Donderdag 8 oktober: Matera, Basilicata.
Matera is van een onwerkelijke schoonheid en dus zijn we blij dat we The Beach een dagje rust hebben gegund, en hier heel even weer sedentair geworden zijn. De stad ontvangt al voor de zevende keer de Giro, en verzorgt zowel een aankomst als een start.
Vandaag blijven de renners in de stadsrand, die met haar kleine flats en invalswegen niet erg bijzonder is. Morgen komen ze een stukje dichter bij het oude centrum, dat dus wél bijzonder is. ‘Oud’ krijgt er een andere lading, want de oorsprong van Matera gaat helemaal terug tot in het neolithisch tijdperk. Niet dat de sassi of grotwoningen die in een ronde kloof tegen de heuvelflank zijn aangebouwd er nu nog net zo uitzien als die van de oermensen, maar ze hebben wel het patina en de geschiedenis van een traditie van bewoning die op deze plek al zo’n 11.000 jaar meegaat.
De mooie kathedraal stamt uit de dertiende eeuw. Een plek zo filmisch dat al veel filmmakers hier hun weg naartoe vonden. Delen van de nieuwste James Bond werden hier ingeblikt, net als Cristo si è fermato a Eboli, een verfilming van een boek van Carlo Levi.
Carlo Levi was een architect en schilder uit Turijn, die in de jaren 1930 door de regering-Mussolini vanwege antifascistische activiteiten werd verbannen. Het Siberië van Italië was Basilicata, de streek waar de etappe vandaag door voert en waar ook Matera ligt. Levi kwam terecht in het dorpje Aliano en vatte in zijn boek de dubbelheid van Italiës machtige hinterland: prachtig, bergachtig en tegelijk ook arm en afgesneden van de wereld (in Eboli, onder Salerno, buigen alle wegen naar het zuiden af; zo kwam Christus, maar meer nog ‘de beschaving’, nooit in Basilicata toe). Levi heeft het bij Matera over een dolente bellezza, een pijnlijke schoonheid, want het leven in de zo idyllisch uit de rots gehouwen woningen is vaak hard en ongemakkelijk.
Om redenen van hygiëne wordt de oude binnenstad in de jaren 1950 nagenoeg ontruimd. Een tijdlang is Matera zo een spookstad. Toerisme en een nieuwe wet, die bewoning van de sassi opnieuw toestaat mits de nodige verplichte renovaties, helpt haar er weer bovenop. In 2019 is ze de culturele hoofdstad van Europa. Het is een case waar Ilja Leonard Pfeijffer met zijn studie van de rol van het toerisme vast iets over zou kunnen vertellen. Zijn Grand Hotel Europa zien we bij een wandeling in Italiaanse vertaling in de etalage van een boekwinkel liggen.
In het internationale wielerpeloton treffen we nog meer Nederlandse aanwezigheid aan: Wilco Kelderman, bijvoorbeeld. De Nederlandse website Wielerflits geeft hem wat overmoedig één ster voor de opdracht van vandaag, maar tot een treffen tussen klassementsmannen komt het niet. Arnaud Démare overleeft zonder problemen de wat lastige finale en sprint met lengten voorsprong naar de zege. Wij haasten ons van de televisie naar de start, maar de renners zijn vrijwel onmiddellijk doorgereden. Dan maar verderop bij de ploegbussen proberen.
Daar zijn het de teams van de winnaar en de truidragers die een kleine prijs betalen: door de ceremonie is het voor hen wat langer wachten om de rit naar het hotel te kunnen aanvatten. Hetzelfde geldt voor teams waarvan een renner langs de dopingcontrole moet. De bus van Bora-Hansgrohe wacht nog op Rafal Majka, en tussen de de chauffeur en ons – achter de nadar – ontvouwt zich een dialoog in de traditie van het absurdisme.
‘Entschuldigung‘, proberen we.
‘Sorry, I don’t speak German.’
‘Neither do we.‘
Toch wordt het uiteindelijk afdruipen. Sagan, Démare of roze trui Almeida krijgen we niet te zien. Een vader met twee kinderen vangt bot bij Lotto-Soudal-man Kevin De Weert wanneer hij vraagt om drinkbussen. Ook wij voelen ons een klein beetje zo. Tot bij een zebrapad aan een rotonde plots een wagen stopt van Sporza. Onmiddellijk doen we teken: Renato?! Wielerman Renaat Schotte rolt zijn raampje naar beneden: ‘Parole?’ Hij zal ons later op de avond een locatie sturen, en daar kunnen we hem ontmoeten. Een hapje eten dus, en dan daarheen! Ciao Girini, tot morgen.
Jonas De Bruyn & Lennert De Vroey
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier