Eindelijk hopen op regen in Parijs-Roubaix? Of niet?

Johan Museeuw op weg naar winst in 2002. © BELGAIMAGE
Jonas Creteur
Jonas Creteur Redacteur bij Sport/Voetbalmagazine

Na een jaar onderbreking, wegens de coronapandemie, vindt zondag de 118e Parijs-Roubaix plaats, zaterdag al ingeluid door de eerste vrouweneditie. Krijgen we eindelijk nog eens een Helletocht (of zelfs twee) in de regen?

De editie van zondag is alvast goed voor één primeur: het wordt de allereerste Parijs-Roubaix in het najaar, op 3 oktober. Meer zelfs: nog nooit vond de klassieker door de Hel van het Noorden later plaats dan 25 april – in het oorlogsjaar 1943, met Marcel Kint als triomfator. Door die late datum zullen de kasseien, zelfs in droge omstandigheden, er anders bijliggen, met meer gras en aarde tussen de voegen, na de oogst van de omliggende velden van de voorbije weken. Al zal organisator ASO daar allicht nog een schoonmaakploeg naartoe sturen.

Nog gevaarlijk wordt het als het zou regenen, iets waar veel wielerfans al jaren naar smachten, al van sinds 2002. Sinds die editie, toen Johan Museeuw een laatste keer won en Tom Boonen, die derde werd, tot zijn opvolger kroonde, hebben renners zich nog geen enkele keer een weg door de modder moeten banen. Wel door het stof van de Hel, die een enkele keer vooraf geblust werd door een buitje, maar nooit door hevige regenval.

Een ‘droge’ periode van negentien jaar die al begonnen was in de jaren negentig, toen in slechts één Parijs-Roubaix de hemelsluizen openstonden: die van 1994, toen Andrei Tsjmil won en Museeuw verzoop, genekt door zijn fameuze damesfiets van Bianchi. Daarna volgde alleen nog in 1998 en 2001, toen Franco Ballerini en Servais Knaven triomfeerden, een halve en hele moddereditie.

Sterk contrasterend met de jaren zeventig en tachtig toen de renners liefst veertien keer in meer of mindere mate geteisterd werden door de regen. Op zoek naar een verklaring daarvoor raadpleegden we Nicolas Roose, van NoodweerBenelux, bekend van de website noodweer.be. Het uitblijven van de regen half april in onze contreien merkt hij ook in de neerslaggrafieken (zowel qua dagen als qua hoeveelheid) van de laatste decennia, met dalende curves vanaf de jaren negentig. ‘Wellicht veroorzaakt door een invloed van blokkades die in onze omgeving in het voorjaar ontstaan. Die verstoren de normale westelijke luchtstroom die meestal depressies en regen naar de Benelux/Noord-Frankrijk brengt. In plaats daarvan worden die depressies verder naar het noorden geduwd, en ontstaan er hogedrukgebieden die langdurige droogteperiodes veroorzaken. Mogelijk te verklaren door een daling van het temperatuurverschil tussen de steeds warmere poolgebieden en de tropen, de zogenaamde Arctic warming. En ook door een negatieve NAO-index ( Noord-Atlantische Oscillatie, nvdr), met kleinere verschillen tussen het lagedrukgebied bij IJsland en het hogedrukgebied bij de Azoren, waardoor meer zuidelijke en drogere luchtstromen ontstaan.’

Effect op koersverloop?

Uit klimatologische data blijkt zelfs dat de maanden maart en april de droogste van het jaar zijn in Noord-Frankrijk. Het (mogelijke) ‘goede’ nieuws, voor zij die hopen op een regeneditie, is dat oktober gemiddeld gezien de natste maand is. De vraag is echter of dat effectief tot een aantrekkelijk wedstrijdverloop leidt. Een regeneditie maakt de Helletocht weliswaar nog heroïscher, met beelden van aangekoekte moddergezichten en renners die in de gracht sukkelen. Maar doorgaans zijn dat, wat betreft de strijd om de zege, vaak saaie koersen. Met winnaars die al van ver voor de finish alleen wegrijden en met grote voorsprong eindigen: zoals Museeuw in 2002 (3’04”) en Tsjmil in 1994 (1’13”), maar ook Marc Madiot in 1985 (1’57”), Hennie Kuiper in 1983, Francesco Moser in 1979 (40”) en 1978 (1’40”), Roger De Vlaeminck in 1977 (1’30”) en 1972 (1’57”), en Eddy Merckx in 1973 (2’20”) en 1970 (5’21”). En dan spreken nog niet over het veel grotere risico op valpartijen en mogelijke ernstige blessures. Elk regenvoordeel heeft dus ook zijn nadeel.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier