Troy Dreeney en Andre Gray: portret van de twee cultfiguren van Watford FC

© REUTERS
Chris Tetaert Vaste medewerker Sport/Voetbalmagazine

Captain Troy Deeney (30) zat bijna drie maanden in de gevangenis voor een vechtpartij, op de kaak van Andre Gray (27) is een litteken van tien centimeter de stille getuige van een steekpartij en een leven in een jeugdbende. Zaterdag staan ze met Watford in de finale van de FA Cup. Portret van twee cultfiguren.

Het was een busritje van amper een half uur van Watford, een stad van 80.000 inwoners in Hertfordshire, naar Wembley Stadium, maar er flitste vanalles door het hoofd van Andre Gray. Hij zat al maanden op de bank gekluisterd en zag hoe Gerard Deulofeu, voor 13 miljoen euro overgenomen van Barcelona, zich in de harten van de fans op Vicarage Road had gedribbeld en gescoord. Maar de Spaanse manager, Javier Gracia, had enkele sterke invalbeurten van Gray gezien en verbaasde met een basisplaats voor de 27-jarige aanvaller.

Ik werd verschillende keren gearresteerd. En terecht.

Andre Gray

Het leek een maat voor niets te worden. Wolverhampton Wanderers domineerde meer dan een uur lang en ging met goals van Matt Doherty en Raúl Jiménez comfortabel het laatste kwartier in. Deulofeu mocht invallen en prikte terug, vier minuten ver in de blessuretijd sleepte Troy Deeney vanop de stip verlengingen uit de brand. Sommige spelers kregen een korte massage, andere kregen tips van de manager mee, Gray en kapitein Troy Deeney spraken hun ploegmaats toe. ‘Wij gaan naar die finale. Ze zijn uitgeteld en bang, wij moeten de voet op het gaspedaal houden. Het is oorlog! Vechten voor de bal!’ In minuut 104 schoof Gray de assist voor de voeten van Deulofeu.

‘Toch nog een rol kunnen spelen in de belangrijkste wedstrijd uit mijn carrière’, lachte Gray, voor wie de match tegen de Wolves veel herinneringen opriep. Hij had ooit gespeeld bij Wolverhampton Wanderers, waar moeder Joanna op wedstrijddagen in het spelershome werkte en hem stiekem binnensmokkelde. En hij was opgegroeid in Wolverhampton, in de Black Country, volgens Urban Dictionary ‘wellicht de slechtste plaats ter wereld’.

Saai, lelijk en deprimerend. En gevaarlijk, mocht Gray ondervinden. Op zijn linkerwang, van bovenlip tot oor, herinnert een litteken van tien centimeter aan een steekpartij op kerstavond 2011. ‘Toen ik de dag erna wakker werd, besefte ik vooral dat ik van geluk mocht spreken. Ik kon aan een oog of in de nek geraakt zijn, het was maar een litteken op de wang. Ik moest anders beginnen te leven.’

Hij was 20 jaar, voetbalde op dat moment bij Hinckley United in de Conference North – het zesde niveau – en verdiende 240 euro per week. Minder dan vijf jaar erna, op 13 augustus 2016, debuteerde hij met Burnley in de Premier League en werd hij op het einde van het seizoen voor meer dan 20 miljoen euro verkocht aan Watford. Tot op vandaag nog altijd hét transferrecord van The Hornets.

Schiet- en steekpartijen

Gray voetbalde vier jaar op de jeugdacademie van Wolverhampton Wanderers, op zijn dertiende werd hij bedankt. Abrupt en afstandelijk, met een briefje, gericht aan zijn moeder. ‘Ik kon het toen niet plaatsen, vooral omdat ik een paar weken ervoor mijn grootvader had verloren. Óók een enorme klap.’ Andre was nog jong toen zijn biologische vader het gezin in de steek liet, maar grandadTerry stond altijd klaar. Hij bracht hem twee tot drie keer per week naar de trainingen en in het weekend trokken ze geregeld naar Molineux, de thuisbasis van de Wolves. ‘Toen hij stierf, ben ik de weg kwijtgeraakt, ook al heeft mijn moeder er álles aan gedaan om me op het rechte pad te houden.’

Andre Gray: 'Wat ik vroeger heb uitgespookt, zal me altijd blijven achtervolgen.'
Andre Gray: ‘Wat ik vroeger heb uitgespookt, zal me altijd blijven achtervolgen.’© REUTERS

Ze moest hard werken om rond te komen en toen Andre een plaatsje op de jeugdacademie van Shrewsbury Town kreeg, spoorde ze zelfs mee naar de trainingen. Vijftig minuten heen en vijftig minuten terug. ‘Zij was mijn gids naar het profvoetbal, al heb ik haar bij momenten veel pijn gedaan. Ze wist begot niet wat ik allemaal uitspookte.’ In mei 2015, enkele maanden nadat hij met Brentford in de Championship debuteerde en geld begon te verdienen, kreeg Joanna op moederdag een bijzonder cadeau van haar zoon: de sleutels van haar eerste huis. ‘Een geweldig gevoel, weten dat je mama en je klein broertje een leven zonder financiële zorgen kunnen leiden.’ En: hij wil een mentor zijn voor Coady, zijn stiefbroer van acht jaar, van wie de vader op jonge leeftijd overleed. ‘Ik wil niet dat hij dezelfde fouten maak als ik.’

Testen bij Aston Villa? Ik zat liever met de meiden in het park.

Troy Deeney

Hij kende een jeugd aan de rafelrand, in een van de jeugdbendes die de straten van Wolverhampton teisterden. Gevechten met de vuisten of messen, zelfs schietpartijen waren geen uitzondering in het tienerleven van Andre Gray. ‘Ik werd verschillende keren gearresteerd. En terecht.’ Hij zag hoe vrienden voor langere tijd in de gevangenis belandden of, nog erger, al gestorven waren. Met vijftien hechtingen, vond hij, kwam hij er nog goed van af. ‘Een wake-upcall. Ik deed het goed bij Hinckley, waarom zou ik mezelf nog in zulke situaties brengen? Toen pas besefte ik dat ik fulltime wilde voetballen.’

De aanvaller kon een beslissende stap zetten bij Luton Town, Conference Premier (vijfde niveau), op meer dan twee uur rijden van het leven tussen de jeugdbendes. ‘Ik moést mijn vrienden achterlaten.’ En het ging snel. Dertig goals, topschutter van de competitie én een sprong van drie reeksen naar de Championship (Brentford), waar Burnley na amper één seizoen 12 miljoen op tafel legde. Hij werd met 23 goals topschutter, verkozen tot Speler van het Jaar én promoveerde met The Clarets naar de Premier League.

Maar enkele dagen na zijn eerste goal op het hoogste niveau, tegen Liverpool, werd hij opnieuw met zijn verleden geconfronteerd. Journalisten haalden meer dan vier jaar oude tweets boven, waarin hij zich beklaagd over ’te veel homo’s in de straten’ – met de hashtags # Burn en # Die – en uithaalde naar lightys, slang voor kinderen uit gemengd raciale huwelijken. Vier weken schorsing en een boete van 35.000 euro… ‘Ik kon zelf niet geloven wat ik ooit nog op Twitter had geplaatst. Heel ongepast, ja. Ik was een totaal ander mens, maar daar zal ik wellicht moeten mee leren leven. Wat ik vroeger heb uitgespookt, zal me altijd blijven achtervolgen. Maar bij mijn ploegmaat is dat niet anders.’

Drie maanden cel

Die ploegmaat is Troy Deeney, kapitein van Watford, dat hem in de zomer van 2012 drie maanden moest missen omdat hij… in de gevangenis zat. Tijdens een avondje stappen in Birmingham, zijn geboortestad, waren Deeney en drie vrienden slaags geraakt met enkele studenten. De 23-jarige spits werd in de rechtbank geconfronteerd met de CCTV-beelden, waarop te zien was hoe hij een student tegen de grond sloeg en schopte, waarna ook nog een agent met een verschoven rugwervel werd afgevoerd. Deeney werd veroordeeld tot 10 maanden gevangenis, een straf die wegens goed gedrag werd ingekort. ‘Het eten was vreselijk, de kledij was een drama en de dagen waren soms een hel, maar ik heb er tegelijk ook van genoten omdat ik de weg voor de rest van mijn leven kon uitstippelen.’

Deeney had een bonkig parcours achter de rug, met een vader die ook geregeld in de cel zat. ‘In het begin zei moeder dat hij op zakenreis naar Singapore was. Wisten wij veel…’ Járen later zou hij net hetzelfde doen, toen hij zelf naar de gevangenis moest. ‘Ik zei tegen Miles dat ik op stage ging…’

Hij groeide op in Chelmsley Wood, in een van de tientallen armtierige flatgebouwen in de schaduw van Birmingham Airport, geteisterd door jeugdbendes en zinloos geweld. Zijn ouders scheidden toen hij elf jaar was, waarna moeder vier jobs moest nemen om rond te komen. Troy leefde op straat en verliet de school op zijn veertiende, keerde een jaar erna terug om op zijn zestiende de schoolpoort voorgoed en zonder diploma dicht te trekken. Hij had ook al een vierdaagse stage bij Aston Villa laten passeren. ‘Op de laatste dag stond een oefenmatch op het programma, waarom zou ik de andere dagen moeten gaan? Dan zat ik toch liever met de meiden in het park.’ Ook voor Aston Villa hoeft het niet meer…

Talent genoeg, maar Deeney was meer dan tevreden toen hij op zijn zestiende met zijn vrienden bij Chelmsley Wood mocht spelen en ondertussen de kost – 180 euro per week – verdiende als… stratenmaker. ‘Alle coole kerels uit de buurt speelden bij Chelmsley Wood en ik had er tenminste het gevoel dat ik iets betekende, maar ik had geen enkele ambitie.’

Het geluk keek hem onverwacht in de ogen toen de directeur van de voetbalacademie van Walsall aan de rand van het veldje in Chelmsley Wood stond. De wedstrijd die hij wilde bekijken was door de regen afgelast, waardoor hij de match van zijn zoon tegen het ploegje van Deeney ging bekijken. Het werd 11-4, met dank aan de zeven goals van de… dronken spits. Hij mocht testen bij de club uit de League Two (vierde klasse), maar zelfs dan dreigde het mis te lopen: het was zijn trainer die hem ’s morgens uit z’n bed rammelde en 25 euro gaf om een taxi te nemen, waarna de 18-jarige aanvaller de technische staf van Walsall vlotjes overtuigde.

‘Een luxeleven! Als stratenmaker begon ik om halfzeven ’s morgens en kon ik maar om acht uur ’s avonds stoppen. In Walsall moest ik pas om negen uur op de training zijn en om twee uur mocht ik al vertrekken. Acht keer zoveel verdienen en minder moeten werken, een betere motivatie had ik echt niet nodig om alles op het voetbal te zetten.’

Drie seizoenen erna, in de zomer van 2010, kon hij naar Watford, toen nog in de Championship, en cashte hij in één klap 7500 euro per week. ‘Het moest wel fout lopen. Ik trommelde elk weekend mijn oude vrienden uit Birmingham op, omdat ik voortdurend dacht: ik moet er nu van profiteren, voor ze bij Watford door hebben dat ik er helemaal niets van bak en moet ophoepelen.’

Te veel drank, party’s, vechtpartijen en een ticket naar de gevangenis. ‘Zonder die drie maanden achter de tralies speelde ik nu ergens in de Sunday League, tussen andere gasten die een enorme kater hebben’, lachte Deeney, toen hij Watford in 2015 met 21 goals naar de Premier League schoot. ‘Ik heb in vijf jaar niet gehuild, maar vandaag waren de tranen niet te stoppen.’ Net als Gray kocht hij een huis voor zijn moeder. En, als verjaardagsgeschenk, een nieuwe wagen voor zichzelf. Een Lamborghini van 210.000 euro.

Javi Gracia, de Spaanse manager van Watford, installeerde een ijzeren trainingsregime op Vicarage Road.
Javi Gracia, de Spaanse manager van Watford, installeerde een ijzeren trainingsregime op Vicarage Road.© REUTERS

Boetes van 117 euro per minuut

Een boerenseizoen, beseffen ze op Vicarage Road, het charmante stadionnetje van The Hornets. Tegen alle verwachtingen in. Zoals elk seizoen. Bij de bookmakers stonden ze op een van de drie degradatieplaatsen – alleen Cardiff en Huddersfield waren nóg zwakker ingeschat -, terwijl Javier Gracia in de top vijf stond van managers die het einde van het seizoen niet zouden halen. Maar in plaats van degradatie naar de Championship, de tweede klasse, mag Watford dromen van een ticket naar de Europa League – mits winst tegen Manchester City.

Er zat een logica achter de pessimistische voorspellingen. Sinds zijn aanstelling in januari 2018 had de club onder de Spaanse manager amper 4 van zijn 14 wedstrijden gewonnen, op verplaatsing werd geen enkele keer gescoord en tijdens de zomermercato had het amper 28 miljoen euro uitgegeven. Neen, dat zou niets worden. Maar Watford begon met een overwinning tegen Brighton, won van Burnley en Crystal Palace, en pakte na een achterstand ook de drie punten tegen Tottenham Hotspur. Twaalf op twaalf! En: Javier Gracia tekende in november een nieuwe overeenkomst tot 2023. Ook dat was ongezien op Vicarage Road. Sinds de overname in 2012 hadden de Italiaanse eigenaars – Gino en zijn vader Giampaolo Pozzo – een trainerskerkhof aangelegd, Gracia was de eerste manager in zes jaar die een contractverlénging mocht tekenen.

De 49-jarige Bask, die onder meer voor Athletic Bilbao en Real Sociedad voetbalde, installeerde een ijzeren trainingsregime op Vicarage Road. Één voor allen, allen voor één. ‘Ik werk alleen verder met jongens die voor deze club wíllen spelen. Spelers moeten tijd met elkaar doorbrengen, ook buiten het veld’, zei Gracia, die onder andere biljart- en pingpongtafels op het trainingscentrum installeerde. En: wie te laat komt, krijgt een boete van 100 pond (117 euro). Per minuut…

Kansloze missie?

Watford verloor zijn laatste tien ontmoetingen tegen Manchester City, waarvan twee in de FA Cup, scoorde daarin amper 6 keer en incasseerde 32 goals. ‘We zijn de underdog, maar we kunnen geschiedenis schrijven’, zegt Andre Gray. ‘Dit seizoen ligt het dichter bij elkaar ( 3-1 in Manchester, 1-2 op Vicarage Road, nvdr), omdat we anders voetballen. We kunnen de bal rondtikken, maar we kunnen ook op kracht een match winnen. En als het moet, dan gaan we over de schreef.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content