weer ingeslagen. Dankzij de overname van het Chinese Suning steeg de populariteit in Azië en met drie nieuwe Chinese sponsordeals groeiden de toch al uitstekende commerciële inkomsten verder. Hard nodig ook, want met de beperkte stadioninkomsten in het verouderde San Siro loopt Internazionale inmiddels flink achter op de concurrentie.
Dankzij de nieuwe ticketverdeling voor de Champions League die de UEFA na een Italiaanse lobby doorvoerde, ziet de toekomst er rooskleurig uit. De vierde plaats in de Serie A was na zeven jaar afwezigheid genoeg voor een rentree op het hoogste niveau in Europa en door de groepsfase te overleven krijgen de inkomsten een flinke impuls. De Nerazzurri passeren dit seizoen voor het eerst de grens van 300 miljoen euro.
15 AS Roma – 250,0 miljoen
Met een kwart miljard keren de Romeinen terug in deze lijst. Vooral dankzij geweldige prestaties in Europa. Met de halve finale in de Champions League harkte de club 84 miljoen binnen. De goede prestaties trok de interesse van fans en sponsors aan. Meest in het oog sprong de nieuwe hoofdsponsor Qatar Airways, dat een flink bedrag vooruitbetaalde.
De sprong naar 300 miljoen euro zal echter pas gemaakt worden in een nieuw stadion dat nog wel een paar jaar op zich zal laten wachten. Daardoor is AS Roma voor financieel succes voorlopig nogal afhankelijk van de Europese prestaties.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
