Mario Götze verbaasde deze week de voetbalwereld met een transfer naar PSV Eindhoven. Dat roept vragen op, want de Duitse WK-winnaar werd ook met grotere of exotischere clubs gelinkt.
Dé Duitse WK-held van 2014, dat is Mario Götze. Als 22-jarige scoort hij het winnende doelpunt in de WK-finale tegen Argentinië. In zijn vierde jaar als profvoetballer bereikt het Duitse toptalent dus al het hoogst haalbare, maar niet veel later zou hij dan weer het piekmoment van zijn carrière kennen.
In zijn tweede seizoen bij Bayern speelt hij, mede door blessures, steeds minder voor en keert in 2016 terug naar zijn jeugdclub Borussia Dortmund. Daar houden de blessures niet op en stellen de clubdokters halverwege het seizoen de stofwisselingsziekte myopathie vast. Vanaf dan is de sportieve regelmaat compleet zoek en verandert hij van het kroonjuweel van het Duitse voetbal in niet meer dan een meubelstuk bij Dortmund.
Deze zomer werd Götze uiteindelijk op straat gezet door Dortmund. Zonder contract en gezien zijn status wordt hij aan veel Europese (sub)toppers gelinkt. ‘De meeste geruchten zijn complete onzin’, reageerde hij in BILD. Lucratieve aanbiedingen buiten Europa legde hij naast zich neer: eIk heb nog grote doelen en wil de Champions League winnen. Zonder die titel wil ik mijn carrière niet beëindigen.’
Écht sportief project
Op Deadline Day kiest hij uiteindelijk voor PSV Eindhoven, niet bepaald een Champions League-kandidaat. Met Philipp Max (Augsburg), Ibrahim Sangaré (Toulouse), Eran Zahavi (Guangzhou R&F) en Mario Götze (transfervrij) deed de lampenclub wel enkele spraakmakende transfers. Volgens Duitse media int Götze zo’n drie miljoen euro per seizoen. Dat is minder dan de helft zijn van zijn loonbrief in Dortmund. ‘Het vertrek van Bruma maakte ruimte in het salarisbudget. We vertelden Götze: “Dit is het, meer kan niet.” Zijn salaris is gelijkaardig aan wat Bruma verdiende’, verklaart algemeen directeur Toon Gerbrands bij een presentatie van de jaarcijfers.
Net als Götze legde Roger Schmidt, zijn nieuwe Duitse oefenmeester bij PSV, deze zomer financieel interessante aanbiedingen naast zich neer. Tijdens zijn periode in China dacht hij na over wat hij écht wil en bracht dit jaar zelfs het boek Das Buch eines Trainers uit. Hij had nood aan een écht sportief project. De afgelopen weken contacteerde hij Götze dan ook regelmatig om hem daarvan te overtuigen.
Donderdagmiddag stond de Duitse aanwinst voor het eerst de pers te woord: ‘Ik had andere opties, maar dit pakket is het beste voor mij. De aanwezigheid van Schmidt is niet dé belangrijkste reden, maar wel een belangrijke. Ik ken zijn filosofie en hij is de juiste trainer om mijn topniveau te bereiken.’ Zijn Champions League-droom geeft hij ook niet op: ‘Dat hoeft niet dit jaar. Ik wil die net als alle andere voetballers winnen. Ik wil nu gewoon lekker voetballen.’
Mario Götze is een gevoelsmens en heeft naast een trainer ook een voetbalvader nodig. ‘Guardiola dacht enkel aan zijn systeem en vergat de mensen. Een grote trainer moet ook empathisch zijn’, vindt hij. In dat opzicht lijkt Schmidt eerder op Jürgen Klopp, de trainer die Götze lanceerde. ‘Ik moet mijn emoties kunnen tonen, maar niet als we achter staan. De spelers hebben dan geen nood aan een nerveuze man aan de zijlijn. De spelers zijn het belangrijkste’, schrijft Schmidt in zijn boek.
Chaos creëren
Götzes mindere periode bij Der Rekordmeister gaat gepaard met Guardiola’s positiespel. Daarin opereert PSV’s nieuwe nummer 27 vanuit specifieke zones op het veld die altijd bezet moeten zijn. Hierdoor moet hij als aanvallende middenvelder regelmatig zones overnemen van ploeggenoten die naar het centrum komen. Het helpt ook niet dat hij geen vaste positie te pakken krijgt, waardoor hij zich telkens opnieuw moet aanpassen.
Götze is op zijn best in pressievoetbal. Druk zetten is een van zijn grootste kwaliteiten, net als creativiteit tijdens omschakelingen. In zijn eerste drie profseizoenen herovert hij de bal gemiddeld 5,08 keer per negentig minuten. In München daalt dat de volgende drie seizoenen naar 2,34 keer. Ook zijn gecreëerde kansen uit open spel dalen van 2,27 naar 1,66 kansen.
Bij zijn terugkeer naar Dortmund, waar ondanks de nieuwe trainer een gelijkaardige speelstijl heerst, stijgen die cijfers opnieuw naar respectievelijk 3,27 en 1,73. Door zijn uitstekende pressing creëert hij chaos bij de tegenstanders. Ballen die hij hoog op het veld terugwint, dient hij doorgaans bij de juiste speler in om tot kansen te komen. Exact die kwaliteit wil Roger Schmidt uitspelen. Dankzij die speelwijze wil hij Götze en PSV succesvol maken. Maar het is ook wel die speelwijze die hét toptalent van PSV, Mo Ihattaren, een moeilijk seizoensbegin oplevert.
Intensiteit
Hoge druk ontwikkelen kost veel energie en het aanleren van de juiste looplijnen en pressing triggers (momenten die aangeven wanneer een speler of ploeg druk moet zetten, nvdr.) is niet altijd even evident. Voor PSV’s nieuwste parel Ihattaren blijkt dat moeilijk. Op die manier kan Götze ook eindelijk zowel op als naast het veld een leider en mentor worden, wat nooit eerder écht het geval was.
Sinds zijn terugkeer bij Borussia Dortmund heeft Götze door zijn ziekte een lichte fysieke achterstand op zijn ploeggenoten. Zijn spieren zijn zwakker en hij raakt sneller vermoeid. Hierdoor speelt hij de afgelopen jaren weinig volledige wedstrijden en moet hij het voornamelijk stellen met een rol als bankzitter. De Duitser beweert dat hij eindelijk topfit is. Met Ibrahim Sangaré heeft hij ook de ideale stofzuiger achter zich, waardoor de aanvallende middenvelder zich niet hoeft leeg te lopen.
Götze werd ooit bestempeld als de nieuwe Messi, maar neemt nu een berekende stap terug om zijn carrière opnieuw op de rails te krijgen. Het eerste doel is succes in Eindhoven en wie weet, als het goed loopt, komt zijn droom uit en wint hij ooit de illustere trofee met de grote oren.