‘Ik luister wel, maar doe altijd mijn goesting’, aldus de ‘brave’, maar even eigenzinnige Greg Van Avermaet . Een van de weinigen wiens raad hij wél opvolgt, is Max Testa, bij BMC al zes jaar zijn coach. Een gesprek over de olympische kampioen en de topfavoriet voor de Ronde van Vlaanderen.
Een halfuur nadat Greg Van Avermaet in Rio richting eeuwige roem spurtte, postte Max Testa op zijn Facebookpagina: ‘2016 Olympic Gold Medallist on the right, proud coach on the left! Fantastic race today Greg! Congratulations!’ Met bijhorende foto van hem en zijn poulain, die ook zijn ‘Max Testa Training’-website siert. Een beeld genomen na Van Avermaets ritzege in de Tour, in Le Lioran, toen de Amerikaan nog andere selfies met de Belg op zijn Facebookaccount plaatste.
Het illustreert de nauwe, maar weinig bekende band tussen de Belg en de vermaarde sportdokter, die al sinds midden de jaren tachtig in het profpeloton toeft. Toen nog bij het Amerikaanse 7-Eleven Team, met renners als Andy Hampsten , Davis Phinney , Jonathan Boyer … En opgericht door Jim Ochowicz , vandaag algemeen manager van… BMC. Van die ploeg is de 61-jarige Testa sinds 2007 hoofd van de medische cel, een functie waarbij hij ook renners individueel begeleidt. Zo werd hij in 2011 de coach van Greg Van Avermaet, toen die van Lotto naar BMC verhuisde.
Het opvallendste was niet wát Greg zei, maar hóé: kalm en nuchter, met korte maar duidelijke antwoorden.
Testa herinnert zich nog goed hun eerste gesprek. ‘Daarin probeer ik altijd de achtergrond van een renner te leren kennen, zijn psychologie, dromen en ambities te doorgronden. Het opvallendste was niet wát Greg zei, maar hóé: kalm en nuchter, met korte maar duidelijke antwoorden. Een zelfbewuste, volwassen renner die – in tegenstelling tot veel wispelturige renners van zijn leeftijd toen (26, nvdr) – héél goed wist waar hij naartoe wilde: dé kopman van BMC worden en big races winnen: de Ronde van Vlaanderen, Parijs-Roubaix, ritten in de Tour… Het klikte meteen tussen ons: vrij stille, maar heel gedreven karakters.’
Uit Van Avermaets fysieke testen bleek meteen dat hij de capaciteiten had om die dromen te vervullen. Maar dan moest Testa hem van één zaak overtuigen. ‘Greg trainde veel, overdreven veel. Té bezeten… Op dinsdag, woensdag én donderdag: vijf, zes tot zeven uur waardoor hij in het weekend vaak frisheid miste in de wedstrijd. Hij dacht: rust, dat is tijdverspilling. En dan deed hij er op teamstage na de groepstraining bijvoorbeeld altijd een of twee uur bij. Pijn als dagelijks brood, ja. Zoals veel topsporters met zijn temperament voelde hij zich zelfs pas goed – in zijn hoofd althans – als hij… fysiek vermoeid was. Voelde hij zich fris, dan dreef het schuldgevoel boven: oei, ik heb te weinig gedaan. Maar dan benadrukte ik telkens: ‘Je zal pas echt beter worden als je wat extra rust neemt, van nóg een uur bijtrainen word je dat niet.’
Niettemin, zegt de Amerikaan, heeft Van Avermaet één groot voordeel: ‘Hij gaat door zijn grote motor nooit kapot. Renners die op het randje van overtraining balanceren klagen ook vaak over een zere keel, maagproblemen…, maar Greg? Zelden. A very healthy kid , met een heel sterk gestel. Als ik hem waarschuw: ‘Het vriest, fiets niet te lang buiten, zodat je niet ziek wordt’, dan moet hij altijd lachen. ‘Ik ga naar buiten!’ – een natuurmens, hé.’
Je zal pas echt beter worden als je wat extra rust neemt, van nóg een uur bijtrainen word je dat niet.
Toch is de discussie over net genoeg trainen tussen Testa en de Oost-Vlaming nooit helemaal uitgedoofd. ‘Vooral als ik hem aanraad om eens twéé dagen in de zetel te blijven. Voor Greg de ergst mogelijke straf. Meer dan zijn trainingen uitstippelen blijft dat mijn belangrijkste taak: slow him down . Intussen beseft hij dat wel al enkele jaren. Qua aantal uren traint hij nu zelfs minder dan in zijn beginperiode als prof. Soms wel nog meer dan volgens schema, ja. Als het mooi weer is en het de dag erna zal regenen bijvoorbeeld, of als Greg onderweg een collega tegenkomt waardoor hij nog een ommetje maakt… Maar niets crazy meer. Als het water giet, fietst hij – zoals sommige renners – geen vier, vijf uur op de rollen. Een uurtje ’s morgens en ’s avonds volstaat.’ (lacht)
Geen cijfertjesslaaf
Testa kon Van Avermaet overtuigen van zijn filosofie door hem tot niets te verplichten. ‘Mijn renners moeten zélf ondervinden wat ze goed en vooral fout doen. Meer dan vroeger luistert Greg nu, aangezien we elkaar beter kennen. Van het trainingsschema dat ik wekelijks voor hem opstel, voert hij, schat ik, zo’n tachtig procent uit. Maar niet tot op de watt of de seconde. Geen cijfertjesslaaf, neen. Ook omdat Greg puur op gevoel, zonder naar zijn metertje te kijken, vrij nauwkeurig een bepaalde wattage kan duwen. Dat instinct volgen blijft sowieso bijzonder belangrijk bij hem – hij voelt ook steeds preciezer aan wat zijn lichaam nodig heeft.’
Greg kan puur op gevoel, zonder naar zijn metertje te kijken, vrij nauwkeurig een bepaalde wattage duwen.
Oeverloos praten over cijfers en trainingen hoeft dan ook niet, zegt Testa. ‘Als ik thuis in de VS zit, bel ik Greg om de twee à drie dagen, zelden langer dan tien minuten. Wel altijd heel to the point, zonder veel zever. Een droom om te coachen. Het enige nadeel is dat hij zelden zal toegeven als er een probleem is. Als hij zegt ‘alles oké’, probeer ik er zeker van te zijn dat dat effectief zo is. Want terwijl veel renners het minste pijntje opblazen, ligt zijn tolerantiegrens héél hoog. Greg sukkelt al jaren met een uitstulping aan het hielbeen (de ziekte van Haglund, nvdr), dat vooral bij koud weer ontsteekt. Ik heb hem al koersen zien rijden én winnen met een hiel waarmee jij en ik niet eens zouden wándelen. Ook na zijn enkelbreuk afgelopen winter heeft hij geen seconde geklaagd – toch niet tegen mij. (lacht) Typerend voor Greg: altijd positief, heel relaxed. Als ik hem om zes uur wakker moet maken voor een dopingcontrole: ‘Oké, Max, geen probleem.’ Veel renners vloeken dan de pannen van het dak.’
Van Avermaet doet Testa steevast denken aan een andere ex-kampioen: Eric Heiden , de Amerikaanse schaatser die in 1980 op alle nummers olympisch goud veroverde, en zich later omturnde tot profcoureur bij 7-Eleven. ‘Op de fiets ook zo’n harde werker en een krijger pur sang, maar daarnaast: de vleesgeworden kalmte, nooit gestresseerd. Een grote kwaliteit: vollédig kunnen switchen van warrior-modus naar die relaxte modus, want zo spaar je veel energie. Niet toevallig houdt Greg trouwens vaak een siësta. Eigenlijk is hij qua psychologie meer een ronderenner, doorgaans kalmer dan de veelal meer extraverte eendagsspecialist.’
Die zorgeloosheid maakt dat de Waaslander zelden lang in de put zit. Testa: ‘Meteen na zijn crash in de Ronde van Vlaanderen van vorig jaar was hij bijzonder ontgoocheld, maar twee uur later kon hij er in het ziekenhuis al mee lachen dat hij en zijn vaste kamergenoot Mickael Schär , die ook gevallen was, weer samen op de kamer lagen. Hier (toont foto op smartphone, nvdr): zie je die smile? Dat toont wie Greg écht is. Een optimist die uit een tegenslag iets positiefs haalt en vlug naar het volgende doel kijkt. Toen hij ’s avonds weer thuis was en ik hem belde dat hij al om middernacht geopereerd kon worden, heeft hij geen seconde getwijfeld. Het kon niet rap genoeg gaan, zijn herstel. Weer die gedrevenheid, ja. De dagen erna fietste Greg al op de rollen en op zaterdag zelfs al op de weg – weliswaar op het gemak. Met het idee dat ik sterk benadrukt had: dat die gedwongen rustperiode later op het seizoen, in de Tour en in Rio, misschien positief zou uitvallen. Wat ook is gebleken. Zijn inactiviteit na zijn enkelbreuk afgelopen winter heeft dit voorjaar hetzelfde succesvolle effect gehad. Hopelijk zondag ook in de Ronde.
Groene auto
Naast een betere balans tussen trainen en rust heeft Van Avermaet ook puur fysiek een ontwikkeling doorgemaakt. Voornaamste aandachtspunt: zijn aerobe capaciteit, zijn uithouding, vergroten. ‘Vijf, zes jaar geleden had Greg al de punch om één à twee minuten een heel hoog vermogen te trappen, maar daarna viel hij stil’, zegt Testa. ‘We hebben daar specifiek op gewerkt. Onder meer met intervallen van tien tot zelfs twintig minuten, vaak in de Ardennen, waar hij geregeld naartoe trekt. Voor een klassieke renner, die veeleer korte inspanningen tot zo’n vijf minuten moet leveren, schijnbaar van weinig nut, maar die langere intervals versterken zijn basis en dat helpt hem om vlugger te recupereren tussen die short efforts.
Gregs grootste kwaliteit: hij kan een heuvel op knallen, maar ook na de top zijn turbo blijven opzetten.
‘In vergelijking met 2011 is zijn uithouding nu zo’n vijf à tien procent beter. En is dat, in combinatie met zijn explosiviteit, Gregs grootste kwaliteit: hij kan een heuvel op knallen, maar ook na de top zijn turbo blijven opzetten. Daarom heeft hij in de olympische wegrace zo lang standgehouden: terwijl veel renners na één maximale inspanning ontploffen, ging hij er mee in drie, vier ontsnappingen, zonder kapot te gaan. Hij haalde in Rio uiteindelijk, na vijf en een half uur, een gemiddelde van ruim 350 watt – fenomenaal. Ook omdat hij geleerd heeft om te versnellen aan goed negentig procent – net onder zijn limiet – en niet aan 98 à 99 procent – net erbóven, in het rood.’
Testa scherpte, met kortere intervals van één à vijf minuten, ook Van Avermaets dodelijkste wapen aan. ‘De hellingen van de Vlaamse Ardennen opvlammen, niets dat hij liever doet. Greg heeft sinds 2011 zo zijn piekvermogen met ruim tien procent opgekrikt. Maximaal duwt hij nu tot 1500 watt, en op één minuut tot net boven de 900 watt, zoals in die Tourzege in Rodez in 2015, waar hij Peter Sagan afhield. De inspanning op zich getuigde al van absolute wereldklasse, maar om die te leveren na twee weken Tour, na een zeer lastige rit in een verzengende hitte, waardoor hij gedeeltelijk gedehydrateerd was… In mijn dertig jaar als coach heb ik zoiets nog niet veel gezien.’
Met dank aan een andere aangeboren kwaliteit van de olympische kampioen. ‘Greg heeft de aanleg om na een explosieve versnelling het opgestapelde melkzuur vlug af te voeren én te recycleren. Alsof een auto zijn uitlaatgassen zou hergebruiken om meer energie te produceren – hij is dus, bij wijze van spreken, een volledig groene auto. Dat zie je tegenwoordig ook bij de snelste marathonlopers. Lang dachten fysiologen dat de beste atleten diegenen waren die geen melkzuur opbouwden. Nu zie je ex-toppers op de vijf en tien kilometer, zoals Kenenisa Bekele, schitteren op de marathon. Omdat zij geleerd hebben om dat hoge tempo door te trekken tot 42 kilometer en dat melkzuur te recycleren, zoals Greg.
‘Daardoor was ik er ook van in het begin van overtuigd dat hij een heel goeie tijdrijder kon worden – hij moest alleen gewend raken aan de specifieke fietspositie. En dat is gebleken: in de ploegentijdritten die BMC op het WK en in de Tour won, was Greg telkens een van de besten. En ook in kortere individuele chronoraces tot tien kilometer is hij al enkele keren in de top tien geëindigd, zoals in Tirreno-Adriatico.’
Greg heeft de aanleg om na een explosieve versnelling het opgestapelde melkzuur vlug af te voeren én te recycleren. Alsof een auto zijn uitlaatgassen zou hergebruiken om meer energie te produceren – hij is dus, bij wijze van spreken, een volledig groene auto.
Dezelfde kwaliteit maakt van de Belg ook de beste klimmer van alle klassieke renners, volgens Testa. ‘Inclusief Sagan, want Peter is meer een zwaarder gebouwd sprinterstype. Greg daarentegen kan als een rouleur lang en hard net onder zijn limiet rijden, met een hartslag van 145 à 150, op een maximum van ruim 180. Zijn zege op het klimparcours in Rio was voor mij dan ook geen verrassing. Zeker niet nadat hij in de lastige Tourrit naar Le Lioran Thomas De Gendt – later toch winnaar op de Ventoux – bergop knal uit het wiel had gereden.
‘Greg stond na de Tour héél scherp. De dag voor de olympische wegrace heb ik tegen een vriend van mij, in de VS, zelfs gezegd: ‘Morgen wint Van Avermaet!’ Hij lachte ermee – dat kon niet, op die omloop – maar de volgende dag hing hij aan de telefoon: ‘Hei Max, je had gelijk!’ Greg had immers al vaker bewezen dat hij op zware parcoursen meer dan zijn mannetje kan staan. In de Tour van 2014 won hij ei zo na een etappe over de Port de Balès, in 2015 hield alleen dat motorincident hem van de zege in de Clásica San Sebastián…
‘Maanden voor de Spelen heb ik hem dat ingepompt: ‘Geloof erin!’ Ook omdat in zo’n eendagswedstrijd het tempo bergop vaak minder hoog ligt dan in de Tour, waar de allerbeste klimmers elkaar bestoken. In Rio had je ploegen van slechts vijf man – geen Team Skytrein om iedereen de nek af te rijden. ‘Als je de beklimmingen kan overleven, zonder je te forceren, dan kan je in de afdaling nog veel rechtzetten’, zei ik tegen Greg. Mijn voorspelling is uitgekomen.’ (lacht)
(Nieuwe) Doelen
Van Avermaets prestatie in Brazilië doet Testa vermoeden dat er nog altijd rek op diens elastiek zit. ‘Waar zijn limiet ligt, weet ik zelfs niet, want telkens doorboort hij dat plafond. Rittenkoersen van een week met een tijdrit – de Eneco Tour, de Rondes van Groot-Brittannië, Californië… – moeten perfect binnen zijn bereik liggen, als ze tenminste niet het hooggebergte induiken. Vorig jaar won Greg bijvoorbeeld al Tirreno-Adriatico, omdat de bergrit toen werd afgelast.
‘Ook winst in Luik-Bastenaken-Luik en de Ronde van Lombardije is zeker niet onmogelijk. Weliswaar afhankelijk van het wedstrijdverloop, het weer, het parcours – zeker in Lombardije, waar ze elk jaar van finish veranderen. Vergeet niet dat Greg in 2011 al eens zevende werd in Luik, hé – ná een volledig Vlaams voorjaar. Hij kan dan ook als weinig anderen lang een topvorm aanhouden, maar meedoen voor de zege in de Omloop, Milaan-Sanremo, de Ronde van Vlaanderen, Roubaix én in Luik, dat gaat niet. Misschien zal hij binnen een paar jaar zijn pijlen op Luik richten, nádat hij de Ronde op zijn palmares heeft gezet. Het is ook de koers die hem, samen met de Amstel, het best past.’
Niets ontbreekt Van Avermaet nog, zegt Testa, om dat te verwezenlijken. ‘Sinds hij Sagan in die Tourrit in Rodez op zijn waarde heeft geklopt, is Greg een andere renner. Hij doorgrondt de tactiek van zijn tegenstanders beter, durft langer te wachten, kan zichzelf beter controleren in stressvolle situaties… Boordevol zelfvertrouwen. Dankzij ook de zekerheid dat hij – verlost van de dominerende, extraverte persoonlijkheid van Philippe Gilbert – in zijn klassiekers al een tweetal jaren de énige leider bij BMC is. Het doel dat Greg vooropstelde in ons eerste gesprek in 2011, ja. Rest alleen nog dat andere: de Ronde van Vlaanderen winnen. En geloof me: als dát lukt, zal het daar niet bij blijven.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
