Zo verandert Koeman de tactiek van Barcelona

Na zijn debuutmatch leek er plots een hoerastemming rond Camp Nou, maar na de matige topper tegen Sevilla klinken er alweer andere geluiden. Deze drie tactische aanpassingen moet u onthouden na de eerste drie matchen van Barça onder Koeman.

1. Messi als valse 9

Er zijn makkelijkere omstandigheden om aan een nieuwe job te beginnen dan hoe Ronald Koeman het moest doen. Na de 8-2-pandoering tegen Bayern en het transferverzoek van sterspeler Lionel Messi leek de wederopbouw van FC Barcelona een quasi onmogelijke opdracht. Zeker wanneer de voormalige Nederlandse bondscoach Luis Suárez, beste maatjes met Messi, ook nog eens naar de uitgang duwde. Maar op (voetbal)tactisch vlak blijkt dat tot dusver een fantastische zet.

Zonder de Uruguayaan kan Messi de positie van diepste spits invullen, zij het dan op zijn eigen manier, als valse 9. In eerste instantie lost dat een defensief probleem op. De Argentijnse ster verdedigt namelijk nauwelijks mee en op zijn vroegere rechtsbuiten betekende dat dat zijn rechtstreekse tegenstander altijd vrije baan had.

Ook op offensief vlak heeft de positiewissel een aantal interessante gevolgen. De topaankoop van vorig seizoen, Antione Griezmann mag eindelijk vanop zijn geliefkoosde rechterflank komen en links krijgt jeugdproduct Ansu Fati volop zijn kans. Het 17-jarige toptalent voegt de nodige diepgang toe aan het spel van Barcelona, iets wat totaal ontbrak afgelopen jaar. En met zijn 3 doelpunten in evenveel matchen bedankte hij Koeman al voor het vertrouwen.

De verschuivingen voorin zorgen er vooral voor dat niet langer alle wegen naar Messi leiden. De Argentijn komt graag lager op het veld de bal halen om dan de snelheid van Griezmann en Fati (en eventueel de overlappende vleugelbacks of infiltrerende middenvelders) te benutten.

Het stereotype beeld van vorig seizoen van Messi die met de bal aan de voet naar binnen komt en enkel Suárez in de box ziet staan, is vervangen door een veel dynamischer aanvalsspel met veel positiewissels en infiltraties. Gevolg: 8 goals in 3 matchen. Wel een kritische noot: tegen een rechtstreekse concurrent als Sevilla blijft het moeilijk om tot veel uitgespeelde kansen te komen (Barcelona bleef ook steken op 1-1). In grote mate blijft Barça afhankelijk van zijn genie, die nu wel meer combinatiemogelijkheden krijgt, maar daar misschien nog wat aan moet wennen.

2. Driehoek in het midden omgedraaid

Een van dé problemen afgelopen seizoen was de driehoek op het middenveld. De zo bewierookte Sergio Busquets kreeg het in zijn eentje voor de verdediging niet meer belopen, topaankoop Frenkie de Jong stond hoger op het veld dan hij gewoon was en Rakitic of Vidal moest zorgen voor de aansluiting naar voor. Maar die driehoek draaide vierkant. Bijgevolg moest Barça het vooral via de flanken proberen, wat voor de tegenstander steeds makkelijker te verdedigen viel.

Dankzij de terugkeer van Coutinho, voor wie Barcelona in 2018 nog 145 miljoen euro betaalde, kreeg Koeman een extra troefkaart in handen. Met de Braziliaan beschikt hij eindelijk over een echte ‘nummer 10’. Door de driehoek met de punt naar voor te draaien, schuift De Jong naast Busquets. Dat lost drie problemen op. De Spanjaard staat er verdedigend niet meer alleen voor, de Nederlander kan vroeger in de opbouw aan de bal komen en dan infiltreren en de backs, ten slotten, kunnen zich offensief meer uitleven omdat ze rugdekking krijgen van een extra controleur.

Doordat Barcelona nu met een extra verdedigende middenvelder speelt, verloopt de opbouw ook een stuk vlotter. Vorig jaar werd er soms tot in het oneindige gecombineerd op de eigen doellijn, maar zodra Busquets gedekt stond, kwamen Ter Stegen en co er erg moeilijk uit. Dankzij de extra voetballende kwaliteiten die De Jong toevoegt, lukt dat een stuk beter en komt het voordeel van opbouwen van achteruit eindelijk tot uiting: de snelle spitsen kunnen profiteren van de gigantische ruimtes. Met opnieuw de voetnoot dat ploegen die goed hoog druk zetten, zoals Sevilla dat deed (en vooral niet zoals Villarreal op de eerste speeldag), Barcelona nog altijd flink in de problemen kunnen brengen.

3. Lager blok en durven counteren

Verdedigend zet Koeman zijn ploeg relatief laag en dat om twee redenen. Aangezien Messi nauwelijks meewerkt in balverlies, kan Barcelona enkel bij momenten hoog druk zetten. Bovendien zijn Lenglet en Piqué achteraan niet van de snelsten. Een lager, compacter blok moet defensief voor meer stabiliteit zorgen.

Dat heeft ook aanvallend een extra voordeel. De snelheid van onder meer Fati en Griezmann wordt nog meer benut op de tegenaanval. Vorig seizoen leek Barcelona wel allergisch voor counters, alsof ze enkel wilden scoren na langdurig balbezit. Daar heeft Koeman, die bij Oranje successen boekte dankzij de snelle omschakeling, duidelijk komaf mee gemaakt. Bovendien verwacht hij veel meer Gegenpressing , wat vorig seizoen nauwelijks gebeurde.

Aanvallend werpt dat al zijn vruchten af, maar defensief blijft Barça erg kwetsbaar. Zowel in de gewonnen matchen tegen Villarreal en Celta de Vigo, als in de topper tegen Sevilla gaf Barcelona redelijk wat kansen weg, ondanks het lage blok. Uit de cijfers blijkt dat ze defensief tot dusver op hetzelfde niveau presteren als vorig seizoen. En wat heeft uiteindelijk het verschil gemaakt in de titelstrijd met Real? Juist, de verdediging.