Hoe een gebrek aan een écht reglement de ‘wisselgate’ op het BK veldrijden mogelijk maakte

© Belga
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Veel commotie op het BK veldrijden in Lokeren, na de materiaalwissels van Michael Vanthourenhout en Laurens Sweeck en hoe die laatste daarbij gehinderd werd. Hoe is dit kunnen gebeuren? Een analyse.

Het BK veldrijden bij de mannen is een halve ronde ver wanneer Laurens Sweeck en Michael Vanthourenhout de materiaalpost een eerste keer in rijden. Sweeck verwisselt van fiets in het begin van de ‘pit lane’ en fiets vervolgens verder, dicht tegen de netten waar de modderige ondergrond nog ietsje harder is.

Michael Vanthourenhout springt daarentegen al net vóór de post van zijn fiets, loopt tot het einde van de zone, om daar te wisselen. Net ervoor maakt hij, met een handgebaar en door iets te roepen, aan zijn mecaniciens duidelijk dat ze voorin de materiaalpost moeten gaan staan.

Door te lopen tot het einde van de zone heeft hij immers een drietal seconden op de fietsende Sweeck verloren. Dat kan hem fataal worden als dat nog eens gebeurt.

Net als de mecaniciens van Sweeck gaan ze in de vijf volgende rondes daarom postvatten aan box 1. Dat leidt tot incidenten in de derde ronde en voorlaatste ronde. Wanneer Michael Vanthourenhout als eerste de materiaalzone in duikt, van fiets verwisselt, en diens mecanicien (bewust of onbewust) Sweeck hindert nadat ook die een nieuwe fiets heeft aangenomen.

Zeker in de voorlaatste ronde kan Vanthourenhout daar (ongewild) van profiteren. Hij slaat een kleine kloof die Sweeck nooit meer helemaal zal overbruggen. Al dient ook gezegd dat de West-Vlaming het in de slotronde met veel brio afmaakte, en evengoed zonder de ‘wisselgate’ had gewonnen.

Reglement niet gevolgd?

Laurens Sweeck was niettemin achteraf verbolgen over het feit dat Vanthourenhouts mecaniciens ‘het reglement niet hadden gevolgd’, en volgens hem niet bij hun ‘gekozen’ box waren blijven staan. Terwijl hij en zijn mecaniciens de ‘tactische juiste keuze’ hadden gemaakt door al van in de eerste ronde voorin de materiaalpost te wisselen.

Vanthourenhout counterde met het feit dat de renners niet op de hoogte werden gebracht van hun toegewezen materiaalbox. Althans niet door die boxnummers mee te geven via de enveloppes met rugnummers, wat doorgaans de procedure is.

Dat bevestigde achteraf ook Eddy Lissens, voorzitter van de commissie veldrijden van Belgian Cycling. ‘Dat is inderdaad niet gebeurd, via de rugnummers. Maar er bestond een reglement mét boxindeling dat we online publiceerden en vooraf naar elke ploeg hebben gestuurd. In dit geval had Sweeck box 1 en Vanthourenhout box 4.’

‘In principe zou iedereen in zijn toegewezen box moeten blijven staan. Er is echter geen enkel reglement dat wissels verbiedt. En blijkbaar wordt er in de praktijk ook niet al nauw op toegekeken. De controle is nihil.’

Toegewezen boxnummers

De uitleg van Lissens klopt en is ook hoofdreden waarom zulke akkefietjes kunnen voorvallen: bij gebrek aan een echt, duidelijk, afdwingbaar reglement.

Op de website van Belgian Cycling verscheen inderdaad effectief, onder artikel 6.3 van de technische BK-fiche, de volgorde van de boxnummers. Die werden toegewezen volgens de rugnummers, en niet zelf gekozen door de renners, zoals Sweeck beweerde.

De rugnummers werden op hun beurt bepaald door de alfabetische volgorde van de namen. Jens Adams kreeg zo rugnummer 1, Laurens Sweeck rugnummer 16, Michael Vanthourenhout rugnummer 19 (in de lijst met elite met contract).

Het document met de, per rugnummer, toegewezen boxnummers.

De 45 deelnemers (met ook elite zonder contract) werden zo verdeeld over de vijftien materiaalboxen. Sweeck kreeg, zoals Lissens verklaarde, inderdaad box 1, Vanthourenhout box 4.

Geen verbod

Op het onlinedocument werd ook vermeld: ‘Gelieve dit (de boxnummers) te respecteren om de materiaalpost ordentelijk te laten verlopen.’

Feit is dat de mecaniciens van Michael Vanthourenhout dit niet hebben gerespecteerd: in de eerste ronde stonden ze niet aan hun toegewezen box 4, maar op het einde van de materiaalzone.

In de vijf ronden erna stonden ze – dat is duidelijk te zien op de beelden – net als Sweeck mecaniciens vlak voor box 1. In tegenstelling tot wat Vanthourenhouts ploeg ’s avonds liet weten: dat de mecaniciens op het moment van de incidenten aan box 4 stonden. Wat dus niet klopt.

Op de beelden van Sporza is duidelijk te zien dat de mecaniciens van Sweeck en Vanthourenhout voor het bord van box 1 en 2 staan.

Er is echter geen specifiek, afdwingbaar reglement dat zo’n boxwissel nadrukkelijk verbiedt. Op de technische fiche was er immers alleen sprake van een ‘Gelieve dit te respecteren’-verzoek.

En ook het UCI-reglement blinkt uit in onduidelijkheid. Alleen in artikel 5.1.039 staat er dat materiaalwissels binnen de ‘pit lane’ moeten gebeuren en op ‘hetzelfde punt’. Maar verder wordt er niet gespecifieerd wat dat ‘zelfde punt’ is. Een toegewezen box, x meter erbuiten? Van een uitdrukkelijk verbod om van boxen te wisselen is ook hier geen spoor.

Geen controle

Een commissaris heeft daarop tijdens het BK ook niet toegekeken en dat gecontroleerd, zoals Lissens aanhaalde. Maar om dat, zelfs bij controle, effectief afdwingbaar te maken, moet ook een duidelijk reglement/verbod bestaan. Meer dan een verblijvend verzoek, of een onduidelijke passage in het UCI-reglement.

Michael Vanthourenhout leidt voor Laurens Sweeck nadat beiden van fiets hebben gewisseld.

Ook het gebrek aan duidelijke gevolgen of sancties bij eventuele overtredingen is een knelpunt. Volgens het UCI-reglement kan een ‘irreguliere materiaalwissel’ leiden tot een diskwalificatie, maar nergens staat dat een switch van een materiaalbox ‘irregulier’ is.

Dat is vreemd, en een duidelijk hiaat in de reglementering, want in het veldrijden kan de plaats van de materiaalwissel een wedstrijdbepalende invloed hebben, zeker als die ‘pit lane’ er heel modderig bij ligt, en renners moeten lopen of fietsen, zoals in Lokeren.

De reden ook waarom Vanthourenhouts mecaniciens, op verzoek van de renner, switchten van positie. Omdat het hen niet werd verboden, noch via een reglement, noch via een commissaris.

Met alle, te vermijden, commotie van dien.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content